Όλα όσα αλλάζουν στο επίδομα ανεργίας – Μόνο το 50% θα κατατίθεται στον λογαριασμό του δικαιούχου

Το προσεχές διάστημα αναμένεται να υλοποιηθεί η νέα δομή του επιδόματος ανεργίας, με βασική αλλαγή να είναι η αύξησή του κατά το πρώτο τρίμηνο, ώστε να προσεγγίζει τον τελευταίο μισθό του ανέργου.

Παρά την αύξηση του επιδόματος, το νέο σύστημα προβλέπει ότι μόνο το 50% του ποσού θα κατατίθεται στον τραπεζικό λογαριασμό του δικαιούχου, ενώ το υπόλοιπο θα δίνεται μέσω προπληρωμένης κάρτας.

Επιπλέον, εξετάζεται η καταβολή ενός ειδικού «μπόνους» για τους μακροχρόνια εργαζόμενους πριν από την ανεργία, συνδεδεμένο με τα χρόνια υπηρεσίας και τον τελευταίο μισθό τους.

Στο νέο σχέδιο προβλέπεται επίσης ότι το επίδομα θα είναι αυξημένο για τους πρώτους 2-4 μήνες, με στόχο να μειωθεί η απότομη πτώση του εισοδήματος που προκαλεί η ανεργία.

Τα χρόνια εργασίας, τα ένσημα και οι εισφορές θα καθορίζουν ποιοι δικαιούχοι θα λάβουν το υψηλότερο ποσό και το ύψος αυτού, δημιουργώντας έτσι διαφορετικές κατηγορίες επιδόματος.

Παράλληλα, συζητείται η πιθανή τροποποίηση των κριτηρίων για την επαναλαμβανόμενη λήψη επιδόματος από εποχικά εργαζόμενους και η σύνδεση του αυξημένου επιδόματος με προγράμματα κατάρτισης.

Το νέο σύστημα πληρωμών με προπληρωμένες κάρτες έχει ήδη ανακοινωθεί και θεωρείται βέβαιο ότι θα ισχύσει.

Η καταβολή των επιδομάτων θα γίνεται κατά 50% μέσω προπληρωμένης κάρτας και κατά 50% μέσω τραπεζικής κατάθεσης, επιτρέποντας τη χρήση του ποσού τόσο για αγορές όσο και για αναλήψεις μετρητών.

Οι αλλαγές αυτές αναμένεται να τεθούν σε ισχύ από τις αρχές του 2025, με την πρώτη πιλοτική εφαρμογή να ξεκινά το φθινόπωρο.

Σημειώνεται ότι οι αλλαγές θα αφορούν μόνο τους νέους δικαιούχους, ενώ οι τρέχοντες περίπου 82.000 επιδοτούμενοι άνεργοι δεν θα δουν καμία μεταβολή. Τέλος, η ΔΥΠΑ έχει εξασφαλίσει πάνω από 100 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την αναπροσαρμογή του επιδόματος, κάτι που θα φέρει σημαντικές αλλαγές όταν εφαρμοστεί πλήρως.

Θέμα λίγων εβδομάδων είναι πλέον η επικείμενη αλλαγή της δομής του επιδόματος ανεργίας το οποίο θα είναι αυξημένο το πρώτο τρίμηνο, κοντά στο ύψος του πραγματικού μισθού του νέου ανέργου για να του δώσει περιθώρια προσαρμογής.

Ωστόσο, παρά την αύξηση στο ποσό, ο νέος σχεδιασμός προβλέπει πως μόνο το 50% του επιδόματος θα γίνεται με κατάθεση χρημάτων στον τραπεζικό λογαριασμό του δικαιούχου, καθώς το μισό ποσό θα δίνεται μέσω προπληρωμένης κάρτας.

Παράλληλα, μεταξύ των αλλαγών που φαίνεται να έχει καταλήξει το υπουργείο Εργασίας είναι η καταβολή ενός «μπόνους» ποσού για τους νέους άνεργους που εργάζοντας για πολλά συνεχόμενα χρόνια.

