Μπορεί η επιχείρηση να απολύσει εργαζόμενους μετά την επιστροφή στη δουλειά;

Η άρση των μέτρων και η επιστροφή των εργαζομένων στη δουλειά έχει πλέον χρονολογηθεί. Όμως παραμένουν αρκετά ερωτήματα για τις εργασιακές σχέσεις, ο εργατολόγος Γιάννης Καρούζος δίνει τις απαντήσεις.

Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που αναμένεται να ανακοινωθεί σήμερα, από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, η αρχή θα γίνει στις 4 Μαΐου με το άνοιγμα κομμωτηρίων, επιχειρήσεων λιανικού εμπορίου και προσωπικής υγιεινής.

Υπενθυμίζεται ότι μέχρι στιγμής 686.000 εργαζόμενοι που τέθηκαν σε αναστολή οι συμβάσεις εργασίας τους έλαβαν το επίδομα 800 ευρώ, ενώ σήμερα το ποσό καταβάλλεται σε επιπλέον 106.000 δικαιούχους. Αυτός ο μεγάλος αριθμός εργαζομένων θα ξεκινήσει σταδιακά να επιστρέφει στα πόστα του και η ανησυχία που υπάρχει για την επόμενη μέρα είναι μεγάλη.

Κορωνοϊός: Μπορεί να απολύσει εργαζομένους η επιχείρηση;

Για τα ζητήματα που προκύπτουν για τους εργαζόμενους και τους εργοδότες, καθώς και το θέμα των απολύσεων, μίλησε στην ΕΡΤ, και την εκπομπή «Από τις 6», ο δικηγόρος – εργατολόγος Γιάννης Καρούζος.

«Αυτή η φάση με την επιστροφή στην κανονικότητα δημιουργεί αλλαγές στο εργασιακό τοπίο. Ακόμη όμως και αυτό το έκτακτο εργατικό δίκαιο, που τέθηκε σε ισχύ πρόσφατα, έχει ρήτρες ασφαλείας για τους εργαζόμενους. Οσοι επιστρέψουν στην εργασία τους, πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν μπορούν να απολυθούν ούτε οι ίδιοι, ούτε όσοι δεν τέθηκαν σε καθεστώς αναστολής σύμβασης εργασίας» εξήγησε ο κ. Καρούζος.

Η συγκεκριμένη ρήτρα μη απόλυσης ισχύει για όλες τις επιχειρήσεις που έκαναν χρήση των μέτρων διευκόλυνσης επιχειρήσεων, ακόμη κι αν έβγαλαν μόνο έναν εργαζόμενο σε καθεστώς προσωρινής αναστολής σύμβασης εργασίας.

Τι θα συμβεί μετά τις 45 ημέρες;

Σύμφωνα με τον Γιάννη Καρούζο, οι εργοδότες οφείλουν επίσης να διατηρήσουν τους ίδιους όρους απασχόλησης, για αυτό το διάστημα, με το πρότερο καθεστώς. Επομένως, δεν έχουν τη δυνατότητα να προβούν σε περικοπή μισθού με την επιστροφή του εργαζόμενου στην εργασία του.

Το μεγάλο ερώτημα, πλέον, είναι το τι θα συμβεί μετά το προστατευτικό διάστημα των 45 ημερών. «Στο εργατικό δίκαιο του ιδιωτικού τομέα δεν αναγνωρίζονται μορφές μονιμότητας. Αυτό ήρθη με το Μνημόνιο του 2012. Αυτό σημαίνει ότι μετά μπορούν να γίνουν απολύσεις» σημείωσε ο εργατολόγος.

Παρά ταύτα, για κάθε απόλυση πρέπει να υπάρχει αιτιολόγηση. Οπως εξήγησε ο Γιάννης Καρούζος, ο εργαζόμενος μπορεί να προσφύγει στη δικαιοσύνη αν θεωρεί ότι η απόλυσή του ήταν καταχρηστικό. Τα αρμόδια δικαστήρια εξετάζουν αν ο εργαζόμενος έδωσε αφορμή, αν συνέτρεχαν ουσιαστικοί (οικονομοτεχνικοί) λόγοι, αν η απόλυση ήταν εκδικητική, αν δεν υπήρχαν ηπιότερα μέσα, ή αν δεν ελήφθησαν υπόψιν άλλες παράμετροι όπως η προϋπηρεσία του εργαζόμενου, η εγκυμοσύνη κ.ά.

Τα δυο βασικότερα «αγκάθια» με την επιστροφή στην κανονικότητα

Ο εργατολόγος Γιάννης Καρούζος υποστήριξε ότι σε αυτή τη φάση υπάρχουν δυο σοβαρά ζητήματα που εκκρεμούν και χρήζουν νομοθετικής παρέμβασης.

Το πρώτο αφορά τις επιχειρήσεις που έκλεισαν με κρατική εντολή και η αναστολή λειτουργίας αίρεται στις 30 Απριλίου. «Μέχρι να λειτουργήσει ξανά η επιχείρηση ο εργαζόμενος είναι στον αέρα» προσέθεσε, σημειώνοντας ότι είναι πολύ πιθανό να νομοθετηθεί μια έκτακτη ενίσχυση 530 ευρώ, για ένα μήνα, γι’ αυτές τις περιπτώσεις εργαζομένων.

Το δεύτερο «αγκάθι» αφορά τους εργαζόμενους που δουλεύουν σε πληττόμενη επιχείρηση. Αυτές οι επιχειρήσεις είχαν τη δυνατότητα να «βγάλουν» σε αναστολή σύμβασης εργασίας τους εργαζόμενους μέχρι και τις 20 Απριλίου (άρα «κρατά» για ενάμιση μήνα, μέχρι τις 4 Ιουνίου). Τα συναρμόδια υπουργεία θα πρέπει να δώσουν διευκρινίσεις για το τί θα ισχύσει με τις απολαβές του εργαζόμενου τόσο στην περίπτωση που η επιχείρηση ανοίξει, όσο για το ενδεχόμενο του να παραμείνει κλειστή.