Οικονομία
Για άλλη μια φορά το πορτοφόλι των συνταξιούχων είναι αυτό που θα δεχθεί ένα από τα μεγαλύτερα «κοψίματα» στις αποδοχές του από τον ερχόμενο Δεκέμβριο όπως αναφέρει και ο Ελεύθερος Τύπος.
Τέσσερα διαφορετικά «ψαλίδια», που φτάνουν και το 30%, και ένα μαξιλαράκι για λίγους έρχονται στις συντάξεις 2,5 εκατομμυρίων συνταξιούχων, παλαιών και νέων.
Oλα προβλέπονται να εφαρμοστούν από τις συντάξεις Ιανουαρίου 2019, δηλαδή με την πληρωμή που θα γίνει στα τέλη Δεκεμβρίου του 2018.
Οι μειώσεις βαφτίστηκαν «επανυπολογισμός συντάξεων» και «κατάργηση προσωπικής διαφοράς» βάσει νομοθετικής διάταξης που ψήφιστηκε «προκαταβολικά» υποκύπτοντας χωρίς αντίσταση στις πιέσεις των δανειστών.
Τα μέτρα που έχουν προνομοθετηθεί, παρά τις επαναστατικές κορόνες των κυβερνητικών στελεχών, είναι γραμμένα στα άρθρα 1 και 2 του νόμου 4472 που η κυβερνητική πλειοψηφία ψήφισε τον Μάιο του 2017, όταν έκλεινε την τρίτη αξιολόγηση με όσα της ζητούσε η τρόικα.
Ο νόμος αυτός ισοδυναμεί με ένα τέταρτο Μνημόνιο διότι όχι μόνο δεν ακυρώνεται καμία από τις παλιές περικοπές, αλλά με τη σφραγίδα ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. ψηφίστηκαν νέες μειώσεις κύριων και επικουρικών συντάξεων σε ποσοστό ως και 30%!
Το άγριο κούρεμα το γλιτώνει περίπου ένα 10% με 12% των συνταξιούχων (ήτοι κάπου 250.000 ως 300.000 συνταξιούχοι). Οχι επειδή τους «λυπήθηκε» ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά διότι παίρνουν ήδη πολύ χαμηλή σύνταξη (πολλοί εξ αυτών οδηγήθηκαν σε χαμηλή σύνταξη πάλι με νόμο του ΣΥΡΙΖΑ, τον 4336/2015) και ο επανυπολογισμός τους ευνοεί λόγω εθνικής σύνταξης.
Αυτό το 10%-12% των τυχερών συνταξιούχων θα έχει είτε την ίδια σύνταξη με τώρα και μετά τον Δεκέμβριο του 2018 είτε θα πάρει και μια μικρή αύξηση της τάξης των 50-80 ευρώ γιατί ο επανυπολογισμός θα ανεβάσει τη χαμηλή σύνταξη που παίρνουν σήμερα .
Όμως, για το υπόλοιπο 90% των συνταξιούχων τα μαντάτα είναι μαύρα.
Ο επανυπολογισμός συντάξεων σημαίνει μειώσεις για τους περισσότερους, που κυμαίνονται μεταξύ 12% και 30%.
Εξαίρεση πήραν μόνο οι περίπου 340.000 συνταξιούχοι του ΟΓΑ και οι περίπου 4.800 συνταξιούχοι της Τραπέζης της Ελλάδος (προερχόμενοι από το πρώην ΤΣΠ-ΤτΕ). Ο ΟΓΑ εξαιρέθηκε γιατί έχει μεταβατικό στάδιο υπολογισμού συντάξεων ως το 2031.
Οι δε συνταξιούχοι της ΤτΕ εξαιρέθηκαν διότι κατά τα ισχύοντα σε όλες τις ευρωπαϊκές Κεντρικές Τράπεζες, η ασφάλιση και οι συντάξεις των υπαλλήλων είναι αυτόνομες από το δημόσιο σύστημα.
Πόσο μειώνονται οι συντάξεις – Ο τελικός λογαριασμός για όλα τα ταμεία
Το πρώτο και μεγαλύτερο ψαλίδι αφορά στους νέους συνταξιούχους που αποχώρησαν με αίτηση από 13/5/2016 και μετά.
Ο νόμος 4387 βγάζει μικρότερη σύνταξη και αναφέρει ότι αν η μείωση σε σχέση με τη σύνταξη που θα έπαιρναν με το παλιό καθεστώς είναι άνω του 20%, τότε χαρίζεται στους συνταξιούχους ένα ποσό ώστε η μείωση να είναι μικρότερη. Αυτό το ποσό καταβάλλεται ως προσωπική διαφορά, αλλά εξαλείφεται πλήρως την 1/1/2019 και η μείωση επιστρέφει στο αρχικό της ποσοστό ακόμη και αν είναι 20%, 25% ή 30%.
Σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται πάνω από 100.000 συνταξιούχοι που υπέβαλαν αίτηση από 13/5/2016 και μετά.
