ΠΟΜΙΔΑ: Οι 4 παρεμβάσεις για την αποτελεσματική επίτευξη της ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων

Η ΠΟΜΙΔΑ, σε ημερίδα που πραγματοποιήθηκε για την παρουσίαση της ευρωπαϊκής πολιτικής για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, στο πλαίσιο πανευρωπαϊκής ενημερωτικής εκστρατείας που υλοποιεί η Διεθνής Ένωση Ιδιοκτητών Ακινήτων «UIPI Renovation Tour – Owners on Board», πρότεινε τέσσερις παρεμβάσεις για την αποτελεσματική επίτευξη της ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων.

Ειδικότερα, αναφέρθηκαν οι εξής τέσσερις περιπτώσεις:

1. Επιδότηση των εργασιών αναβάθμισης μέσω προγραμμάτων τύπου «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ»: Άμεσο και αποτελεσματικό μέτρο δεδομένου ότι τα απαιτούμενα κεφάλαια για την υλοποίηση των παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας δεν είναι διαθέσιμα από τους ιδιοκτήτες, εξ αιτίας και της βαριάς φορολόγησής τους τόσο με φόρο εισοδήματος (έως και 45%) όσο και με ετήσιο ΕΝΦΙΑ.

2. Μηδενικός ή έστω μειωμένος ΦΠΑ στα υλικά και τις υπηρεσίες ενεργειακής αναβάθμισης: Μέτρο ιδιαίτερα άμεσης και υψηλής αποτελεσματικότητας χωρίς το οποίο οι προσδοκίες για εκτεταμένη ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων σε όλη την Ευρώπη δεν πρόκειται να επαληθευθούν στο ορατό μέλλον.

3. Έκπτωση από το φόρο εισοδήματος των δαπανών που θα υπερβούν το ποσό της κρατικής επιδότησης: Μέτρο υψηλής αποτελεσματικότητας που θα αφορά φυσικά δαπάνες με νόμιμα παραστατικά.

4. Έκπτωση ποσοστού από τον ΕΝΦΙΑ: Μέτρο ιδιαίτερα υψηλής αποτελεσματικότητας, ιδιαίτερα για όσους έχουν σημαντική ετήσια φορολογική επιβάρυνση.

Όπως αναφέρει η ΠΟΜΙΔΑ, «ουδείς αμφισβητεί την αναγκαιότητα της ενεργειακής αναβάθμισης των υπαρχόντων κτιρίων. Η υλοποίησή της όμως απαιτεί θετικά και αποτελεσματικά μέτρα ενίσχυσης των ιδιοκτητών κτιρίων».

«Σε κάθε περίπτωση η καθιέρωση υποχρεωτικής ελάχιστης ενεργειακής απόδοσης, ιδιαίτερα στις ενοικιαζόμενες κατοικίες, χωρίς τα μέτρα ενίσχυσης, δεν θα έχει καμιά ουσιαστική αποτελεσματικότητα, ακόμη και αν συνδυαστεί με επιβολή απαγορεύσεων (π.χ. μίσθωσης ή πώλησης) και προστίμων.

Τα κανονιστικά μέτρα γενικότερα είναι άδικα και αντικοινωνικά στην περίπτωση που θέσουν υποχρεώσεις οι οποίες δεν είναι εφικτό να εφαρμοστούν, και δεν θα υλοποιηθούν τελικά. Η εμμονή στη βίαιη εφαρμογή τους θα οδηγήσει στην εξαέρωση της αξίας των παλαιοτέρων κτιρίων και σε μείζονα κοινωνικά προβλήματα, σε βάρος των ιδιοκτητών τους», επισημαίνει η ΠΟΜΙΔΑ.

Στη εισήγησή του ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ και της UIPI, Στράτος Παραδιάς, σε σχέση με τους φιλόδοξους κοινοτικούς στόχους ενεργειακής αναβάθμισης των υφισταμένων κτιρίων, ανέφερε πως οι πρόσφατες παγκόσμιες εξελίξεις μας δείχνουν με τον πλέον δραματικό τρόπο ότι η ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα σε εθνικό επίπεδο με σκοπό τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, τον περιορισμό των εκπομπών άνθρακα και τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και εργασίας των ανθρώπων στα κτίρια κατοικίας και εργασίας. Οι χρήστες των κτιρίων θα πρέπει προστατευτούν από το κρύο, ενώ θα αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το φαινόμενο της ενεργειακής φτώχειας το οποίο εντείνεται από το υψηλό κόστος ενέργειας.

