ΕΒΑ: Το φετινό stress test που θα περάσουν οι ελληνικές τράπεζες

Η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (European Banking Authority – EBA) ξεκίνησε σήμερα το stress test του 2023 σε επίπεδο ΕΕ και δημοσίευσε τα μακροοικονομικά σενάρια που θα εξεταστούν.

Όπως αναφέρει η Αρχή, το δυσμενές σενάριο του φετινού stress test βασίζεται σε μία υπόθεση αυξημένων γεωπολιτικών εντάσεων, με υψηλό πληθωρισμό και υψηλότερα επιτόκια που θα έχουν έντονα αρνητικές επιπτώσεις στην ιδιωτική κατανάλωση και τις επενδύσεις, τόσο σε εγχώριο όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο.

Όσον αφορά τη μείωση του ΑΕΠ, το δυσμενές σενάριο του 2023 είναι το πλέον σοβαρό που έχει χρησιμοποιηθεί σε πανευρωπαϊκό stress test μέχρι τώρα. Σύμφωνα με την EBA, ο σοβαρός χαρακτήρας του δυσμενούς σεναρίου συνιστά μία σκόπιμη επιλογή και αντικατοπτρίζει τον σκοπό της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων, που είναι να αξιολογήσει την ανθεκτικότητα του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος σε ένα σοβαρά επιδεινωμένο μακροοικονομικό περιβάλλον.

Σημειώνεται ότι τα αποτελέσματα της άσκησης αναμένεται να δημοσιευθούν στα τέλη Ιουλίου 2023.

Βασικά στοιχεία των σεναρίων για την Ελλάδα
Στην άσκηση που θα διεξαχθεί προβλέπει για την Ελλάδα τα εξής:

1. ΑΕΠ: Στο βασικό σενάριο η ανάπτυξη είναι 1,5% το 2023, 3% το 2024 και 2,8% του ΑΕΠ το 2025.

Στο δυσμενές σενάριο η ελληνική οικονομία παρουιάζει ύφεση 1,9% φέτος, 4,5% το 2024 και ανάκαμψη 0,9% το 2025.

2. Ανεργία: Στο βασικό σενάριο κινείται στο 11,5% φέτος, στο 10,4% το 2024, και στο 9,4% το 2025.

Στο δυσμενές αυξάνεται στο 12,7% φέτος, στο 16,1% το 2024 και στο 17,3% το 2025.

3. Πληθωρισμός: Στο βασικό σενάριο ο δείκτης τιμών καταναλωτή διαμορφώνεται στο 5,8% φέτος στο 3,6% το 2024 και στο  2,5% το 2025.

Στο δυσμενές, ο πληθωρισμός κινείται στο 8,3% φέτος, στο 4,6% το 2024 και στο  3,2 το 2025.

4. Τιμές κατοικιών: Στο βασικό σενάριο οι τιμές αυξάνονται κατά 4,7% φέτος, κατά 3,4% το 2024 και κατά 3% το 2025.

Στο δυσμενές οι τιμές υποχωρούν κατά 2,1% φέτος, κατά 7% το 2024 και αυξάνονται κατά 2,9% το 2025.

5. Τιμές εμπορικών ακινήτων: Στο βασικό σενάριο αυξάνονται κατά 3,2% φέτος, κατά 3,1% το 2024 και κατά 3% το 2025.

Στο δυσμενές υποχωρούν κατά 9,2% φέτος, κατά 6,1% το 2024 και κατά 2,2% το 2025.

6. Μακροπρόθεσμα επιτόκια: Στο βασικό σενάριο τα επιτόκια κινούνται στο 4,18% φέτος, στο 4,14% το 2024 και στο 4,13% το 2025.

Στο δυσμενές σενάριο αυξάνονται κατακόρυφα στο 8,28% φέτος, το 2024 κινούνται στο 6,89% και στο 6,43% το 2025.

