Από τις ακριβότερες χώρες της Ευρωζώνης στα τυποποιημένα προϊόντα η Ελλάδα σύμφωνα με έκθεση της ΤτΕ

Σύμφωνα με αποκαλυπτική μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος που δημοσιεύεται σήμερα η Ελλάδα παραμένει από τις ακριβότερες χώρες της Ευρωζώνης στα επώνυμα τυποποιημένα προϊόντα σούπερ μάρκετ, με τις διαφορές να φτάνουν στο 129% στο ανθρακούχο νερό ή στο 56% στο γάλα μακράς διαρκείας UHT.

Παραγωγοί και λιανικό εμπόριο ευθύνονται για μεγάλο μέρος των διαφορών στις τιμές, ενώ και οι καταναλωτικές συνήθειες παίζουν τον ρόλο τους, όπως αναφέρει η Καθημερινή. Σύμφωνα με τους μελετητές, «ο ανταγωνισμός στην αγορά των παραγωγών, η συγκέντρωση της αγοράς λιανικής και οι συνήθειες των καταναλωτών εξηγούν σημαντικό μέρος των διαφορών στις τιμές μεταξύ των χωρών». Δεν είναι τυχαίο ότι ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας έχει αναφερθεί στην ύπαρξη ολιγοπωλιακών συνθηκών στην αγορά, μεταξύ άλλων, τροφίμων.

Οι μελετητές (Αλέξανδρος Καρακίτσιος, Θεοδώρα Κοσμά, Δημήτρης Μαλλιαρόπουλος, Γεώργιος Παπαδόπουλος, Παύλος Πέτρουλας) υπολογίζουν ότι στα προϊόντα με τις υψηλότερες πωλήσεις, η εξομοίωση της δομής της ελληνικής αγοράς και της συμπεριφοράς των καταναλωτών στην Ελλάδα με τα αντίστοιχα επίπεδα της Ευρωζώνης θα οδηγούσε σε μειώσεις στις διαφορές τιμών 17 ποσοστιαίων μονάδων κατά μέσον όρο.

Κατά μέσον όρο, η Ελλάδα είναι ακριβότερη (το 2023) σε σύγκριση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης κατά 10% σε μια γκάμα 41 κατηγοριών επώνυμων τυποποιημένων προϊόντων και κατατάσσεται μεταξύ των ακριβότερων χωρών της Ευρωζώνης. Υπάρχει, βεβαίως, βελτίωση σε σύγκριση με το 2011, όταν ήταν 19% ακριβότερη. Άλλες χώρες, όμως, όπως η Ιρλανδία, επίσης μεταξύ των ακριβότερων, μείωσαν τη διαφορά από 26% το 2011 σε μόλις 2% το 2023. Κάτω από τον μέσο όρο παραμένουν χώρες όπως η Γαλλία (93%) και η Γερμανία (98%), αν και στην τελευταία η διαφορά έχει μειωθεί από το 2011, όταν ήταν 10% φθηνότερη.

Οι διαφορές σε σύγκριση με την Ευρωζώνη φτάνουν στο 129% στο ανθρακούχο νερό και στο 56% στο γάλα μακράς διαρκείας.

Η μελέτη εστιάζει ειδικότερα σε δύο επιμέρους κατηγορίες προϊόντων, τα πιο ακριβά συγκριτικά με την Ευρωζώνη προϊόντα και αυτά με τα μεγαλύτερα μερίδια πωλήσεων στην Ελλάδα.

• Στα πιο ακριβά –συγκριτικά με την Ευρωζώνη– προϊόντα, οι διαφορές φτάνουν κατά μέσον όρο στο 61%. Ενδεικτικά, ο αλεσμένος καφές είναι 50% ακριβότερος, το βούτυρο 54%, η μαργαρίνη 60% και οι χαρτοπετσέτες 100%.

• Στα προϊόντα με τα υψηλότερα μερίδια πωλήσεων στην Ελλάδα, που είναι και τα πιο αντιπροσωπευτικά για το «καλάθι» του Έλληνα καταναλωτή, η διαφορά περιορίζεται στο 3%, που σημαίνει ότι η Ελλάδα παραμένει, έστω και λίγο, ακριβότερη από την Ευρωζώνη. Αν εξαιρεθεί μάλιστα το ελαιόλαδο, το οποίο είναι 24% φθηνότερο από την Ευρωζώνη, η διαφορά Ελλάδας – Ευρωζώνης ανεβαίνει στο 5%. Ενδεικτικά, στον στιγμιαίο καφέ είναι 17% ακριβότερη, στα δημητριακά 15%, στα ανθρακούχα αναψυκτικά 15% και στο ουίσκι 7%. Εκτός από το ελαιόλαδο, φθηνότερη είναι στο σαμπουάν 13%, στο φρέσκο γάλα 8% και στις βρεφικές πάνες 4%.