Mε αφορμή την έναρξη του ψηφιακού ευρώ και του ψηφιακού δολαρίου και την δημιουργία στο τέλος ενός παγκόσμιου ψηφιακού νομίσματος CDBC (Central bank digital currency), ο Eswar Prasad, καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Cornell, μιλώντας στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, είπε ότι με το ψηφιακό νόμισμα θα μπορεί να τεθεί όριο στους πολίτς ως προς το… τι θα αγοράζουν!
Με λίγα λόγια θα στερηθούν την ελευθερία της επιλογής και της πραγματοποίησης των επιθυμιών τους, κάτι που αποτελεί την αρχή δημιουργίας ολοκληρωτικών κοινωνιών και αυταρχικών καθεστώτων διακυβέρνησης.
Συγκεκριμένα είπε:
«Θα μπορούσατε να έχετε έναν δυνητικά […] πιο σκοτεινό κόσμο όπου η κυβέρνηση αποφασίζει ότι το [CBDC] μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αγοράσει κάποια πράγματα, αλλά όχι άλλα πράγματα που θεωρεί λιγότερο επιθυμητά»
«Μια τελευταία σημείωση που θα κάνω είναι ότι αν σκεφτείτε τα οφέλη του ψηφιακού χρήματος, υπάρχουν τεράστια πιθανά κέρδη.
Αλλά κάποιοι άνθρωποι μπορεί να το βλέπουν σαν ένα πιο σκοτεινό κόσμο όπου, η κυβέρνηση αποφασίζει ότι οι μονάδες χρημάτων της κεντρικής τράπεζας, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αγορά ορισμένων πραγμάτων αλλά, όχι άλλων πραγμάτων που θεωρεί λιγότερο επιθυμητά.
Η τεχνολογία θα μπορούσε να μας οδηγήσει σε ένα καλύτερο μέρος. Εξίσου όμως μπορεί να μας οδηγήσει σε ένα αρκετά σκοτεινό μέρος».
Ένα ψηφιακό νόμισμα κεντρικής τράπεζας (CBDC), είναι ένα ψηφιακό νόμισμα που εκδίδεται από μια κεντρική τράπεζα και όχι από μια εμπορική τράπεζα.
Aποτελεί υποχρέωση της κεντρικής τράπεζας και εκφράζεται σε κρατικό νόμισμα, όπως συμβαίνει με τα φυσικά τραπεζογραμμάτια και κέρματα.
Αντί για νέο νόμισμα, το CBDC είναι μια μορφή ηλεκτρονικού χρήματος της κεντρικής τράπεζας που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από νοικοκυριά και επιχειρήσεις για την πραγματοποίηση πληρωμών.
Μια έκθεση της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών αναφέρει ότι, αν και ο όρος “ψηφιακό νόμισμα της κεντρικής τράπεζας” δεν είναι επαρκώς καθορισμένος, “οι περισσότεροι οραματίζονται ότι είναι μια νέα μορφή χρήματος από την κεντρική τράπεζα […] που διαφέρει από υπόλοιπα χρήματα εκφρασμένα σε παραδοσιακούς λογαριασμούς αποθεματικού ή διακανονισμού».
Η παρούσα έννοια των CBDC διαφέρει από το εικονικό νόμισμα και το κρυπτονόμισμα στο ότι ένα CBDC εκδίδεται ή θα εκδίδεται από ένα κράτος.
Το 2023, οι κεντρικές τράπεζες 114 χωρών που αντιπροσωπεύουν το 95% του παγκόσμιου ΑΕΠ βρίσκονται σε διάφορα στάδια αξιολόγησης της κυκλοφορίας ενός εθνικού ψηφιακού νομίσματος.
Αυτές περιελάμβαναν την ΕΚΤ , το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ.
Το ψηφιακό RMB της Κίνας ήταν το πρώτο ψηφιακό νόμισμα που εκδόθηκε από μια μεγάλη οικονομία.
Πέντε κεντρικές τράπεζες έχουν ξεκινήσει ένα CBDC: η Κεντρική Τράπεζα των Μπαχάμες ( Sand Dollar ), η Κεντρική Τράπεζα της Ανατολικής Καραϊβικής ( DCash ), η Κεντρική Τράπεζα της Νιγηρίας ( e-Naira ), η Bank of Jamaica ( JamDex ), People’s Bank of China ( Digital renminbi ) και Reserve Bank of India ( Digital Rupee ).
Η ΕΚΤ/Ευρωζώνη ετοιμάζει απόφαση έως τα τέλη του 2023, μετά από μια φάση μελέτης από το 2021 σχετικά με τις δυνατότητες ενός ψηφιακού ευρώ .
Ορισμένα κράτη έχουν εκδώσει, ή εξέτασαν το ενδεχόμενο έκδοσης, κρυπτονομισμάτων : σε αυτά περιλαμβάνονται η Βενεζουέλα ( Petro ) και τα Νησιά Μάρσαλ ( Sovereign ).
Αυτά τα κρυπτονομίσματα συχνά εξετάζονται με σκοπό την αύξηση της ανεξαρτησίας ενός κράτους από τα παγκόσμια χρηματοπιστωτικά συστήματα, όπως με τη μείωση της εξάρτησης από ένα ξένο νόμισμα ή με την αποφυγή διεθνών κυρώσεων.