Το βασικό σενάριο «αύξησης»

Το νέο σχέδιο προβλέπει πως το επίδομα θα είναι υψηλότερο κατά τους πρώτους 2-4 μήνες παροχής, ώστε να μην είναι τόσο απότομη η μείωση εισοδήματος, καθώς αυτή τη στιγμή το επίδομα ανέρχεται στο 55% του βασικού ημερομισθίου.

Τα έτη εργασίας, τα ένσημα και οι εισφορές, είναι μερικά από τα κριτήρια που θα κρίνουν ποιοι νέοι άνεργοι θα δικαιούνται το υψηλότερο επίδομα, αλλά και το ακριβές ποσό αυτού.

Αυτό σημαίνει πως αναμένεται να δημιουργηθούν «κλίμακες» στο επίδομα, το οποίο αυτή τη στιγμή είναι ισόποσο για όλους τους ανέργους ανεξάρτητα από τα χρόνια εργασίας και τις εισφορές που έχουν καταβάλει.

Αξίζει να σημειωθεί πως μερικά από τα σημεία που συζητούνται, αλλά δεν έχουν οριστικοποιηθεί ακόμα, είναι το ενδεχόμενο να αλλάξουν τα κριτήρια των ελάχιστων ημερών απασχόλησης που απαιτούνται για την επαναλαμβανόμενη λήψη επιδόματος από τους εποχικά εργαζόμενους, καθώς επίσης και η σύνδεση του αυξημένου επιδόματος με την κατάρτιση των ανέργων.

Ποιοι θα πάρουν «μπόνους»

Το σχέδιο του υπουργείου περιλαμβάνει επίσης ένα «μπόνους» επίδομα για τους άνεργους που εργάζονταν για πολλά συνεχόμενα χρόνια, το οποίο θα συνδέεται με τα έτη προϋπηρεσίας και τον τελευταίο μισθό.

Μένει να φανεί ωστόσο, το ύψος του επιπλέον ανταποδοτικού ποσού και το αν θα δοθεί εφάπαξ ή κατά τη διάρκεια της επιδότησης του ανέργου.

Πώς θα λειτουργούν οι προπληρωμένες κάρτες

Ο νέος τρόπος καταβολής του επιδόματος ανεργίας και άλλων κοινωνικών επιδομάτων με προπληρωμένη κάρτα είναι κάτι που έχει ανακοινωθεί ήδη και θεωρείται δεδομένος.

Συγκεκριμένα, η καταβολή του επιδόματος ανεργίας και άλλων κοινωνικών επιδομάτων θα γίνεται κατά 50% με προπληρωμένη κάρτα, την οποία θα μπορούν να αξιοποιούν οι δικαιούχοι για αγορές και κατά 50% με κατάθεση σε λογαριασμό που θα επιτρέπει την ανάληψη μετρητών.

Τα επιδόματα προς ένταξη θα είναι τα επιδόματα ανεργίας από πλευράς ΔΥΠΑ και το επίδομα τέκνων, γέννησης, οικονομικής ενίσχυσης αναδοχής, καθώς και το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα από πλευράς ΟΠΕΚΑ.

Πιλοτική εφαρμογή από το φθινόπωρο

Σύμφωνα με τον προγραμματισμό του υπουργείου Εργασίας, οι προωθούμενες αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού του επιδόματος ανεργίας θα αρχίσουν να αποτυπώνονται από τις αρχές του 2025.

Ενώ το φθινόπωρο τοποθετείται η νομοθετική διαδικασία και η πρώτη πιλοτική εφαρμογή.

Αξίζει να σημειωθεί πως οι αλλαγές αναμένεται να ισχύουν μόνο για όσους καταστούν δικαιούχοι μετά την εφαρμογή του νέου πλαισίου το οποίο θα προβλέπει σύνδεση του επιδόματος με το ύψος του μισθού.

Αυτό σημαίνει πως οι περίπου 82.000 επιδοτούμενοι άνεργοι που υπάρχουν σήμερα δεν θα δουν κάποια αλλαγή στο επίδομα που λαμβάνουν.

Υπενθυμίζεται πως για την αναπροσαρμογή του επιδόματος ανεργίας, σε πιλοτικό επίπεδο, η ΔΥΠΑ έχει εξασφαλίσει πόρους άνω των 100 εκατ. ευρώ μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, κάτι που αναμένεται να φέρει ριζικές αλλαγές όταν υλοποιηθεί.