Διεθνής Οικονομία
Η οικονομία της Ουκρανίας βρίσκεται σε αδιέξοδο. Αυτή είναι η εκτίμηση έγκυρων οικονομικών κύκλων οι οποίοι αναφέρουν ότι εάν δεν βρεθεί λύση έως την 1η Αυγούστου η χώρα και επίσημα θα χρεωκοπήσει.
Το εθνικό χρέος της Ουκρανίας ανερχόταν συνολικά στα 152 δισεκατομμύρια δολάρια στα τέλη Απριλίου, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών της χώρας. Πρόκειται για μια απότομη άνοδο από την έναρξη του πολέμου – το συνολικό χρέος στα τέλη του 2021, περίπου δύο μήνες πριν από την στρατιωτική επέμβαση της Ρωσίας το Φεβρουάριο του 2022 ήταν 98 δισεκατομμύρια δολάρια.
Από το τρέχον ανεξόφλητο χρέος, περισσότερο από το 70% – ή 108,4 δισεκατομμύρια δολάρια – είναι το εξωτερικό χρέος. Το υπόλοιπο είναι εγχώριο χρέος, σχεδόν το σύνολο του οποίου είναι σε μορφή τοπικών ομολόγων με διάρκεια μεταξύ 12 μηνών και 30 ετών.
Οι προσπάθειες αναδιάρθρωσης του χρέους που βρίσκονται σε εξέλιξη θα αγγίξουν μόνο ένα μικρό μέρος της συνολικής επιβάρυνσης του χρέους, δηλαδή το εξωτερικό εμπορικό χρέος της χώρας.
Το χρέος προς τους ιδιώτες πιστωτές που προορίζεται για αναδιάρθρωση έρχεται με τη μορφή ευρωομολόγων και εντολών ΑΕΠ. Τα ευρωομόλογα ανήλθαν στα 19,67 δισεκατομμύρια δολάρια στο τέλος Απριλίου, σύμφωνα με στοιχεία του ουκρανικού υπουργείου, εκ των οποίων τα 11 ομόλογα σε δολάρια και τα 2 σε ευρώ. Συμπεριλαμβανομένων των τόκων σε καθυστέρηση, το οφειλόμενο ποσό για τα ευρωομόλογα ανήλθε σε 23,6 δισ. δολάρια, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της JPMorgan.
Μια αναστολή πληρωμής χρέους σε αυτά λήγει στις αρχές Αυγούστου και δεν είναι σαφές εάν οι πιστωτές θα επιβάλουν την πλήρη πληρωμή εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία μέχρι τότε.
Από την πλευρά της ο Κομισιόν η οποία ανησυχεί φυσικά, προέτρεψε τους ιδιώτες πιστωτές να καταλήξουν «γρήγορα» σε συμφωνία με την ουκρανική κυβέρνηση για να αποφευχθεί η αθέτηση πληρωμών των 20 περίπου δισ.$.
Η Κομισιόν απηύθυνε την έκκλησή της πριν από τη λήξη, την 1η Αυγούστου, ενός διετούς μορατόριουμ στις πληρωμές τόκων της Ουκρανίας για τα δάνεια των ιδιωτών πιστωτών, το οποίο είχε συμφωνηθεί λίγο μετά την έναρξη του πολέμου με την Ρωσία τον Φεβρουάριο του 2022. Η συμφωνία ανέρχεται περίπου στο 15% του ετήσιου ΑΕΠ του Κιέβου ή 20 δισ. δολάρια.
«Είναι βασικό η Ουκρανία και οι διεθνείς ομολογιούχοι να βρουν γρήγορα μια δίκαιη συμφωνία σχετικά με τις παραμέτρους της αναδιάρθρωσης, η οποία είναι απαραίτητη για τον στόχο της αποκατάστασης της βιωσιμότητας του χρέους της Ουκρανίας», δήλωσε εκπρόσωπος της Κομισιόν στο Euractiv.
«Έχουμε την πεποίθηση ότι τα εμπλεκόμενα μέρη δεσμεύονται να βρουν μια ικανοποιητική και ομαλή συμφωνία αναδιάρθρωσης πριν από τη λήξη της αναστολής εξυπηρέτησης του χρέους με τους διεθνείς ομολογιούχους», πρόσθεσε ο εκπρόσωπος.
Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο μήνα δεν επιτεύχθηκε συμφωνία μεταξύ των ομολογιούχων και των Ουκρανών αξιωματούχων για την αναδιάρθρωση μέρους του εξωτερικού χρέους του Κιέβου, παρά τις μακρές διαπραγματεύσεις.
