ΕΝΦΙΑ: Ξεκινάει από σήμερα η ανάρτηση των φετινών εκκαθαριστικών – Σε ποιους θα φθάσει «φουσκωμένος»

Από σήμερα Κυριακή 7 Απριλίου, ξεκινάει η ανάρτηση των φετινών εκκαθαριστικών του ΕΝΦΙΑ, ο οποίος θα πρέπει να πληρωθεί σε 11 μηνιαίες δόσεις με την πρώτη να καταβάλλεται έως το τέλος Απριλίου.

Στην περίπτωση που ο φορολογούμενος επιλέξει να πληρώσει εφάπαξ το ποσό του ΕΝΦΙΑ, δεν χορηγείται κάποια έκπτωση όπως συμβαίνει για παράδειγμα στην περίπτωση εφάπαξ πληρωμής του φόρου εισοδήματος.

Το ευχάριστο είναι πως ο φετινός ΕΝΦΙΑ θα είναι μειωμένος έως και 10% για περισσότερους από 300.000 ιδιοκτήτες που είχαν ασφαλίσει τα ακίνητά τους έναντι φυσικών καταστροφών το 2023 για τουλάχιστον 3 μήνες.

Ειδικότερα για 9 μήνες η έκπτωση ανέρχεται σε 7,5%, για 6 μήνες περιορίζεται στο 5% και για 3 μήνες στο 2,5%, ενώ δεν ισχύει καμία μείωση για κατοικίες που είχαν ασφαλιστεί για διάστημα μικρότερο από τρεις μήνες.

Όσοι δεν έχουν μεταβολές θα πληρώσουν τον ίδιο φόρο με πέρυσι. Όμως χιλιάδες φορολογούμενοι θα διαπιστώσουν ότι θα κληθούν να πληρώσουν περισσότερο φόρο για την ακίνητη περιουσία τους σε σχέση με το 2023.

Ο λογαριασμός του ΕΝΦΙΑ θα φθάσει «φουσκωμένος» για τους φορολογουμένους, οι οποίοι το 2023:

– Απέκτησαν ακίνητα με αγορά, γονική παροχή, δωρεά ή κληρονομιά.

– Απέκτησαν εμπράγματα δικαιώματα σε ακίνητα (πλήρη ή ψιλή κυριότητα, επικαρπία).

– Τακτοποίησαν αυθαίρετους χώρους. Ο ΕΝΦΙΑ θα υπολογιστεί φέτος στη μεγαλύτερη επιφάνεια των ακινήτων, όπως αυτή έχει δηλωθεί από τους ιδιοκτήτες ακινήτων στο Ε9.

Πλήρη απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ έχουν τα ακίνητα που βρίσκονται σε πληγείσες από φυσικά φαινόμενα και καταστροφές περιοχές.

«Κουρεμένος» θα είναι ο φετινός λογαριασμός του ΕΝΦΙΑ για τους φορολογούμενους που προχώρησαν το 2023 σε πώληση ακινήτων ή μεταβίβασαν ακίνητα στα παιδιά και τα εγγόνια τους.

Μειωμένος κατά 50% θα είναι ο ΕΝΦΙΑ στην περίπτωση που:

– Το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του τελευταίου φορολογικού έτους δεν υπερβαίνει τις 9.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο ή συμβιούντα και κάθε εξαρτώμενο μέλος.

– Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων στα οποία κατέχουν δικαιώματά της ο υπόχρεος δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ο ή η σύζυγος ή συμβιών και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειας του, λαμβανομένων υπόψη του ποσοστού συνιδιοκτησίας και του είδους του δικαιώματος, δεν υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά μέτρα και η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας δεν υπερβαίνει το ποσό των 85.000 ευρώ για τον άγαμο, των 150.000 ευρώ για τον έγγαμο και τον ή τη σύζυγό του ή συμβιούντα ή τη μονογονεϊκή οικογένεια με ένα εξαρτώμενο τέκνο και των 200.000 ευρώ για τον έγγαμο, τον ή τη σύζυγό του ή συμβιούντα και τα εξαρτώμενα τέκνα τους ή τη μονογονεϊκή οικογένεια με δύο εξαρτώμενα τέκνα.

– Επίσης, καθόλου ΕΝΦΙΑ δεν θα πληρώσουν τα νοικοκυριά με τρία εξαρτώμενα τέκνα και άνω καθώς και όσοι έχουν ποσοστό αναπηρίας άνω του 80% εφόσον

– Το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του τελευταίου φορολογικού έτους δεν υπερβαίνει τις 12.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο ή συμβιούντα και κάθε εξαρτώμενο μέλος.

– Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων στα οποία κατέχουν δικαιώματα ο υπόχρεος δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ή η/ο σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του, λαμβανομένου υπόψη του ποσοστού συνιδιοκτησίας και του είδους του δικαιώματος, δεν υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά μέτρα.

