Στο «μικροσκόπιο» της εφορίας έχουν μπει οι influencers και όσοι γενικότερα προωθούν προϊόντα και υπηρεσίες μέσω των social media.
Παράλληλα, οι ίδιοι οι δημιουργοί στο Facebook, το Instagram και το TikTok έχουν αρχίσει να αμύνονται με τα όπλα που προβλέπει η νομοθεσία.
Ένα πρόσφατο παράδειγμα είναι μια influencer που μπήκε στο στόχαστρο της ΔΟΥ Σύρου για το αν δηλώνει όλα τα έσοδα που εισπράττει.
Η επιλογή της έγινε μέσω των έμμεσων τεχνικών ελέγχου, όμως η ίδια ήξερε να αμυνθεί και να δικαιολογήσει την προέλευση των εισοδημάτων της. Έφτασε στο σημείο να ασκήσει προσφυγή στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ).
Αν και αυτή η influencer κατάφερε να γλιτώσει, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι όλοι οι υπόλοιποι επώνυμοι ή λιγότερο επώνυμοι που βρίσκονται στο στόχαστρο της εφορίας θα έχουν την ίδια τύχη.
Μια μόνο φωτογραφία είναι αρκετή για το «ρομποτάκι» της εφορίας να ξεκινήσει τους ελέγχους, ενώ η πρόσβαση σε τραπεζικούς λογαριασμούς, εισοδήματα και πόθεν έσχες είναι πλέον σχεδόν αυτόματη.
Ήδη διεξάγονται μερικές «τρανταχτές» υποθέσεις ελέγχου για να επαληθευθεί αν όντως έχει εντοπιστεί η αιτία φοροδιαφυγής. Οι έλεγχοι δεν περιορίζονται μόνο στις τελευταίες αναρτήσεις, αλλά εκτείνονται σε βάθος ετών, αναζητώντας οτιδήποτε έχει «ανέβει» στο διαδίκτυο.
Σημείο αιχμής είναι το TikTok και όλες οι πλατφόρμες όπου τα likes μεταφράζονται σε χρήματα. Όλα τα περίεργα λογισμικά των δημιουργών βρίσκονται πλέον κάτω από το μικροσκόπιο, ώστε να εντοπιστούν διαδρομές μαύρου χρήματος.
Πώς αμύνθηκε η influencer από τη Σύρο
Μια απόφαση της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών δείχνει ότι το «δέσιμο» τέτοιων υποθέσεων δεν είναι πάντα εύκολο.
Η ΔΟΥ Σύρου προχώρησε σε ελεγκτικές επαληθεύσεις στα βιβλία και στοιχεία που τηρούσε η influencer για τα έτη 2017 έως 2020, καθώς και σε έλεγχο των τραπεζικών της λογαριασμών (αναλήψεις – καταθέσεις).
Της ζητήθηκε να προσκομίσει όλα τα απαραίτητα στοιχεία που θα αποδεικνύουν την προέλευση των χρηματικών ποσών που πιστώθηκαν στους λογαριασμούς της, και ότι αυτά είτε έχουν φορολογηθεί με συγκεκριμένες διατάξεις είτε απαλλάσσονται του φόρου.
Αν και δεν βρέθηκε κάτι ύποπτο στους τραπεζικούς λογαριασμούς, της ζητήθηκε να υποβάλει αντίγραφα τιμολογίων και τυχόν συμφωνητικά με διαφημιζόμενους που εμφανίζονταν στις αναρτήσεις της στα social media, οι οποίες καταγράφηκαν στο αρχείο της Διεύθυνσης Ελέγχων.
Οι ελεγκτές εξέτασαν προσεκτικά τις αναρτήσεις, όπου, σύμφωνα με αυτούς, διαφημίζονταν διάφορα προϊόντα ή επιχειρήσεις μέσω tagged λογαριασμών.
Ο έλεγχος κατέληξε στο ότι, λόγω της δημοφιλίας της, οι αναρτήσεις της είχαν θετική επίδραση στις διαφημιζόμενες εταιρείες, καθώς χιλιάδες χρήστες την ακολουθούν και πιθανότατα θα ήθελαν να μιμηθούν την εμφάνιση ή τον τρόπο ζωής της.
Επειδή δεν υπήρχαν τιμολόγια για αυτές τις αναρτήσεις, εφαρμόστηκαν έμμεσες τεχνικές προσδιορισμού του πραγματικού εισοδήματός της, και καταλογίστηκαν πρόστιμα για αδήλωτα εισοδήματα:
- 2017: 58.625 ευρώ + ΦΠΑ 14.070 ευρώ
- 2018: 65.875 ευρώ + ΦΠΑ 15.810 ευρώ
- 2019: 44.025 ευρώ + ΦΠΑ 10.566 ευρώ
- 2020: 17.000 ευρώ + ΦΠΑ 4.080 ευρώ
Μετά το αρχικό σοκ, η influencer κατέθεσε ένσταση.
Τελικά, η ΔΕΔ έκρινε ότι οι έμμεσες τεχνικές ελέγχου δεν έπρεπε να εφαρμοστούν, καθώς οι ελεγκτές δεν είχαν επαρκή επιχειρήματα για τις ατιμολόγητες αναρτήσεις. Η υπόθεση έκλεισε, χωρίς να αποκλείεται το ενδεχόμενο παρόμοιες υποθέσεις να έχουν διαφορετική έκβαση στο μέλλον.