Οι μειώσεις έχουν προσωρινή προστασία λόγω προσωπικής διαφοράς, αλλά η προστασία καταργείται από τη σύνταξη του Ιανουαρίου 2019, που θα πάρουν τον Δεκέμβριο του 2018.
Δεν ισχύει στους νέους συνταξιούχους το πλαφόν μείωσης σύνταξης ως 18%, αλλά η περικοπή επιβάλλεται ολόκληρη γιατί η προσωπική διαφορά φεύγει τελείως από την πρώτη σύνταξη του 2019.
Σε δημοσίους υπαλλήλους με 35ετία και κυρίως σε ενστόλους οι πραγματικές μειώσεις του 2019 φτάνουν ως το 30,8%.
Παραδείγματα με μειώσεις-σοκ ως 30,8% για νέους συνταξιούχους από τον Δεκέμβριο 2018:
1. Αξιωματικός συνταξιοδοτήθηκε το 2017 με βαθμό Αρχηγού Σώματος (Π.Σ., ΕΛ.ΑΣ., Λ.Σ.) και υπηρεσία 35 έτη και 7 μήνες. Με το παλιό καθεστώς (προ νόμου Κατρούγκαλου) θα έπαιρνε μικτή σύνταξη 2.609 ευρώ και καθαρή προ φόρου 1.513 ευρώ. Με το νόμο Κατρούγκαλου παίρνει μικτή σύνταξη 1.194 ευρώ και καθαρή προ φόρου 1.123 ευρώ. Η μείωση βγαίνει από τη σύγκριση των καθαρών προ φόρου ποσών, δηλαδή είναι 390 ευρώ (1.523-1.123=390). Σε ποσοστό υπερβαίνει το 20% και φτάνει στο 25,8%. Επειδή αποχώρησε το 2017 θα πάρει ως προσωπική διαφορά το 1/3 της μείωσης, δηλαδή θα του χορηγηθούν 130 ευρώ (390/3=130 ευρώ). Επομένως, η σύνταξη ως τον Νοέμβριο του 2018 θα είναι 1.123+130=1.253 ευρώ. Λόγω προσωπικής διαφοράς η μείωση περιορίζεται στο 17%. Ομως από τη σύνταξη Δεκεμβρίου 2018, τα 130 ευρώ της προσωπικής διαφοράς καταργούνται και η σύνταξη διαμορφώνεται στα 1.123 ευρώ, οπότε η μείωση σύνταξης σε σχέση με τα 1.513 ευρώ που θα έπαιρνε προ νόμου Κατρούγκαλου είναι 25,8%.
2. Αξιωματικός συνταξιοδοτήθηκε το 2017 με υπηρεσία 36 έτη και 2 μήνες και βαθμό αντισμηνάρχου (και αντιστοίχων σε ΓΕΣ, ΓΕΝ, ΕΛ.ΑΣ., Λ.Σ., Π.Σ.). Με το παλιό καθεστώς (προ νόμου Κατρούγκαλου) θα έπαιρνε μικτή σύνταξη 1.760 ευρώ και καθαρή προ φόρου 1.340 ευρώ. Με το νόμο Κατρούγκαλου παίρνει μικτή σύνταξη 1.095 ευρώ και καθαρή προ φόρου 978 ευρώ. Η μείωση από τη σύγκριση των καθαρών προ φόρου ποσών είναι 362 ευρώ (1.340-978=362). Σε ποσοστό φτάνει στο 27%. Επειδή αποχώρησε το 2017 θα πάρει ως προσωπική διαφορά το 1/3 της μείωσης, δηλαδή θα του χορηγηθούν 120 ευρώ (362/3=120 ευρώ). Επομένως, η σύνταξη ως τον Νοέμβριο του 2018 θα είναι 978+120=1.098 ευρώ. Λόγω προσωπικής διαφοράς η μείωση περιορίζεται στο 18%. Ομως, από τη σύνταξη Δεκεμβρίου 2018 τα 120 ευρώ της προσωπικής διαφοράς καταργούνται και η σύνταξη διαμορφώνεται στα 978 ευρώ, οπότε η μείωση σύνταξης σε σχέση με τα 1.340 ευρώ που θα έπαιρνε προ νόμου Κατρούγκαλου είναι 27%.
3. Αξιωματικός συνταξιοδοτήθηκε στο τέλος του 2016 με υπηρεσία 31 έτη και 4 μήνες και βαθμό ανθυπασπιστή (και αντιστοίχων σε ΓΕΣ, ΓΕΝ, ΕΛ.ΑΣ., Λ.Σ., Π.Σ.). Με το παλιό καθεστώς (προ νόμου Κατρούγκαλου) θα έπαιρνε μικτή σύνταξη 1.290 ευρώ και καθαρή προ φόρου 1.135 ευρώ. Με το νόμο Κατρούγκαλου παίρνει μικτή σύνταξη 835 ευρώ και καθαρή προ φόρου 785 ευρώ. Η μείωση από τη σύγκριση των καθαρών προ φόρου ποσών είναι 350 ευρώ (1.135-785=350). Σε ποσοστό φτάνει στο 30,8%. Επειδή αποχώρησε το 2016 θα πάρει μεγαλύτερη προσωπική διαφορά, ίση με το 1/2 της μείωσης, δηλαδή θα του χορηγηθούν 175 ευρώ (350/2=175 ευρώ).
