Νότια Αφρική: Πώς μπορεί να δώσει μαθήματα για την εξοικονόμηση ενέργειας στην ΕΕ 

Στους ομολόγους τους στη Νότια Αφρική θα μπορούσαν να στραφούν οι λιανοπωλητές στην Ευρώπη για ιδέες σχετικά με το πώς να διαχειριστούν τη χειρότερη ενεργειακή κρίση των τελευταίων δεκαετιών, καθώς προετοιμάζονται για πιθανές διακοπές ρεύματος φέτος τον χειμώνα, σχολιάζει το Bloomberg.

Ο διευθύνων σύμβουλος της Shoprite Holdings, της μεγαλύτερης αλυσίδας σούπερ μάρκετ της Αφρικής, συμβουλεύει τους Ευρωπαίους που δραστηριοποιούνται στον κλάδο το λιανεμπορίου να προετοιμαστούν προκειμένου να ενισχύσουν τις επενδύσεις ώστε να προγραμματίσουν το μέλλον και να διαχειριστούν τις διαταραχές από τη διακοπή του ενεργειακού εφοδιασμού.

Οι λιανοπωλητές της Ευρώπης, οι οποίοι για χρόνια επωφελούνταν από τους συγκριτικά χαμηλούς λογαριασμούς ενέργειας, αντιμετωπίζουν δραματικές αυξήσεις των τιμών εν μέσω διακοπής της παροχής φυσικού αερίου από τη Ρωσία, και αυτό θα μπορούσε να ωθήσει ορισμένες μικρότερες εταιρείες εκτός λειτουργίας. Η πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Λιζ Τρας ανακοίνωσε την Πέμπτη ένα σαρωτικό πακέτο για τα νοικοκυριά στο πλαίσιο των μέτρων για την καταπολέμηση της κρίσης.

Η πρόκληση για τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ

Η πρόκληση είναι ήδη εμφανής. Η Associated British Foods, ιδιοκτήτρια της Primark, προειδοποίησε αυτή την εβδομάδα ότι τα κέρδη της θα μειωθούν το επόμενο έτος, καθώς παλεύει με το ευμετάβλητο, υψηλό ενεργειακό κόστος που δεν έχει αντιμετωπίσει ποτέ στο παρελθόν. Συνήθως το ενεργειακό κόστος των καταστημάτων κινείται κατά περίπου 10 εκατομμύρια λίρες (12 εκατομμύρια δολάρια) ετησίως, αν και φέτος η αύξηση ήταν 100 εκατομμύρια λίρες.

«Ποτέ δεν πίστευα ότι θα έπρεπε να βιώσουν αυτό που για εμάς έχει γίνει κατά κάποιον τρόπο καθημερινότητα», δήλωσε σε συνέντευξή του ο διευθύνων σύμβουλος της Shoprite, Πιέτερ Ένγκελμπτρχτ. «Έχουμε εφεδρικό ηλεκτρικό ρεύμα και εφεδρικό νερό, γιατί αυτό είναι το επόμενο πράγμα που θα έρθει».

Οι διακοπές ρεύματος είναι συνηθισμένο φαινόμενο στη Νότια Αφρική, όπου η κρατική εταιρεία παροχής ηλεκτρικής ενέργειας Eskom Holdings, η οποία έχει χρεωθεί, αδυνατεί να καλύψει τη ζήτηση από το στόλο των παλαιών και κακοσυντηρημένων εργοστασίων της που λειτουργούν με καύση άνθρακα. Εφάρμοσε διακοπές ρεύματος για περισσότερες από τις μισές ημέρες κατά το δεύτερο τρίμηνο και οι κυλιόμενες διακοπές ρεύματος συνεχίστηκαν αυτή την εβδομάδα, καθώς πέντε μονάδες άνθρακα παρουσίασαν βλάβες και ο μοναδικός πυρηνικός σταθμός της παρουσίασε δυσλειτουργία.

