Πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ: Σε ποιες περιπτώσεις είναι υποχρεωτικό και σε ποιες δεν χρειάζεται

Πολλές μεταβιβάσεις και γενικότερα σε συναλλαγές που αφορούν ακίνητα έχουν «κωλύσει» η καθυστερήσει λόγω του πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ.

Το συγκεκριμένο πιστοποιητικό επιβεβαιώνει ότι την προηγούμενη 5ετία έχουν πληρωθεί όλοι οι φόροι που αναλογούν στο συγκεκριμένο ακίνητο (ΕΝΦΙΑ και ΦΑΠ), όπως επίσης και ότι τα στοιχεία του ακινήτου είναι σωστά και δεν έχουν απόκλιση τόσο από τα συμβόλαια όσο και τα υπόλοιπα αποδεικτικά έγγραφα.

Το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ εκδίδεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά και ζητείται από τον συμβολαιογράφο για κάθε μεταβίβαση δωρεά και αποδοχή κληρονομιάς για το συγκεκριμένο ακίνητο. Το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ προσκομίζεται από τον φορολογούμενο, ο οποίος είχε την υποχρέωση να δηλώσει δικαίωμα επί ακινήτου στη δήλωση Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) του οικείου έτους.

Οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί. Θα πρέπει να έχουν δηλώσει σωστά τα στοιχεία των ακινήτων και θα πρέπει να διορθώσουν παραλείψεις, κενά ή λάθη και να έχει πληρωθεί ο ΕΝΦΙΑ. Διαφορετικά το συμβόλαιο δεν θα μπορέσει να διεκπεραιωθεί πριν γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές. Για να διευκολυνει την διαδικασία των τροποποιήσεων ο Διοικητής της ΑΑΔΕ, Γιώργος Πιτσιλής εξέδωσε απόφαση με την οποία ορίζεται οτι σε περιπτώσεις επανάληψης ή διόρθωσης συμβολαίου ως προς την περιγραφή των ορίων, του ονόματος ή του αριθμού ακινήτου, εφόσον δεν μεταβάλλεται κανένα άλλο περιγραφικό στοιχείο, η διεύθυνση και οι προσόψεις αυτού, δεν απαιτείται η προσκόμιση πιστοποιητικού ΕΝΦΙΑ.

Για τη χορήγηση πιστοποιητικού ΕΝΦΙΑ πριν την εξόφληση του οφειλόμενου φόρου, με υποχρέωση παρακράτησης αυτού από τον συμβολαιογράφο καθώς και για περιπτώσεις που υπάρχουν ανεξόφλητες οφειλές από διαφορετικές πηγές, συμπεριλαμβανομένου και του ΕΝΦΙΑ που έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση καταβολής ο φορολογούμενος πρέπει να υποβάλλει αίτηση στην αρμόδια Δ.Ο.Υ

Δεν απαιτείται η υποβολή τροποποιητικής δήλωσης όταν στο ηλεκτρονικό πιστοποιητικό ταυτίζεται ο νομός, ο δήμος ή η κοινότητα, το δημοτικό ή κοινοτικό διαμέρισμα και διαφοροποιείται η διεύθυνση του ακινήτου από την αναγραφόμενη στον τίτλο κτήσης, εφόσον είναι πρόδηλο στον αρμόδιο για τη μνημόνευση και επισύναψή του ότι πρόκειται περί του ιδίου ακινήτου.

Το πιστοποιητικά ΕΝΦΙΑ που μνημονεύονται ή επισυνάπτονται στο συμβολαιογραφικό έγγραφο πιστοποιητικά ΕΝΦΙΑ εκδίδονται για τα πέντε προηγούμενα έτη από τη σύνταξη του συμβολαιογραφικού εγγράφου ανεξάρτητα από τον χρόνο μεταγραφής του.

Δεν απαιτείται πιστοποιητικό αν ο φορολογούμενος απέκτησε δικαίωμα επί ακινήτου μετά την 1η Ιανουαρίου του έτους ή των ετών για τα οποία απαιτείται αυτό. Κατά τη μνημόνευση του πιστοποιητικού ΕΝΦΙΑ αναγράφονται υποχρεωτικά στο συμβολαιογραφικό έγγραφο ο αριθμός, η ημερομηνία έκδοσης, τα έτη και ο Α.Φ.Μ. του υπόχρεου, που περιλαμβάνονται σε αυτό.