– Σημειώνεται ότι η πλατφόρμα του Ε9 αναμένεται να ανοίξει ξανά στα τέλη Απριλίου, λίγο πριν την λήξη της προθεσμίας υποβολής της πρώτης δόσης του ΕΝΦΙΑ, για την υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων από τους φορολογούμενους που θα διαπιστώσουν λάθη στο εκκαθαριστικό του φόρου ακινήτων.

Τι πρέπει να ελέγξετε πριν πληρώσετε

Μόλις βρείτε το εκκαθαριστικό, το πρώτο που πρέπει να ελέγξετε είναι το ύψος του φόρου. Αν σας φαίνεται υπερβολικά υψηλό θα πρέπει να ανατρέξετε στις αντικειμενικές και να εξετάσετε ο ίδιος ή ο λογιστής αν ο φόρος που σας χρεώθηκε αντιστοιχεί με την αξία της ακίνητης περιουσίας και το είδος ιδιοκτησίας ή εμπράγματων δικαιωμάτων που έχετε σε ακίνητα.

Αν είναι αδικαιολόγητα υψηλότερος θα πρέπει αναζητήσετε λάθη που έχουν γίνει στις δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης Ε9.

Το πιο συχνό λάθος που κάνουν οι ιδιοκτήτες αφορά τον όροφο όπου βρίσκεται το διαμέρισμα, παράμετρος η οποία είναι ικανή να φουσκώσει σημαντικά τον φόρο, ενώ δεν λείπουν και αυτά στη δήλωση βοηθητικών χώρων ως κύριων ή σε θέματα που αφορούν την ψιλή κυριότητα και την επικαρπία του ακινήτου.

Εφόσον πρόκειται για εξοχική κατοικία ή για αγροτεμάχιο σπουδαίο ρόλο παίζει η απόσταση από τη θάλασσα καθώς μικρότερη των 800 μέτρων προσαυξάνει το ποσό του φόρου.

Ειδικότερα:

Όροφος: Σε περίπτωση μη συμπλήρωσης του αριθμού ορόφου ή συμπλήρωσης ορόφου ακινήτου ως δώμα, για τον υπολογισμό του φόρου λαμβάνεται ο συντελεστής που αντιστοιχεί στον 6ο όροφο, οπότε ο φόρος υπολογίζεται με προσαύξηση. Συχνά είναι τα λάθη με τις μεζονέτες.

Η νομοθεσία ορίζει ότι στην περίπτωση μεζονέτας, ως όροφος θα πρέπει να δηλωθεί ο υψηλότερος όροφός της. Για παράδειγμα, αν μια μεζονέτα έχει τρεις ορόφους με είσοδο στο ισόγειο, τότε θα πρέπει να δηλωθεί ως όροφος ο δεύτερος, δηλαδή ο υψηλότερος όροφος της συγκεκριμένης ιδιοκτησίας.

Ηλικία: Στον σχετικό κωδικό πρέπει να αναγραφεί το έτος έκδοσης της οικοδομικής αδείας του ακινήτου και όχι το έτος αποπεράτωσής του. Η παλαιότητα του ακινήτου απομειώνει τη τιμή ζώνης και περιορίζει το ύψος του φόρου

Βοηθητικοί χώροι: Η αναγραφή των βοηθητικών χώρων ως κύριων η η δήλωση των υπογείων επιφανειών ακινήτων ως χώρων κύριας χρήσης ή του παταριού που επικοινωνεί με εσωτερική κλίμακα μαζί με τους κύριους χώρους του ακινήτου είναι λάθη που κοστίζουν ακριβά.

Κι αυτό γιατί στις περιπτώσεις αυτές χρεώνεται κανονικός φόρος ανά τετραγωνικό μέτρο και όχι ο μειωμένος κατά 90% σε σχέση με τον φόρο που αναλογεί σε χώρο κύριας χρήσης καθώς για τους βοηθητικούς χώρους εφαρμόζεται συντελεστής 0,1.

Εμπράγματα δικαιώματα: Ο φόρος μεταβάλλεται ανάλογα με το είδος των δικαιωμάτων. Για παράδειγμα αν κάποιος έχει τη ψιλή κυριότητα η τη επικαρπία και στο Ε9 έχει συμπληρώσει αντί τους κωδικούς 2 η 3 το κωδικό 1 που αφορά στη πλήρη κυριότητα θα χρεωθεί με έξτρα φόρο καθώς κατά την εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ δεν υπολογίστηκε η έκπτωση επί της φορολογητέας αξίας του ακινήτου σε περίπτωση ψιλής κυριότητας ή επικαρπίας, ανάλογα με την ηλικία του επικαρπωτή.

Σημαντικό είναι να δηλώνεται το σωστό έτος γέννησης του επικαρπωτή διότι από την ηλικία του εξαρτάται και το ποσοστό του φόρου που θα χρεωθεί σε αυτόν και αντίστοιχα το ποσοστό του φόρου που θα χρεωθεί στον ψιλό κύριο. Σημειώνεται ότι όσο μεγαλύτερη είναι η ηλικία του επικαρπωτή τόσο μεγαλύτερο μέρος του φόρου του ακινήτου χρεώνεται στον ψιλό κύριο.

