Ελληνική Οικονομία
Οι συνταξιούχοι που έχουν δηλώσει ότι εργάζονται ως το 2023 και συνεχίζουν τη δραστηριότητά τους, έχουν ήδη ξεκινήσει να λαμβάνουν από τον ΕΦΚΑ τα νέα ειδικά διαμορφωμένα ειδοποιητήρια με τις τρέχουσες εισφορές και τον ειδικό πόρο λόγω απασχόλησης.
Τα νέα ειδοποιητήρια με τις νέες εισφορές και τον ειδικό πόρο από 1η Ιανουαρίου για τους συνταξιούχους που εργάζονται έχουν ημερομηνία εμπρόθεσμης πληρωμής ως τις 29 Φεβρουαρίου.
Στη δημοσιότητα ήρθαν τα ειδικά διαμορφωμένα για τους αυτοαπασχολούμενους συνταξιούχους, ειδοποιητήρια, στα οποία έχουν καταχωρισθεί οι τρέχουσες εισφορές αλλά και ο ειδικός πόρος λόγω απασχόλησης.
Τι περιλαμβάνει
Για τους συνταξιούχους ελεύθερους επαγγελματίες (έγγραφο 1) που έχουν επιλέξει την 1η ασφαλιστική κατηγορία όπως και οι περισσότεροι, στα ειδοποιητήρια περιλαμβάνονται:
- Η νέα εισφορά κλάδου κύριας σύνταξης από 1ης/1/2024 που είναι 175,83 ευρώ.
- Η νέα εισφορά για τον κλάδο υγείας (σε χρήμα και είδος) που είναι 62,39 ευρώ.
- Η εισφορά υπέρ ανεργίας (ΟΕΑΔ) που είναι 10 ευρώ.
- Ο ειδικός πόρος λόγω απασχόλησης που είναι το 50% της εισφοράς σύνταξης με ποσό 87,92 ευρώ.
Αυτά είναι τα νέα ειδοποιητήρια με τις νέες εισφορές και τον ειδικό πόρο από 1ης/1/2024 για τους συνταξιούχους που εργάζονται.
Ελεύθεροι επαγγελματίες
Οι συνταξιούχοι που εξακολουθούν από 1ης/1/2024 να απασχολούνται ως ελεύθεροι επαγγελματίες έχουν πλέον απείραχτη τη σύνταξη χωρίς περικοπή και θα καταβάλλουν συνολική εισφορά 336,14 ευρώ, από την οποία ο έξτρα πόρος είναι 87,92 ευρώ. Σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς, υπάρχει μεγάλο όφελος, καθώς ακόμη και με χαμηλή σύνταξη η ποινή ήταν μεγαλύτερη.
Για παράδειγμα με σύνταξη 800 ευρώ, έχαναν 240 ευρώ το μήνα (-30%), ενώ με τη νέα κράτηση παίρνουν πίσω τα 240 ευρώ και πληρώνουν μόνον 87,92 ευρώ.
Για τους συνταξιούχους δικηγόρους και μηχανικούς που εργάζονται ως αυτοαπασχολούμενοι (έγγραφο 2) και έχουν επιλέξει την 1η ασφαλιστική κατηγορία, στα ειδοποιητήρια περιλαμβάνονται:
- Η νέα εισφορά κλάδου κύριας σύνταξης από 1ης/1/2024 που είναι 175,83 ευρώ.
- Η νέα εισφορά για τον κλάδο Υγείας (σε χρήμα και είδος) που είναι 62,39 ευρώ.
- Η εισφορά υπέρ ανεργίας (ΟΕΑΔ) που είναι 10 ευρώ.
- Η εισφορά επικουρικής ασφάλισης (1η κατηγορία) που είναι 44,24 ευρώ.
- Ο ειδικός πόρος λόγω απασχόλησης με το 40% της εισφοράς κύριας σύνταξης που είναι 70,33 ευρώ.
- Ο ειδικός πόρος λόγω απασχόλησης με το 40% της εισφοράς επικουρικής σύνταξης που είναι 17,70 ευρώ.
Ο λογαριασμός
Συνολικά οι συνταξιούχοι μηχανικοί και δικηγόροι που απασχολούνται ως ελεύθεροι επαγγελματίες καταβάλλουν συνολική εισφορά 380,49 ευρώ, από την οποία ο έξτρα πόρος είναι 88,03 ευρώ.
Σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς υπάρχει και εδώ μεγάλο όφελος, καθώς οι νέες κρατήσεις είναι ελάχιστες σε σύγκριση με το 30% της σύνταξης που κοβόταν με το προηγούμενο καθεστώς.
Με το νόμο 5078/2023, καταργήθηκε η ποινή μείωσης της σύνταξης κατά 30% που είχαν οι συνταξιούχοι όταν δήλωναν την απασχόλησή τους και θεσπίστηκε ένας ειδικός πόρος που θα καταβάλλεται μέσω των εισφορών που πληρώνουν εφόσον δηλώνουν ότι απασχολούνται.
Οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι ως μισθωτοί καταβάλλουν 10% του μισθού τους υπέρ ΕΦΚΑ, πέραν των τακτικών ασφαλιστικών τους εισφορών.
Οι απασχολούνται ως ελεύθεροι επαγγελματίες καταβάλλουν την τρέχουσα εισφορά κλάδου σύνταξης, υγείας και υπέρ ανεργίας, με προσαύξηση 50% μόνον στην εισφορά σύνταξης.
