Ηλεκτρονικές πληρωμές: Οι Έλληνες προτιμούν τις κάρτες – Ποια η θέση της χώρας στην ΕΕ

Αύξηση κατά 58% παρουσίασε τα δύο τελευταία χρόνια ο αριθμός των ηλεκτρονικών συναλλαγών, βελτιώνοντας την κατάταξη της χώρας μας σε σχέση με τις άλλες 26 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης κατά τρεις θέσεις και συγκεκριμένα στην 22η από την 25η που κατείχε το 2019.

Πρόκειται για συναλλαγές που πραγματοποιήθηκαν μέσω χρεωστικών, πιστωτικών ή προπληρωμένων καρτών, μεταφορές πιστώσεων, δηλαδή μεταφορές από λογαριασμό σε λογαριασμό, άμεσες χρεώσεις, όπως πάγιες εντολές, εμβάσματα και επιταγές.

Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΚΤ, ο αριθμός των ηλεκτρονικών συναλλαγών ανήλθε στα τέλη του 2021 σε 2,146 δισ., καταγράφοντας αύξηση κατά 379 εκατ. σε σχέση με το 2020 και 789 εκατ. σε σχέση με το 2019, τη χρονιά πριν ξεσπάσει η υγειονομική κρίση που έγινε αφορμή για την εκτόξευση των ηλεκτρονικών πληρωμών. Το νούμερο αυτό αντιπροσωπεύει 201 συναλλαγές ανά κάτοικο (+36 συναλλαγές σε σχέση με το 2020 και +74 συναλλαγές σε σχέση με το 2019), έναντι 333 συναλλαγών ανά κάτοικο στην Ευρωζώνη. Εκτινάχθηκαν οι ηλεκτρονικές πληρωμές μέσα στην πανδημία.

Την 1η θέση στις ηλεκτρονικές πληρωμές ανά κάτοικο κατέχει σταθερά το Λουξεμβούργο με 7.576 συναλλαγές, ενώ εντυπωσιακή είναι η αναρρίχηση της Λιθουανίας στη 2η θέση από την 11η το 2020 και τη 15η το 2019, γεγονός που αποδίδεται στην υπερσυγκέντρωση fintech εταιρειών, καθιστώντας τη Λιθουανία σε νούμερο 1 χώρα αδειοδοτημένων ιδρυμάτων ηλεκτρονικού χρήματος.

Τη μεγαλύτερη αύξηση μεταξύ των διαφορετικών τύπων ηλεκτρονικών πληρωμών (κάρτες, μεταφορές πιστώσεων, άμεσες χρεώσεις, εμβάσματα κ.λπ.) εμφανίζει στη χώρα μας το πλαστικό χρήμα (αύξηση 33,4%), με τον πρώτο λόγο να έχουν οι χρεωστικές κάρτες.

Η τάση αυτή βελτίωσε ακόμη περισσότερο την κατάταξη της χώρας μας σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές οικονομίες, καταλαμβάνοντας με βάση τα στοιχεία της ΕΚΤ για το 2021 τη 17η θέση από την 25η δύο χρόνια πριν και αφήνοντας πίσω της χώρες όπως η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, η Γερμανία, που παραμένει ουραγός στην 24η θέση σε ό,τι αφορά τη χρήση των καρτών ανά κάτοικο.

Ο αριθμός των συναλλαγών με κάρτες διπλασιάστηκε σχεδόν, καθώς από τα 792 εκατ. προσέγγισε το 1,5 δισ. και αποτελεί το βασικό μέσο των ηλεκτρονικών πληρωμών για τους Ελληνες, σε αντίθεση με άλλες αγορές, όπως η Γερμανία, αλλά και η Ιταλία, που κατατάσσεται στην 24η θέση σε ό,τι αφορά τον αριθμό των συναλλαγών με κάρτες.