Η γενική γραμματεύς της UIPI, Emmanuelle Causse, σημείωσε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί να αντιμετωπίσει ταυτόχρονα την κλιματική αλλαγή και την ενεργειακή εξάρτηση από τη Ρωσία και ο κτιριακός τομέας αποτελεί «κλειδί» για την υλοποίηση αυτών των πολιτικών. Στόχος της Διεθνούς Ένωσης είναι αφενός να ενημερωθούν οι Ευρωπαίοι ιδιοκτήτες για τις πολιτικές που εφαρμόζονται, αφετέρου να ακουστούν οι ανησυχίες και οι προσδοκίες τους.

«Στην UIPI πιστεύουμε ότι η νομοθεσία πρέπει να είναι ισορροπημένη για όλους τους ενδιαφερόμενους. Η μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα είναι σε εξέλιξη και δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς τη συμμετοχή των πολιτών», κατέληξε.

Στο πλαίσιο της εκδήλωσης, όπως αναφέρει η ΠΟΜΙΔΑ, η ευρωβουλευτής Μαρία Σπυράκη τόνισε ότι, ενώ υπάρχει επαρκής χρηματοδότηση από την ΕΕ, το ερώτημα είναι πώς φθάνει στους τελικούς αποδέκτες. «Τα προγράμματα τύπου “Εξοικονομώ” δεν επαρκούν», σημείωσε.

«Χρειάζεται η δημιουργία οχημάτων ειδικού σκοπού σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και ενεργειακές κοινότητες για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας που θα διευκολύνουν την απορρόφηση χρημάτων για ανθρώπους που έχουν χαμηλά εισοδήματα και συνεπώς αδυνατούν να προχωρήσουν στην ανακαίνιση των κτιρίων τους».

Ο Δημήτρης Αθανασίου, αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Εξοικονόμηση Ενέργειας, στο Τμήμα Κτιρίων και Προϊόντων της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας, ανέφερε πως είναι κατανοητές οι αντιδράσεις των ιδιοκτητών στις προβλέψεις του Σχεδίου Οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων για τη θέσπιση ελάχιστων απαιτήσεων ενεργειακής απόδοσης στα κτίρια που μισθώνονται ή πωλούνται, προσέθεσε ωστόσο ότι με τις προβλέψεις αυτές καθιερώνεται ένα ελάχιστο επίπεδο άνεσης και αποτελεί ευκαιρία για τους ιδιοκτήτες προκειμένου να αναβαθμίσουν τα ακίνητά τους,

Ο Ευθύμιος Μπακογιάννης, γενικός γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας παρουσίασε τα προγράμματα αναβάθμισης κτιρίων που «τρέχουν» ή σχεδιάζονται πέρα από το «Εξοικονομώ». Σε αυτά περιλαμβάνονται τα προγράμματα «Διατηρώ» για τα διατηρητέα, «Ανακαινίζω» που ενσωματώνει βιοκλιματικά χαρακτηριστικά, «Διαβιώ» για διασφάλιση προσβασιμότητας σε εμποδιζόμενα άτομα, το σχέδιο επανάχρησης εγκαταλελειμμένων ακινήτων, καθώς και το σχέδιο ενίσχυσης της ανθεκτικότητας-πυροπροστασίας με έμφαση στα κτίρια που βρίσκονται κοντά σε δασικές εκτάσεις.

Ο Βασίλης – Φοίβος Αξιώτης, αντιδήμαρχος Αστικών και Κτιριακών Υποδομών και Σχεδίου Πόλεως του Δήμου Αθηναίων αναφέρθηκε στα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης των δημοτικών κτιρίων που εφαρμόζει ο δήμος, με έμφαση στα σχολικά κτίρια όχι μόνο για λόγους μείωσης του κόστους αλλά και για διδακτικούς, καθώς και στο πρόγραμμα επιδότησης της αναβάθμισης των προσόψεων των κτιρίων που «τρέχει» από το δήμο.