Στις περιπτώσεις που το είδος του εμπράγματου δικαιώματος ή το ποσοστό συνιδιοκτησίας του ακινήτου διαφέρουν από τα αναγραφόμενα στο πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ, τότε στο πεδίο «Αντικειμενική Αξία του Α.Τ.ΑΚ.» αναγράφεται η αντικειμενική αξία που αναλογεί/αντιστοιχεί στο εμπράγματο δικαίωμα και στο ποσοστό συνιδιοκτησίας που μεταβιβάζεται. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες μεταβιβάζεται οικόπεδο εκτός Α.Π.Α.Α., στο πεδίο της αντικειμενικής αξίας αναγράφεται η αξία του ΕΝΦΙΑ.

Το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ καθώς και η υπεύθυνη δήλωση, όπου αυτή απαιτείται, εκδίδονται αποκλειστικά ηλεκτρονικά από τη διαδικτυακή εφαρμογή της ΑΑΔΕ μέσω του ΟΠΣ Περιουσιολογίου σε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, ενεργό χρήστη των υπηρεσιών του Taxisnet, με τους προσωπικούς κωδικούς τους.

Οι εξαιρέσεις στον κανόνα

Ωστόσο στον κανόνα υπάρχουν και εξαιρέσεις, καθώς δεν απαιτείται η προσκόμιση πιστοποιητικού ΕΝΦΙΑ στις ακόλουθες περιπτώσεις:

• Για διόρθωση συμβολαίου ως προς την περιγραφή των ορίων ακινήτου (π.χ. τα όρια προς Βορρά, Νότο κ.λπ.), εφόσον δεν μεταβάλλεται κανένα άλλο περιγραφικό στοιχείο, η διεύθυνση και οι προσόψεις αυτού.

• Για σύσταση δουλείας διόδου σε κοινόχρηστο χώρο οικοπέδου.

• Για συμβολαιογραφικό έγγραφο με το οποίο συμφωνείται η άρση, η απαλοιφή ή η μη ισχύς τεθείσας διαλυτικής αίρεσης (π.χ. εξόφλησης του τιμήματος) και με την προϋπόθεση ότι δεν μεταβάλλονται τα περιγραφικά στοιχεία του ακινήτου καθώς και το ονοματεπώνυμο, το πατρώνυμο ή ο αριθμός φορολογικού Μητρώου συμβαλλομένου.

• Για συμβόλαιο μονομερούς αποδοχής πρότασης δωρεάς αιτία θανάτου.

• Για αποδοχή της κληρονομιάς οικοπεδούχου, για τα ακίνητα του εργολαβικού ανταλλάγματος, για τα έτη για τα οποία είναι υπόχρεος σε δήλωση ο εργολάβος.

• Για δέσμευση ή αποδέσμευση θέσεων στάθμευσης

• Για μονομερή εξάλειψη υποθήκης και προσημείωση υποθήκης ή στην άρση κατάσχεσης.

• Για παραχώρηση υποθήκης ή προσημείωσης για εξασφάλιση δικαιωμάτων του Ελληνικού Δημοσίου.

• Για σύνταξη συμβολαιογραφικής πράξης κανονισμού πολυκατοικίας, με την προϋπόθεση ότι σε αυτόν δεν ορίζονται αποκλειστικές χρήσεις ή παρακολουθήματα οριζόντιων ιδιοκτησιών ή αλλαγή χρήσης ιδιοκτησίας ή δεν τροποποιούνται οι κοινόχρηστοι χώροι.

• Για σύνταξη συμβολαιογραφικού εγγράφου για παράταση ισχύος προσυμφώνου ή αλλαγής του τιμήματος, με την προϋπόθεση ότι κατά τον χρόνο αυτόν το προσύμφωνο είναι σε ισχύ και δεν τροποποιούνται περιγραφικά στοιχεία του ακινήτου.

• Για σύνταξη προσυμφώνου πώλησης μελλοντικού δικαιώματος.

• Για παράταση αποκλειστικά της διάρκειας ισχύος μισθωτηρίου συμβολαίου και συμβολαίου χρηματοδοτικής ή χρονομεριστικής μίσθωσης, ενόσω αυτά είναι ακόμα σε ισχύ και εφόσον δεν επέρχεται καμία άλλη μεταβολή στη σύμβαση.

• Όταν ο μισθωτής ακινήτου υπεκμισθώνει το ακίνητο σε τρίτο πρόσωπο με συμβολαιογραφικό έγγραφο, χωρίς να συμβάλλεται ο κύριος αυτού.

• Για μεταγραφή πρακτικού συμβιβαστικής επίλυσης διαφοράς.

• Για τροποποίηση συμβολαίου ως προς το τίμημα, εφόσον δεν μεταβάλλεται κανένα περιγραφικό στοιχείο του ακινήτου, το ονοματεπώνυμο, το πατρώνυμο ή ο αριθμός φορολογικού Μητρώου συμβαλλόμενου.