Επομένως, η σύνταξη ως τον Νοέμβριο του 2018 θα είναι 785+175= 960 ευρώ. Λόγω προσωπικής διαφοράς η μείωση περιορίζεται στο 15,4%. Ομως, από τη σύνταξη Δεκεμβρίου 2018 τα 175 ευρώ της προσωπικής διαφοράς καταργούνται και η σύνταξη διαμορφώνεται στα 785 ευρώ, οπότε η μείωση σύνταξης σε σχέση με τα 1.135 ευρώ που θα έπαιρνε προ νόμου Κατρούγκαλου θα ανέλθει στο 30,8%.
Πάνω από 18% οι πραγματικές μειώσεις σύνταξης και επιδομάτων στους παλιούς συνταξιούχους του Δημοσίου
Το δεύτερο ψαλίδι αφορά στις συντάξεις όσων αποχώρησαν μέχρι 12/5/2016 από το Δημόσιο. Τα ποσά επανυπολογίζονται με βάση τις αποδοχές που χρησιμοποιήθηκαν για την αρχική σύνταξη.
Ο επανυπολογισμός θα χωρίσει τη νέα σύνταξη σε εθνική (345 ως 384 ευρώ) και σε ανταποδοτική, βάσει ετών ασφάλισης και αποδοχών. Η ανταποδοτική θα υπολογιστεί με χαμηλούς συντελεστές (ποσοστά αναπλήρωσης του μισθού).
Η μείωση που θα προκύψει σε σχέση με την παλιά σύνταξη μπορεί να είναι 20%, ή και 35%, όμως ο νόμος προβλέπει ότι η περικοπή θα έχει πλαφόν και δεν θα ξεπερνά το 18% της σύνταξης.
Ο νόμος (4472/2017) λέει όμως ότι από την πρώτη σύνταξη του 2019 (σύνταξη πληρωτέα τον Δεκέμβριο του 2018) καταργούνται και τα οικογενειακά επιδόματα συζύγου ή και τέκνων για όσους τα λαμβάνουν. Με την κατάργησή τους, που την προβλέπει ο νόμος, η συνολική μείωση σύνταξης και επιδομάτων ξεπερνά το 25%.
Ιδού τι θα συμβεί με δυο αποκαλυπτικά παραδείγματα:
• ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1: Σημερινή κύρια σύνταξη Δημοσίου, προ φόρου (μαζί με επίδομα εξομάλυνσης) 1.200 ευρώ. Με τον επανυπολογισμό πάει στα 880 ευρώ. Η διαφορά-μείωση είναι 320 ευρώ, δηλαδή μείον 26,7%. Για όλο το 2018 ο συνταξιούχος θα παίρνει 1.200 ευρώ. Τον Δεκέμβριο του 2018, όμως, η μείωση που θα εφαρμοστεί θα είναι 18% και όχι 26,7%. Η σύνταξη προ φόρου θα πέσει στα 984 ευρώ (μείωση 216 ευρώ). Στα 984 ευρώ τα 880 ευρώ θα είναι η νέα σύνταξη και τα άλλα 104 ευρώ προσωπική διαφορά (880+104=984) που θα μπορεί να καταργηθεί ανά πάσα στιγμή μέσα στο 2019.
• ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2: Σημερινή κύρια σύνταξη Δημοσίου, προ φόρου (μαζί με επίδομα εξομάλυνσης) 1.200 ευρώ. Χορηγείται επίδομα συζύγου 35 ευρώ και ενός τέκνου 50 ευρώ και φτάνει στα 1.285 ευρώ. Με τον επανυπολογισμό η σύνταξη πάει στα 880 ευρώ. Λόγω πλαφόν 18% και προσωπικής διαφοράς η μείωση στη σύνταξη θα είναι 216 ευρώ και τον Δεκέμβριο του 2018 θα διαμορφωθεί στα 984 ευρώ, εκ των οποίων τα 104 ευρώ είναι προσωπική διαφορά. Λόγω κατάργησης όμως και των επιδομάτων η συνολική μείωση ανέρχεται στα 301 ευρώ (1.285-984=301), ή 23,4%! Υπάρχει βέβαια και ο κίνδυνος να φύγει και η προσωπική διαφορά των 104 ευρώ μέσα στο 2019, οπότε οι απώλειες ξεπερνούν το 30%.
Οι νέες συντάξεις στο Δημόσιο
Οι νέες συντάξεις στο ΙΚΑ
Οι νέες συντάξεις σε ΔΕΚΟ-Τράπεζες
Οι νέες συντάξεις για ασφαλισμένους του πρώην ΤΕΒΕ
