Χρηματιστήριο Ενέργειας: Πως επηρεάζει την τιμή του ρεύματος ο διαχειριστής της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας

Oι τελευταίοι μήνες περιτριγυρίζονται γύρω από τον αστερισμό των συνεχών διακυμάνσεων των παγκόσμιων ενεργειακών τιμών. Καθημερινά, ο παγκόσμιος τύπος δημοσιεύει σειρά άρθρων σχετικά με το πώς μια πιθανή μείωση ή αύξηση της τιμής της κιλοβατώρας θα επηρεάσει τους λογαριασμούς ρεύματος των νοικοκυριών.

Η κατάσταση, όμως, φαίνεται πως είναι πολύ χειρότερη στην Ελλάδα, η οποία συνεχίζει μέχρι σήμερα να πληρώνει ακριβά τη μεγαβατώρα συγκριτικά με αρκετές χώρες τόσο του ευρωπαϊκού νότου όσο και της υπόλοιπης ηπείρου.

Αρκετοί δημοσιογράφοι ακόμη και πολιτικά κόμματα, ρίχνουν μεγάλο μέρος της ευθύνης της ακριβής ενέργειας στο Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας.

Τι είναι, όμως, αυτός ο θεσμός, ο οποίος δημιουργήθηκε πριν από τέσσερα χρόνια, πώς μπορεί να επηρεάσει τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος στη χώρα και γιατί αρκετοί το κατηγορούν για αισχροκέρδεια;

Τι είναι το Χρηματιστήριο Ενέργειας

Το χρηματιστήριο ενέργειας δημοσίευσε το μηνιαίο δελτίο ενέργειας για τον Μάιο. Η εγχώρια παραγωγή στο Σύστημα (όχι μη διασυνδεδεμένα νησιά) καλύφθηκε ως εξής:

– Φυσικό Αέριο 50,10%
– ΑΠΕ 38,54%
– ΥΗΣ 7,90%,
– Λιγνίτης 3,46% pic.twitter.com/vNkNeuRgdY

— Dimitris Ibrahim (@Dimi_Ibrahim) June 18, 2020

Το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας πρόκειται για μια ανώνυμη εταιρία που ιδρύθηκε στις 18 Ιουνίου 2018 και ορίστηκε από την PAE (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας) ως διαχειριστής της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, με σκοπό τη δημιουργία της ενδοημερήσιας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και παραγώγων ενέργειας.

Σε αυτό συμμετέχουν μεταξύ άλλων η ΔΕΗ, η ΕΛΠΕ, το Φυσικό Αέριο Αττικής, ο ΑΔΜΗΕ, το Χρηματιστήριο Αθηνών, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης αλλά και το Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου.

Ας δούμε αναλυτικά, όμως, ποιες είναι οι αρμοδιότητές του:

Αγορά Επόμενης Ημέρας: πρόκειται για αγοραπωλησίες ηλεκτρικής ενέργειας που γίνονται με υποχρέωση παράδοσης την επόμενη μέρα.

Ενδοημερήσια Αγορά: οι συμμετέχοντες υποβάλουν προσφορές αγοράς και πώλησης για αυθημερόν φυσική παράδοση.

Αγορά εξισορρόπησης: πρόκειται ουσιαστικά για την αγορά που έχει σκοπό να εξισορροπεί την προσφορά με τη ζήτηση.

Προθεσμιακή Αγορά: σε αυτή διαπραγματεύονται μακροπρόθεσμα συμβόλαια ενέργειας.

Η συγκεκριμένη αγορά, όμως, δεν έχει λειτουργήσει ακόμη, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται στρεβλώσεις στη διαμόρφωση των ημερήσιων τιμών.

Οι κατηγορίες για αισχροκέρδεια

Όπως υποστηρίζουν ειδικοί, το γεγονός πως στη χώρα μας δε λειτουργεί η προθεσμιακή αγορά – η οποία θα επέτρεπε στη χώρα να μπορεί να διαχειριστεί καλύτερα τις παγκόσμιες διακυμάνσεις στις τιμές της ενέργειας – σημαίνει πρακτικά πως όλες οι ανατιμήσεις μετακυλίονται πλήρως στη λιανική τιμή.

Αυτό βέβαια είναι κάτι που δε συμβαίνει στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες που έχουν φροντίσει να κάνουν μακροπρόθεσμες συμφωνίες και να αφήσουν ένα μικρό κομμάτι στην ενδοημερήσια αγορά.

Τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά την ανεξέλεγκτη πορεία των τιμών της ενεργείας στη χώρα έκρουσε και ο Συνήγορος του Πολίτη, ο οποίος, μέσα από μια πολυσέλιδη έκθεσή του, άσκησε αυστηρή σύσταση προς την κυβέρνηση προκειμένου να αλλάξει προσανατολισμό στην ενεργειακή της πολιτική, προτάσσοντας ως άμεση προτεραιότητα την αύξηση της κρατικής εποπτείας του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας προκειμένου να συγκρατηθούν οι τιμές χονδρικής.

Μέχρι στιγμής, ωστόσο, πέρα από τις επιδοτήσεις της κυβέρνησης για την ενέργεια (Power Pass) δεν έχει προκύψει κάποια είδηση προς αυτή την κατεύθυνση.