Ελεύθεροι επαγγελματίες: Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για την παραγραφή οφειλών στη 10ετία – Παραδείγματα

Μετά το Πάσχα προγραμματίζεται να ξεκινήσει η διαδικασία από το ΚΕΑΟ για τη 10ετή παραγραφή οφειλών για χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες και εργοδότες οι οποίοι θα μπορούν και να συνταξιοδοτηθούν.

Η παραγραφή ξεκινά από την 1η Ιανουαρίου του έτους που ακολουθεί το έτος στο οποίο παρασχέθηκε η εργασία/υπηρεσία που υπάγεται στην υποχρεωτική ασφάλιση.

Εάν περάσουν 10 χρόνια, εάν δηλαδή παρέλθει η 31η Δεκεμβρίου του δέκατου έτους μετά από το έτος στο οποίο παρασχέθηκε η εργασία/υπηρεσία, χωρίς ο ασφαλισμένος (ή ο εργοδότης) να έχει ειδοποιηθεί με κάποιον τρόπο για την οφειλή του, αυτή παραγράφεται.

Οφειλές που δημιουργούνται από το 2026 και μετά θα παραγράφονται στα 5 χρόνια.

Για τους μη μισθωτούς ασφαλισμένους (οφειλές τ. ΟΑΕΕ, τ. ΟΓΑ, τ. ΤΣΜΕΔΕ κλπ) ο έλεγχος της παραγραφής πραγματοποιείται μόνο κατόπιν αιτήσεως του ασφαλισμένου, προκειμένου να παρέχεται η συγκατάθεσή του για την αποποίηση του χρόνου ασφάλισης που αντιστοιχεί στην παραγεγραμμένη οφειλή.

Οι αιτήσεις υποβάλλονται στις κατά τόπον αρμόδιες Τοπικές Διευθύνσεις e-ΕΦΚΑ όπου και εξετάζονται. Για την υποβολή της σχετικής αίτησης, ο ασφαλισμένος μπορεί να εξυπηρετηθεί με ηλεκτρονικό ραντεβού, αποφεύγοντας πολύωρες αναμονές και συνωστισμό.

Συγκεκριμένα, μέσω της εθνικής δικτυακής πύλης (gov.gr) ή του δικτυακού τόπου της υπηρεσίας www.efka.gov.gr/rv, εισέρχεται στην πλατφόρμα, αφού προηγουμένως αυθεντικοποιηθεί με τη χρήση των κωδικών-διαπιστευτηρίων taxisnet.

Στη συνέχεια, με απλά βήματα επιλέγει το υποκατάστημα και το τμήμα που επιθυμεί να εξυπηρετηθεί και κλείνει αυτόματα το πρώτο διαθέσιμο ραντεβού που επιθυμεί.

Την ημέρα του ραντεβού αρκεί να προσέλθει λίγα μόνο λεπτά νωρίτερα και να εξυπηρετηθεί άμεσα και με ασφάλεια.

Για οφειλές εργοδοτών από απασχόληση μισθωτών (οφειλές τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται κλείνοντας ηλεκτρονικό ραντεβού www.efka.gov.gr/rv, στις κατά τόπον αρμόδιες Τοπικές Διευθύνσεις e-ΕΦΚΑ μέχρι την ολοκλήρωση της υλοποίησης νέας εσωτερικής διαδικασίας, η οποία θα επιτρέπει τον χαρακτηρισμό με μαζικό και αυτόματο τρόπο των εν λόγω οφειλών ως παραγεγραμμένων.

Κατ’ εξαίρεση όταν πρόκειται για χορήγηση Αποδεικτικού Ασφαλιστικής Ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου οι ενδιαφερόμενοι θα απευθύνονται στις αρμόδιες υπηρεσίες ΚΕΑΟ.

Προκειμένου να επιταχυνθούν οι σχετικές διαδικασίες, δρομολογήθηκαν μια σειρά από παρεμβάσεις.

Συγκεκριμένα:

Αποφασίστηκε να ολοκληρωθεί πριν το Πάσχα η εκπαίδευση των αρμόδιων υπαλλήλων σε όλες τις τοπικές διευθύνσεις του ΕΦΚΑ και παράλληλα να επεκταθεί και στους προϊστάμενους των διευθύνσεων εσόδων.

Μέσα στις επόμενες ημέρες πρόκειται να σταλεί νέα οδηγία προς τις αρμόδιες υπηρεσίες, προκειμένου να αποστέλλουν χωρίς καμία καθυστέρηση τα σχετικά αιτήματα παραγραφής στο ΚΕΑΟ. Το ΚΕΑΟ στη συνέχεια θα αποστέλλει τη δική του επιβεβαίωση στις τοπικές διευθύνσεις, η οποία και θα επιλύει αυτόματα κάθε αμφιβολία των υπαλλήλων ως προς την υπαγωγή των αιτήσεων στις διατάξεις του νόμου περί παραγραφής.

Παραδείγματα

Αυτοαπασχολούμενος που υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης το 2022 οφείλει εισφορές για τα έτη 2002-2011, τις οποίες ο ΕΦΚΑ δεν του έχει καταλογίσει μέχρι τη στιγμή της αίτησης. Οι εισφορές αυτές αφορούν διάστημα πέραν της δεκαετίας και άρα είναι παραγεγραμμένες.

Έστω ότι, για να θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, ο αυτοαπασχολούμενος χρειάζεται ακόμη 5 χρόνια ενσήμων. Τότε έχει την δυνατότητα να πληρώσει τα 5 από τα 10 παραγεγραμμένα χρόνια, ώστε να τα αναγνωρίσει ως ασφαλιστικό χρόνο.

Αντιθέτως, εάν ο ΕΦΚΑ είχε προβεί σε κοινοποίηση προς τον ασφαλισμένο της βεβαίωσης οφειλής των εν λόγω εισφορών εντός δεκαετίας από τη γένεσή της (γεγονός που διακόπτει τον χρόνο παραγραφής) τότε ο ασφαλισμένος οφείλει το σύνολο των εισφορών.

Αν κάποιος οφείλει ασφαλιστικές εισφορές για την άσκηση ελεύθερου επαγγέλματος το 2018 και δεν τις έχει καταβάλει, η παραγραφή της οφειλής του ξεκινά από την 1η Ιανουαρίου 2019.

Εάν δεν έχει ειδοποιηθεί ότι χρωστά μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2029, η απαίτηση παραγράφεται. Εάν όμως βεβαιωθεί η οφειλή και του έλθει ατομική ειδοποίηση στις 5 Οκτωβρίου 2021, η παραγραφή εκτείνεται μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2032.

Εάν στη συνέχεια γίνει κάποια πράξη διοικητικής εκτέλεσης (λ.χ. κατάσχεση κάποιου περιουσιακού στοιχείου) στις 10 Μαρτίου 2030, η παραγραφή εκτείνεται μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2041.