Οικονομία
Μερικά από τα κόλπα που χρησιμοποιούν οι επιτήδειοι για να μη πληρώνουν τις ασφαλιστικές τους εισφορές, είναι οι εικονικές εταιρείες που εμφανίζονται για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα και στη συνέχεια εξαφανίζονται ή δηλώνουν πτώχευση, επιχειρηματίες πάμπτωχοι, διευθύνσεις άφαντες και υπεύθυνοι διαχειριστές οικονομικοί μετανάστες, αλλοδαποί, υπερήλικες η κάτοικοι εξωτερικού.
Τα παραπάνω προκύπτουν από τα ευρήματα των ελέγχων του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών (ΚΕΑΟ) σύμφωνα με τα οποία οι κομπίνες εισφοροδιαφυγής εντοπίσθηκαν σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται κυρίως στους τομείς του τουρισμού, της εστίασης, της ψυχαγωγίας, των κέντρων διασκέδασης και των υπηρεσιών φύλαξης και καθαριότητας.
Όπως αναφέρεται στην τριμηνιαία έκθεση του ΚΕΑΟ «έντονη παραβατικότητα παρατηρείται σε επιχειρήσεις εταιρικής μορφής κεφαλαιουχικού χαρακτήρα, κυρίως μονοπρόσωπες ΕΠΕ και Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρίες (ΙΚΕ.) που καταστρατηγούν τις διατάξεις της νομοθεσίας περί ευθύνης διοικούντων νομικά πρόσωπα για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών που οφείλονται από τα νομικά αυτά πρόσωπα».
Οι 5 συνηθέστερες πατέντες για την αποφυγή καταβολής των ασφαλιστικών εισφορών είναι οι εξής:
1. Δημιουργία οφειλών από επιχειρήσεις με σημαντικό κύκλο εργασιών που ανήκουν σε επιχειρηματίες χωρίς προσωπική περιουσία, τα δε περιουσιακά στοιχεία που αυτοί ή άλλες επιχειρήσεις τους διέθεταν στο παρελθόν έχουν διοχετευθεί σε τρίτους.
2. Δημιουργία οφειλών από εταιρείες χωρίς περιουσιακά στοιχεία με εικονικούς υπεύθυνους, που δηλώνουν σαν έδρα κάποιο λογιστικό ή δικηγορικό γραφείο, εμφανίζουν πολλά παραρτήματα, ασφαλίζουν προσωπικό άλλων επιχειρήσεων και στο τέλος πτωχεύουν.
3. Δημιουργία οφειλών από εταιρείες με διαχειριστές, μέλη ή Διευθύνοντες Συμβούλους πρόσωπα χωρίς περιουσιακά στοιχεία ή πρόσωπα κατά των οποίων δεν έχει νόημα η λήψη αναγκαστικών μέτρων είσπραξης. Τέτοια πρόσωπα είναι συνήθως: α) Υπερήλικοι, συνηθέστερα γονείς ή στενοί συγγενείς του επιχειρηματία, καθώς και άτομα πολύ νεαρής ηλικίας, β) Οικονομικοί μετανάστες/αλλοδαποί, με κατοικία την έδρα της εταιρείας, γ) Κάτοικοι εξωτερικού χωρίς περιουσία στην Ελλάδα, δ) Υπάλληλοι της επιχείρησης, των οποίων η εμπειρία/ προϋπηρεσία δεν δικαιολογεί την τοποθέτησή τους σε θέσεις ευθύνης.
4. Δημιουργία νέας επιχείρησης με την ίδια έδρα, το ίδιο αντικείμενο εργασιών και τον ίδιο διακριτικό τίτλο με επιχείρηση που δημιούργησε οφειλές και κατόπιν έπαψε να υποβάλλει ΑΠΔ. Στη νέα αυτή επιχείρηση ασφαλίζεται και το προσωπικό της παλιάς.
5. Δημιουργία οφειλών μεγάλου ύψους από επιχειρήσεις (συνηθέστερα εταιρείες φύλαξης ή καθαριότητας), που αναλαμβάνουν έργα σαν υπεργολάβοι και παρουσιάζουν μεγάλη αύξηση στον αριθμό των εργαζομένων. Πολλές φορές στις εταιρείες αυτές ασφαλίζεται και το προσωπικό του πραγματικού ανάδοχου του έργου.
Για την αντιμετώπιση των παραπάνω περιπτώσεων άμεσης προτεραιότητας ζήτημα είναι ο ασφαλής εντοπισμός των εικονικών υπευθύνων για τον καταλογισμό των εισφορών στους πράγματι ωφελούμενους από την παράνομη δραστηριότητα. Τα πρόσωπα αυτά είναι που έχουν την υποχρέωση αλλά και την οικονομική δυνατότητα να αποκαταστήσουν τη ζημία των ασφαλιστικών οργανισμών που προκλήθηκε από τη δραστηριότητά τους.
Για τον περιορισμό της εισφοροδιαφυγής το ΚΕΑΟ εντείνεται τον έλεγχο αφερεγγυότητας των επιχειρήσεων που είναι οφειλέτες με βασικά κριτήρια αξιολόγησης την υποβολή ΑΠΔ χωρίς την καταβολή εισφορών, την δραστηριότητα της επιχείρησης (επιχειρήσεις καθαριότητας, φύλαξης, εκπαιδευτικοί όμιλοι, κέντρα αισθητικής) και το αν είναι εντάσεως εργασίας, τα χαρακτηριστικά των υπευθύνων (π.χ. υπέργηροι, αλλοδαποί, απασχολούμενοι των επιχειρήσεων ως υπεύθυνοι), τη νομική μορφή (μονοπρόσωπες, ΕΠΕ, ΙΚΕ), το αν οι ειδικότητες των απασχολουμένων στην επιχείρηση είναι άσχετες με τις δραστηριότητες της επιχείρησης (ενδεικτικά αναφέρεται η περίπτωση επιχείρησης με δραστηριότητα “καθαρισμοί” με απασχολούμενους μάγειρες, νοσοκόμους και νηπιαγωγούς) και την συνολική συμπεριφορά της επιχείρησης.