Το Κίεβο, του οποίου το έλλειμμα και τα επίπεδα χρέους έχουν εκτοξευθεί από την έναρξη της ρωσικής στρατιωτικής επέμβασης τον Φεβρουάριο του 2022, απαίτησε, όπως κάνει συνήθως, κούρεμα κατά 60%.
Οι ομολογιούχοι, στους οποίους περιλαμβάνονται αρκετοί αμερικανικοί και ευρωπαϊκοί επενδυτικοί κολοσσοί, όπως η BlackRock, η PIMCO, η Fidelity και η Amundi, πρότειναν απομείωση 22%.
Το μεγάλο κόλπο με τα 50 δισ.
Σημειωτέον, ένα δάνειο ύψους 15,6 δισ. δολαρίων που συμφωνήθηκε με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) τον περασμένο Μάρτιο εξαρτάται εν μέρει από την επιτυχή αναδιάρθρωση σημαντικού μέρους του εξωτερικού χρέους της Ουκρανίας. Εν τω μεταξύ, η βοήθεια των ΗΠΑ και της ΕΕ προς το Κίεβο είναι απίθανο να αντιμετωπίσει την επικείμενη δημοσιονομική κρίση της χώρας.
Ένα πακέτο βοήθειας ύψους 60 δισ. δολαρίων που εγκρίθηκε από το Κογκρέσο των ΗΠΑ τον Απρίλιο προορίζεται αποκλειστικά για στρατιωτικούς σκοπούς, ενώ ένα τεχνικά περίπλοκο δάνειο ύψους 50 δισ. δολαρίων (περίπλοκο καθώς αφορά την καταλήστευση των τόκων των ρωσικών κεφαλαίων που έχουν «παγώσει» από τις δυτικές κυρώσεις) που συμφωνήθηκε από τους ηγέτες της G7 τον περασμένο μήνα αναμένεται να φθάσει μήνες μετά την προθεσμία του Αυγούστου.
Παρ΄όλα αυτά τα 50 δισ.$ τα οποία είναι από τους τόκους των ρωσικών κεφαλαίων θα δοθούν ως δάνειο στην Ουκρανία. Δηλαδή οι G7 αφού υφαρπάζουν τους τόκους στη συνέχεια τους δανείζουν στην Ουκρανία για να έχουν και κέρδος στη συνέχεια!
Με άλλα λόγια δανείζουν τα κλοπιμαία.
Επιπλέον, η Ουκρανία θα αντιμετωπίσει νέες αντιξοότητες ενόψει του Μαρτίου 2027, της ημερομηνίας λήξης της αναστολής εξυπηρέτησης του χρέους που συμφωνήθηκε από τις κυβερνήσεις που δανείζουν την Ουκρανία στις αγορές – τον Καναδά, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιαπωνία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ.
«Όταν λήξει η αναστολή εξυπηρέτησης του χρέους, εάν δεν υπάρξει συμφωνία για νέα αναστολή ή πλήρη αναδιάρθρωση του χρέους, τότε η Ουκρανία είναι πιθανό να χρεωκοπήσει», δήλωσε ο Τιμ Τζόουνς, επικεφαλής πολιτικής της Debt Justice, μιας μη κερδοσκοπικής οργάνωσης με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο Τζόουνς καταδίκασε την άρνηση των ιδιωτών ομολογιούχων να αποδεχθούν μια πιο ουσιαστική μείωση του χρέους.
«Η Ουκρανία δεν μπορεί και δεν πρέπει να πληρώνει πλήρως τους ιδιώτες πιστωτές ενώ αντιμετωπίζει την εισβολή από τη Ρωσία», δήλωσε, προσθέτοντας ότι «ο μόνος λόγος που οι ιδιώτες πιστωτές δεν είναι πρόθυμοι να δεχτούν μεγαλύτερη απομείωση είναι ότι πιέζουν για μεγαλύτερο κέρδος για τους ίδιους».
Ο Τζόουνς δήλωσε ότι η σημερινή στάση των ομολογιούχων ισοδυναμεί με την απαίτηση από τους δημόσιους οργανισμούς και τις κυβερνήσεις – και τους φορολογούμενους – να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους αντ’ αυτού.
«Αρνούμενοι να αποδεχθούν μια απομείωση, οι ομολογιούχοι προσπαθούν να πετύχουν τα δημόσια χρήματα που έχουν υποσχεθεί στην Ουκρανία το ΔΝΤ, η ΕΕ και άλλοι να δαπανηθούν για την αποπληρωμή των ιδιωτών δανειστών, αντί για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας», δήλωσε ο ίδιος.