Οι αυτοπαπασχολούμενοι συνταξιούχοι με επικουρική ασφάλιση (δικηγόροι, μηχανικοί) καταβάλλουν τις τρέχουσες εισφορές για κύρια και επικουρική σύνταξη με προσαύξηση 40% για κύρια και επικουρική.
Ο ΕΦΚΑ μέσα από το μητρώο των συνταξιούχων του και των ελευθέρων επαγγελματιών βρήκε αυτόματα τους συνταξιούχους που συνεχίζουν να ασκούν ελεύθερο επάγγελμα και τους έστειλε τα νέα ειδικά διαμορφωμένα ειδοποιητήρια με τις νέες κρατήσεις.
Η αποστολή των ειδοποιητηρίων αφορά όσους λαμβάνουν κύρια σύνταξη γήρατος και από 1ης/1/2024 εμφανίζονται και στους εν ενεργεία ελεύθερους επαγγελματίες, καθώς και όσους έχουν υποβάλει αίτηση απονομής κύριας σύνταξης γήρατος η οποία εκκρεμεί και ταυτόχρονα συνεχίζουν να απασχολούνται ως ελεύθεροι επαγγελματίες ή ως αυτοαπασχολούμενοι.
Με την ενεργοποίηση της πλατφόρμας για τη δήλωση της απασχόλησης όλοι οι συνταξιούχοι που εργάζονται -ανεξάρτητα από το αν πήραν ή όχι ειδοποιητήρια εισφορών- θα πρέπει να δηλώσουν το είδος της απασχόλησής τους (μισθωτοί ή μη μισθωτοί) προκειμένου να καταβάλλουν και τις ανάλογες κρατήσεις.
Τα 5 βασικά σημεία στο νέο καθεστώς
1. Αν οι εισφορές μαζί με τον ειδικό πόρο καταστούν ληξιπρόθεσμες και δεν πληρωθούν, τότε μεταβιβάζονται στο ΚΕΑΟ και η όποια οφειλή θα παρακρατείται από όλη τη σύνταξη. Οπως αναφέρει το άρθρο 114 του νόμου 5078/2023, «σε περίπτωση μη καταβολής των προβλεπομένων ασφαλιστικών εισφορών και πόρου υπέρ ΕΦΚΑ για διάστημα μεγαλύτερο των 2 μηνών, οι οφειλές παρακρατούνται από το σύνολο των καταβαλλόμενων συντάξεων».
2. Η σύνταξη για τους συνταξιούχους που εργάζονται καταβάλλεται στο 100% ενώ πριν κοβόταν κατά 30%.
3. Διατηρείται η αναστολή σύνταξης για απασχόληση συνταξιούχων στο Δημόσιο κάτω των 62 ετών. Μετά το 62ο έτος η σύνταξη χορηγείται στο 100% και τότε αρχίζει και η παρακράτηση του πόρου υπέρ ΕΦΚΑ.
4. Οι συνταξιούχοι που αναλαμβάνουν εργασία από 1ης/1/2024 ή συνεχίζουν απασχόληση που είχαν ως το 2023 θα το δηλώνουν στον ΕΦΚΑ.
5. Παράλειψη δήλωσης και παράνομη απασχόληση έχει ποινή ίση με την επιστροφή 12 συντάξεων στον ΕΦΚΑ.
6. Υπάρχει πλαφόν στον ειδικό πόρο υπέρ ΕΦΚΑ που είναι 426,17 ευρώ το μήνα. Αυτό σημαίνει ότι ένας συνταξιούχος που απασχολείται σε δύο δουλειές (μισθωτός και ελ επαγγελματίας) θα καταβάλλει ειδικό πόρο μισθωτού και ελεύθερου επαγγελματία, αλλά δεν θα ξεπερνά στο σύνολο τα 426,17 ευρώ, ακόμα και αν είναι υψηλότερος.
Ποιες κατηγορίες εξαιρούνται
Δεν καταβάλουν ειδικό πόρο οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι με αναπηρία, (από κοινή νόσο, εργατικό ατύχημα, ατύχημα εκτός εργασίας, επαγγελματική νόσο) και οι πολύτεκνοι, με τέκνο ανήλικο ή που σπουδάζει ή είναι ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία.
Επίσης δεν καταβάλλουν τον πόρο υπέρ ΕΦΚΑ οι συνταξιούχοι κάτω των 62 ετών που αναλαμβάνουν απασχόληση σε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, γιατί αναστέλλεται η σύνταξή τους.
Στις παραπάνω κατηγορίες οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι καταβάλλουν κανονικά τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές τους εισφορές.
Εξαιρούνται από την καταβολή εισφορών και από την πρόσθετη κράτηση οι συνταξιούχοι του ΟΓΑ, εφόσον συνεχίζουν την αγροτική απασχόληση, οι συνταξιούχοι άλλων Ταμείων που ασκούν αγροτική δραστηριότητα και εφόσον το ετήσιο εισόδημά τους από απασχόληση στον αγροτικό τομέα ως αγροτών, μελισσοκόμων, κτηνοτρόφων, πτηνοτρόφων και αλιέων δεν υπερβαίνει το ποσό των 10.000 ευρώ και ειδικές κατηγορίες (συγγραφείς) που αμείβονται με Παραστατικό Παρεχόμενων Υπηρεσιών (τίτλοι κτήσης).