Υψηλά βρίσκεται η Ελλάδα και σε ό,τι αφορά τον αριθμό των συναλλαγών ανά κάτοικο με κάρτα, που με βάση τα ίδια στοιχεία διαμορφώθηκε στις 140 όταν ο μέσος όρος της Ευρωζώνης είναι 164 και της Ε.Ε. 165. Οι Γερμανοί πραγματοποιούν 99 συναλλαγές με κάρτα ανά κάτοικο, οι Ιταλοί 88, οι Ισπανοί 161 και οι Γάλλοι 235, ενώ το κοντέρ σπάνε οι Λιθουανοί με 441 συναλλαγές ανά κάτοικο, μέγεθος ωστόσο που περιλαμβάνει και τις συναλλαγές με κάρτες που έχουν εκδοθεί στο εξωτερικό.

Η «υστέρηση» που εμφανίζουν π.χ. οι δύο μεγάλες αγορές της Ευρωπαϊκής Ενωσης δεν σημαίνει ότι οι Γερμανοί ή οι Ιταλοί δεν επιλέγουν τις ηλεκτρονικές πληρωμές στις συναλλαγές τους. Σημαίνει ότι προτιμούν άλλους τρόπους, όπως οι μεταφορές χρημάτων μέσω λογαριασμών ή ακόμη περισσότερο τις πάγιες εντολές, που αποτελεί τη βασική μέθοδο των συναλλαγών για τους Γερμανούς, με το αντίστοιχο ποσοστό να αντιπροσωπεύει το 43,1% των συνολικών ηλεκτρονικών πληρωμών, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους Ιταλούς είναι 11,5%, για τους Ισπανούς 18% και για τους Γάλλους 18,5%. Δεν ισχύει όμως το ίδιο για τους Ελληνες οι οποίοι επιλέγουν κυρίως τις χρεωστικές ή τις πιστωτικές κάρτες σε ποσοστό που προσεγγίζει το 70% σε όρους αριθμού συναλλαγών. Οι μεταφορές χρημάτων αντιπροσωπεύουν μόλις το 22,4%, με φθίνουσα μάλιστα πορεία σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, ενώ εξαιρετικά μικρή είναι η συμμετοχή των άμεσων χρεώσεων στις ηλεκτρονικές συναλλαγές των Ελλήνων, που αντι-προσωπεύουν μόλις το 1,2%.

Οι Ελληνες προτιμούν τις κάρτες

Η διαφορετική προσέγγιση που έχουν οι Ελληνες σε ό,τι αφορά τις ηλεκτρονικές πληρωμές δεν αποτυπώνεται μόνο στη σύγκριση με τους Γερμανούς, που προκρίνουν τις πάγιες εντολές ως πιο προνοητικοί για να αποφύγουν την παράλειψη μιας πληρωμής, αλλά και σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης, όπου η χρήση των καρτών στις συναλλαγές ανήλθε το 2021 στο 49% των συνολικών ηλεκτρονικών πληρωμών έναντι 69,5% στην Ελλάδα.

Οι άμεσες χρεώσεις αντιπροσωπεύουν το 20% των συναλλαγών στην Ευρωπαϊκή Ενωση (έναντι 1,2% στην Ελλάδα), ενώ οι μεταφορές πιστώσεων αντιπροσωπεύουν κατά μέσο όρο της Ευρωζώνης το 22% ηλεκτρονικών πληρωμών, όσο δηλαδή περίπου και στην Ελλάδα. Στην Ευρωζώνη ο αριθμός των άμεσων χρεώσεων ανά κάτοικο διαμορφώθηκε στις 67,6 συναλλαγές, στην Ευρωπαϊκή Ενωση στις 53,8, στη Γερμανία στις 141,3 και στην Ελλάδα μόλις στις 2,4 συναλλαγές ανά κάτοικο.

Σε όρους αξίας συναλλαγών, η πιο βασική κατηγορία ηλεκτρονικών πληρωμών στη χώρα μας είναι οι μεταφορές πιστώσεων, που ανήλθαν το 2021 σε 739,4 δισ. ευρώ (78% επί του συνόλου της αξίας).

Ακολουθούν οι επιταγές με 69,4 δισ. ευρώ (7,3%), οι άμεσες χρεώσεις με 4,3 δισ. ευρώ (0,5%), οι κάρτες με 44,8 δισ. ευρώ (4,7%), το ηλεκτρονικό χρήμα με 4,2 δισ. ευρώ (0,4%) και οι λοιπές υπηρεσίες πληρωμών (π.χ. εμβάσματα) με 86,1 δισ. ευρώ (9,1%).