Η Morleys Group, μια περιφερειακή αλυσίδα πολυκαταστημάτων, δήλωσε ότι ο λογαριασμός ενέργειας αυξήθηκε κατά 50% πέρυσι και θα αυξηθεί κατά 70% τον επόμενο μήνα. Ο λιανοπωλητής επενδύει 1 εκατομμύριο λίρες σε μέτρα όπως η εγκατάσταση φώτων LED και χρονοδιακόπτες για να προσπαθήσει να μειώσει την αυξανόμενη πίεση του κόστους στα οκτώ καταστήματά του.

«Η τιμή μας έδωσε μια ώθηση να επενδύσουμε σε χαμηλότερη κατανάλωση και αυτό βοήθησε να μετριάσουμε την τεράστια αύξηση του κόστους», δήλωσε ο πρόεδρος Μπέρναρντ Ντρίσμαν. «Πρόκειται για μια πραγματική πρόκληση».

Όλα τα 2.700 καταστήματα της Shoprite σε όλη τη Νότια Αφρική διαθέτουν γεννήτριες που λειτουργούν με ντίζελ, παρόλο που αυτό ώθησε το κόστος των καυσίμων του λιανοπωλητή κατά 37% υψηλότερα πέρυσι. Ορισμένα από τα καταστήματά της είναι αυτάρκη με ηλιακή ενέργεια, αν και αυτό δεν αποτελεί πάντα επιλογή, καθώς δεν είναι όλα τα κτίρια κατασκευασμένα με τρόπο που να μπορούν να σηκώσουν το επιπλέον βάρος των ηλιακών συλλεκτών.

«Πρόκειται για μια τεράστια κεφαλαιουχική δαπάνη», δήλωσε ο Ένγκελμπρεχτ της Shoprite. «Το πρόβλημα δεν λύνεται από τη μια μέρα στην άλλη».

Η Shoprite με έδρα το Κέιπ Τάουν έχει κάνει αλλαγές στις παραδόσεις τροφίμων με φορτηγά και έχει αλλάξει τον στόλο της με πιο αποδοτικά οχήματα.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η J Sainsbury Plc έχει στραφεί σε 100% ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, έχει τοποθετήσει ηλιακούς συλλέκτες σε περισσότερα από 200 καταστήματα και χρησιμοποιεί τεχνολογία aerofoil για να εμποδίζει την έξοδο του κρύου αέρα από τα ψυγεία. Η Morrisons χρησιμοποιεί επίσης τεχνολογία για να διατηρεί τον κρύο αέρα στα ανοιχτά ψυγεία και καταψύκτες της και σε άλλες περιπτώσεις έχει τοποθετήσει πόρτες. Η αλυσίδα έχει εγκαταστήσει ηλιακούς συλλέκτες σε 37 σημεία και σχεδιάζει περισσότερα.

Ένας λιανοπωλητής που εξαρτάται ιδιαίτερα από την ενέργεια είναι η αλυσίδα κατεψυγμένων τροφίμων Iceland Foods. Η Moody’s Investors Service υποβάθμισε την αξιολόγηση του χρέους της λιανέμπορου τον περασμένο μήνα, λέγοντας ότι ο λογαριασμός ηλεκτρικής ενέργειας της εταιρείας θα υπερδιπλασιαστεί κατά το οικονομικό έτος έως τον Μάρτιο του 2023.

Τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας δεν είναι φθηνά. Τον περασμένο μήνα ο διευθύνων σύμβουλος της Carrefour SA Αλεξάντρ Μπομπάρντ δήλωσε ότι η γαλλική αλυσίδα σούπερ μάρκετ θα μειώσει τη χρήση ενέργειας κατά 20% έως το 2024, απαιτώντας επενδύσεις ύψους 320 εκατ. ευρώ (323 εκατ. δολάρια).

«Εφόσον είναι προβλέψιμο, είναι διαχειρίσιμο», δήλωσε ο Ένγκελνπρεχτ. «Αν έχετε 240 φραντζόλες ψωμί στο φούρνο και κόβεται το ρεύμα, πετάτε όλο αυτό το φαγητό», δήλωσε χαρακτηριστικά.