Αν ο επικαρπωτής έχει περάσει το 80ό έτος της ηλικίας του πληρώνει μόνο το 10% του ΕΝΦΙΑ που αναλογεί στο ακίνητο και ο ψιλός κύριος το υπόλοιπο 90%. Προσοχή σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου είδους εμπράγματου δικαιώματος, το ακίνητο θεωρείται ότι ανήκει κατά πλήρη κυριότητα στο φορολογούμενο

Συνιδιοκτησία: Σε περίπτωση μη αναγραφής ποσοστού συνιδιοκτησίας ή αναγραφής λανθασμένου ποσοστού συνιδιοκτησίας, το σύστημα της ΑΑΔΕ υπολογίζει τον ΕΝΦΙΑ με την παραδοχή ότι το ποσοστό συνιδιοκτησίας είναι 100%, δηλαδή ότι όλο το ακίνητο ανήκει στον φορολογούμενο, οπότε καταλογίζει στον φορολογούμενο ολόκληρο τον ΕΝΦΙΑ του ακινήτου.

Επαγγελματικοί χώροι: Ένα από τα συνήθη λάθη είναι η δήλωση χώρων ως επαγγελματικών που στην οριζόντια ιδιοκτησία εμφανίζονται ως αποθήκη. Αυτό συμβαίνει όταν το ακίνητο είναι μισθωμένο ως επαγγελματικός χώρος. Επισημαίνεται ότι οι αποθήκες, ακόμη και αν είναι ξεχωριστή οριζόντια ιδιοκτησία, έχουν σημαντικά μειωμένο ΕΝΦΙΑ σε σχέση με τους κανονικούς επαγγελματικούς χώρους ή τις κατοικίες.

Ημιτελή κενά κτίσματα: Για να υπολογιστεί η έκπτωση κατά 60% στον ΕΝΦΙΑ, ο φορολογούμενος πρέπει, κατά την αναγραφή των στοιχείων του κτίσματος στον πίνακα 1 του Ε9, να έχει συμπληρώσει οπωσδήποτε τη στήλη 10 του πίνακα 1, να έχει αναγράψει τον κωδικό αριθμό 99 που σημαίνει «ημιτελές κτίσμα» και στη στήλη 30 του πίνακα 1 πρέπει να έχει συμπληρώσει την ένδειξη ΟΧΙ εάν το ημιτελές κτίσμα είναι «μη ηλεκτροδοτούμενο» ή την ένδειξη ΝΑΙ εάν το ημιτελές κτίσμα ηλεκτροδοτείται με εργοταξιακό ρεύμα.

Στην περίπτωση συμπλήρωσης της ένδειξης «ΝΑΙ», θα πρέπει να έχει αναγραφεί και ο αριθμός της εργοταξιακής παροχής ηλεκτρικού ρεύματος στη στήλη 31 του πίνακα 1. Στη στήλη 32 «ειδική κατηγορία» του πίνακα 1 θα πρέπει να έχει αναγράψει τον κωδικό 8 που σημαίνει ότι το δηλούμενο κτίσμα είναι «κενό».

Αγροτεμάχια εκτός σχεδίου πόλης η οικισμού: Αν δεν έχει αναγραφεί η ακριβής τοποθεσία που βρίσκεται η έκταση και όχι μόνο ο Δήμος η ο Νομός κατά τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ δεδομένου ότι εφόσον δεν υπάρχει ακριβής προσδιορισμός της θέσης του αγροτεμάχιου λαμβάνεται υπόψη η μεγαλύτερη Αρχική Οικοπεδική Αξία ανά τετραγωνικό μέτρο, η οποία ισχύει σε ολόκληρο το νομό.

Αγροτεμάχια με κτίσμα: Σε περίπτωση κατοικίας που βρίσκεται εντός του αγροτεμαχίου ο αρχικός φόρος πενταπλασιάζεται αλλά δεν ισχύει το ίδιο αν το κτίσμα είναι γεωργικό, η επαγγελματική στέγη η αποθήκη που είναι αφορολόγητα καθώς για τα κτίρια αυτά και τους βοηθητικούς χώρους εφαρμόζεται ο μηδενικός συντελεστής ειδικών κτιρίων.

Αν στον πίνακα 2 του Ε9 έχει συμπληρωθεί η στήλη της συνολικής επιφάνειας κτισμάτων που βρίσκονται στο αγροτεμάχιο (στήλη 17) αλλά δεν έχει συμπληρωθεί η κατηγορία του ακινήτου (στήλη 17α ή 17β ή 17γ) τότε θεωρείται ότι επί του αγροτεμαχίου βρίσκεται κατοικία

Απόσταση από τη θάλασσα: Απόσταση αγροτεμαχίου από τη θάλασσα μικρότερη των 800 μέτρων προσαυξάνει το ποσό του φόρου.