Ξεκινά η κατασκευή του αγωγού φ.α. μεταξύ Ιράν και Ρωσίας- Πάλι κερδισμένη η Τουρκία

Ξεκινά η υλοποίηση του έργου του αγωγού φ.α. από το Ιράν προς την Ρωσία, ένα έργο το οποίο χρονολογείται ε΄δω και πάνω απο μια δεκαετία αλλά λόγω του πολέμου στην Συρία δεν έγινε δυνατή η κατασκευή του.

Αρχικά ο αγωγός από το πλούσιο κοίτασμα του νότιου Πάρς στον Κόλπο θα όδευε  μέσω Ιράκ και θα κατέληγε στην Συρία. Ο αγωγός θεωρείτο ανταγωνιστικός του άλλου αγωγού Κατάρ-Συρίας.

Τώρα αλλάζει η όδευση του έργου αφού το ιρανικό φ.α. θα ακολουθήσει εντελώς διαφορετική διαδρομή. Αυτό θα καταλήξει στη Ρωσία μεσώ Αζερμπαϊτζάν ενώ ένας άλλος κλάδος του από to Ιράν θα καταλήγει στην Τουρκία για να διοχέτευα στη συνέχεια στην Ευρώπη.

Όπως ανέφερε ο υπουργός Ενέργειας της Ρωσίας: «Το έργο του αγωγού φυσικού αερίου μεταξύ Ρωσίας και Ιράν έχει υπογραφεί και η διαδρομή του θα διέρχεται από το έδαφος του Αζερμπαϊτζάν.»

Σε πρώτο στάδιο, ο όγκος του μεταφερόμενου αερίου θα είναι περίπου 2 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως. Ωστόσο, σύμφωνα με την αρχική συμφωνία, ο όγκος των μεταφορών θα αυξηθεί στα 55 δισ. κυβικά μέτρα.

«Ένα μέρος αυτού του φυσικού αερίου θα χρησιμοποιηθεί εντός του Ιράν και το άλλο μέρος θα σταλεί μέσω Τουρκίας στην Ευρώπη», είπε ο Ρώσος υπουργός.

Ο αγωγός από το νότιο Pars Γνωστός ανεπίσημα ως πρόγραμμα «Pipelineistan» είχε υπογραφεί το 2012 από τον τότε πρόεδρο Άσαντ και τον τότε προέδρου του Ιράν Μαχμούτ Αχμεντινετζάντ και προβλεπόμενη ολοκλήρωση το 2016, αλλά τελικά ο πόλεμος δεν το άφησε καν να ξεκινήσει.

Το Κατάρ πιστεύεται ότι χρηματοδότησε ομάδες ανταρτών κατά του Άσαντ με 3 δισεκατομμύρια δολάρια μεταξύ 2011 και 2013, για να ρίξουν τον Σύρο πρόεδρο  και να μην προχωρήσει ο συγκεκριμένος αγωγός, όπως και έγινε.

Ο αγωγός είχε προϋπολογισμό ύψους 10 δισ.$ και θα ξεκινούσε από το Ιράν και το γιγαντιαίο κοίτασμα του Νότιου Παρς και μέσω Ιράκ θα κατέληγε στην Συρία. Τον αγωγό αυτό φέρεται να υποστήριζε η Ρωσία.

Πάντως για τον Pipelineistan τα πράγματα δεν ήταν εύκολα έτσι και αλλιώς.

Πρώτον, το έργο εκτιμήθηκε ότι θα κόστιζε 10 δισεκατομμύρια δολάρια, αλλά δεν ήταν σαφές ποιος θα πλήρωνε το λογαριασμό, ιδιαίτερα καθώς η Τεχεράνη ήταν –και εξακολουθεί να βρίσκεται– υπό τις αμερικανικές και διεθνείς κυρώσεις, από το 2011.

Δεύτερον, το Ιράν δεν είχε ούτε έχει τις δυνατότητες να εξάγει σημαντικές ποσότητες φυσικού αερίου, πάρα το μέγεθος του κοιτάσματος. Αυτό γιατί οι κυρώσεις το εμποδίζουν από το να έχει πρόσβαση σε προηγμένες τεχνολογίες που θα του επέτρεπαν να εκμεταλλεύεται το κοίτασμα.

Το 2009 ο Μπασάρ αλ Άσαντ απέρριψε την ιδέα του άλλου αγωγού από το Κατάρ με αναλυτές να αποδίδουν αυτή την κίνηση σε ρωσικές πιέσεις προκειμένου να μην υπονομευθεί ο ενεργειακός παράγοντας της Ρωσίας με τις προμήθειες φυσικού αερίου στην Ευρώπη από άλλες εναλλακτικές πηγές.

Να σημειωθεί ότι  δύο μήνες πριν την έναρξη της εξέγερσης στη Συρία τον Ιανουάριο του 2011, ο Μπασάρ αλ Άσσαντ είχε ανακοινώσει το όραμά του για την ενεργειακή στρατηγική της χώρας του (Four Seas Strategy) μέσω του οποίου η Συρία θα γινόταν ο ενεργειακός κόμβος ανάμεσα στη Μεσόγειο, Την Κασπία, τον Περσικό Κόλπο και τη Μαύρη Θάλασσα. Πρωταρχικό ρόλο στην στρατηγική των «Τεσσάρων Θαλασσών» του Άσαντ θα είχε η διακίνηση των τεράστιων κοιτασμάτων της λεκάνης της Κασπίας (πετρέλαιο, φ.α.) τα οποία αποτελούσαν επίσης επιδίωξη της Κίνας όσο η χώρα αυτή εξαπλωνόταν προς τα δυτικά μέσω του δρόμου του «Μεταξιού».

Η σύμπραξη όμως αυτή (Συρίας και Κίνας) θα είχε σημαντικές επιπτώσεις σε ΗΠΑ και ΕΕ, όπως ανέφεραν τότε αναλυτές. Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι η αμερικανική πολιτική από εποχής προεδρίας Κλίντον ήταν η παράκαμψη του Ιράν η απομόνωση του με κάθε δυνατό μέσο. Ο αγωγός όμως από το Pars γνωστός ανεπίσημα ως πρόγραμμα «Pipelineistan» δεν ήταν προς αυτή την κατεύθυνση.

τώρα λόγω των εξελίξεων στην Συρία εγκαταλείπεται ο όδευση μεσώ Συρίας και ο αγωγός αποκτά νέα διαδρομή, μέσω Αζερμπαϊτζάν.

Minister of Energy of Russia:
The gas pipeline project between Russia and Iran has been signed, and its route will pass through the territory of Azerbaijan.
At the first stage, the volume of transported gas will be about 2 billion cubic meters per year. However, according to… pic.twitter.com/57wbhOnBv4

— Sprinter Observer (@SprinterObserve) January 19, 2025