Οικονομία
Με τη νέα χρονιά, «έρχονται» αυξήσεις έως και 20% σε δεκάδες προϊόντα ευρείας κατανάλωσης, όπως είναι και τα τρόφιμα.
Παράγοντες που γνωρίζουν καλά τα τεκταινόμενα στην αγορά επισημαίνουν πως οι ανατιμήσεις που οφείλονται στην άνοδο του ενεργειακού κόστους, το οποίο επιβαρύνει το λειτουργικό κόστος των επιχειρήσεων, θα αφορούν δεκάδες κατηγορίες προϊόντων και αναμένεται να γίνουν αντιληπτές από τους καταναλωτές έως το τέλος Ιανουαρίου, ανάλογα με τα αποθέματα που έχουν στις αποθήκες τους.
Άλλωστε, από τον περασμένο Σεπτέμβριο και μετά βρίσκεται σε εξέλιξη ένα μπαράζ ανατιμήσεων σε δεκάδες προϊόντα, επιβαρύνοντας τα εισοδήματα και τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.
Μέσα σε ένα έτος οι τιμές «απογειώθηκαν», καθώς καταγράφονται -εκτός από την ενέργεια- ανατιμήσεις σε αγαθά που απαρτίζουν το λεγόμενο «καλάθι της νοικοκυράς», όπως, μεταξύ άλλων, σε: αρνί-κατσίκι (21,3%), ελαιόλαδο (18,5%), άλλα βρώσιμα έλαια (16,7%), πατάτες (11,9%), νωπά ψάρια (9,8%), ψωμί (4,3%), καφές (3,9%) και τυριά (3,5%).
Η λίστα των ανατιμήσεων
Αναλυτικότερα, στη λίστα των ανατιμήσεων που θα γίνουν από τις αρχές του νέου έτους περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, τα εξής προϊόντα:
- αλεύρι (5%-20%),
- είδη ζαχαροπλαστικής (20%),
- καφές (3%-10%),
- ρύζι Αμερικής (8%),
- σοκολάτες και ζαχαρώδη (5%-7%),
- μαρμελάδες (4%-10%),
- ελιές (5%),
- κονσέρβες (5%),
- ξύδι (8%),
- βρεφικό γάλα (4%),
- γλυκά κουταλιού (4%-10%),
- σαπούνι (4%),
- κρασιά (3%-10%),
- πατατάκια (4,5%),
- μπαταρίες (8%),
- δημητριακά (έως 6%),
- φρυγανιές (5,5%).
Εκπρόσωποι του λιανεμπορίου τονίζουν ότι η λίστα με τις αυξήσεις στις τιμές των προϊόντων θα μεγαλώσει ακόμη περισσότερο το αμέσως επόμενο διάστημα, καθώς καθημερινά καταφθάνουν στα καταστήματα λιανικής ανατιμημένα τιμολόγια. Aκόμα και οι μεγάλες επιχειρήσεις και οι αλυσίδες που μέχρι στιγμής δεν έχουν προχωρήσει σε αλλαγές, είναι αναγκασμένες να αναθεωρήσουν την τιμολογιακή της πολιτική.
Όσον αφορά τις μικρομεσαίες, από το βάρος των υπέρογκων χρεών και της έλλειψης ρευστότητας δεν μπορούν να διαχειριστούν ένα υψηλό επιπλέον κόστος, λόγω της αύξησης των τιμών της ενέργειας και των πρώτων υλών. Είναι σαφές ότι τα περιθώρια που έχουν για την απορρόφηση των αυξήσεων αυτών είναι μηδαμινά.
Στα ύψη ο πληθωρισμός
Eίναι δεδομένο ότι ειδικά ο πληθωρισμός θα αναρριχηθεί σε επίπεδα άνω του 5% τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο, πλήττοντας το ΑΕΠ. Αυτή η άνοδος μπορεί να ποσοτικοποιηθεί, λένε στο οικονομικό επιτελείο, εάν υπολογίσει κανείς την αύξηση των εισαγωγών από τις ανατιμήσεις των ενεργειακών προϊόντων.
Η ζημιά εκτιμάται ότι ξεπερνά τα 500 εκατομμύρια ευρώ τον μήνα. Το ερώτημα είναι πότε θα αποκλιμακωθούν οι πολύ υψηλές τιμές στην ενέργεια και εάν οι αυξήσεις στα βασικά αγαθά διατηρηθούν σε μεγάλα επίπεδα.
Aνησυχία στο υπουργείο Οικονομικών
Στο υπουργείο Οικονομικών ανησυχούν μήπως οι συνθήκες οδηγήσουν σε μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης και αρκετοί καταναλωτές περιορίσουν τις αγορές τους στα απολύτως αναγκαία ή ακόμη αλλάξουν το μείγμα των προϊόντων που αγοράζουν καθημερινά, επιλέγοντας φθηνότερα προϊόντα και συνήθως αυτά που βρίσκονται σε προσφορά.
Η ακρίβεια μπορεί να εκτροχιάσει την ιδιωτική κατανάλωση και όχι μόνο, καθώς μπορεί να επηρεαστούν οι επενδύσεις και να «παγώσουν» έστω και προσωρινά από την πρωτοφανή άνοδο στο κόστος των πρώτων υλών. Επιπλέον, η αύξηση των τιμών που σημειώνεται σε βασικά αγαθά θα υποβαθμίσει περαιτέρω το επίπεδο διαβίωσης των νοικοκυριών στη χώρα μας και την κοινωνική συνοχή, σύμφωνα με το δελτίο οικονομικών εξελίξεων του Ινστιτούτου της ΓΣΕΕ, με τους επιστημονικούς συνεργάτες της συνομοσπονδίας να θέτουν επιτακτικά την ανάγκη για αλλαγή του μείγματος και των στόχων της φορολογικής και κοινωνικής πολιτικής σε συνδυασμό με μέτρα για τον έλεγχο της αγοράς.
Το κυριότερο, όμως, είναι ότι το πληθωριστικό τσουνάμι μπορεί να υπονομεύσει τους κυβερνητικούς στόχους για την επόμενη χρονιά, όπως είναι η ανάγκη για μια μεγάλη δημοσιονομική προσαρμογή σε συνδυασμό με την ισχυρή και βιώσιμη ανάπτυξη, την έξοδο από την εποπτεία και τη μεγάλη προσπάθεια για απόκτηση επενδυτικής βαθμίδας.