Η επίσημη ανακοίνωση της ΕΚΤ
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) θα διενεργήσει άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για 99 άμεσα εποπτευόμενες τράπεζες συνολικά το 2023. Οι επόπτες της ΕΚΤ θα εξετάσουν 57 από τις μεγαλύτερες τράπεζες της ζώνης του ευρώ, οι οποίες επιλέχθηκαν ώστε να αντιστοιχούν περίπου στο 75% του συνολικού ενεργητικού του τραπεζικού τομέα της ζώνης του ευρώ, στο πλαίσιο της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε επίπεδο ΕΕ του 2023, την οποία συντονίζει η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ). Παράλληλα, η ΕΚΤ θα διενεργήσει τη δική της άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για άλλες 42 τράπεζες μεσαίου μεγέθους που δεν περιλαμβάνονται στο δείγμα της ΕΑΤ λόγω του μικρότερου μεγέθους τους.

Η ΕΑΤ θα συντονίσει την άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε επίπεδο ΕΕ σε συνεργασία με την ΕΚΤ και τις εθνικές εποπτικές αρχές, οι οποίες θα τη διενεργούν εφαρμόζοντας τη μεθοδολογία και τα υποδείγματα της ΕΑΤ, καθώς και τα σενάρια που παρέχει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου (ΕΣΣΚ). Η ΕΑΤ σκοπεύει να δημοσιεύσει τα αποτελέσματα για τις επιμέρους τράπεζες έως το τέλος Ιουλίου 2023. Τα αποτελέσματα θα βοηθήσουν να αξιολογηθεί ο αντίκτυπος των δυσμενών διαταραχών στην ανθεκτικότητα των τραπεζών υπό αντίξοες μακροοικονομικές συνθήκες.

Η άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε επίπεδο ΕΕ θα ακολουθήσει μια προσέγγιση “από κάτω προς τα πάνω”, με ορισμένα στοιχεία “από πάνω προς τα κάτω”. Οι τράπεζες θα εφαρμόσουν τα δικά τους υποδείγματα για την προβολή της επίδρασης των σεναρίων, σύμφωνα με αυστηρούς κανόνες και στο πλαίσιο διεξοδικού ελέγχου από τις αρμόδιες αρχές, ο οποίος περιλαμβάνει τη χρήση υποδειγμάτων για τη συγκριτική αξιολόγηση των κύριων παραμέτρων κινδύνου. Στην άσκηση του 2023, για πρώτη φορά, οι τράπεζες θα χρησιμοποιήσουν καθορισμένες παραμέτρους για τα καθαρά έσοδα από αμοιβές και προμήθειες. Μια άλλη καινοτομία είναι ότι οι τράπεζες θα αναφέρουν τις προβλέψεις τους για αναμενόμενες ζημίες σε τομεακό επίπεδο με βάση προβολές των σεναρίων που αφορούν συγκεκριμένους τομείς. Επιπλέον, στο πλαίσιο της διασφάλισης ποιότητας των στοιχείων που υποβάλλουν οι τράπεζες, η ΕΚΤ θα διενεργήσει εξέταση εις βάθος των ανοιγμάτων μοχλευμένης χρηματοδότησης για επιλεγμένες τράπεζες με σημαντικές δραστηριότητες μοχλευμένης χρηματοδότησης.

Η άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων που θα διενεργήσει η ΕΚΤ για τις 42 τράπεζες που δεν περιλαμβάνονται στο δείγμα της ΕΑΤ θα είναι σε γενικές γραμμές συμβατή με την άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων της ΕΑΤ σε επίπεδο ΕΕ, εφαρμόζοντας τα ίδια σενάρια και στοιχεία της μεθοδολογίας της ΕΑΤ βάσει ενός κριτηρίου αναλογικότητας ώστε να λαμβάνεται υπόψη το συνολικό μικρότερο μέγεθος και η χαμηλότερη πολυπλοκότητα αυτών των τραπεζών.

Τα αποτελέσματα της άσκησης θα χρησιμοποιηθούν για την επικαιροποίηση των κατευθύνσεων του Πυλώνα 2 κάθε τράπεζας στο πλαίσιο της διαδικασίας εποπτικού ελέγχου και αξιολόγησης (Supervisory Review and Evaluation Process – SREP). Τα ποιοτικά ευρήματα σχετικά με αδυναμίες στις πρακτικές προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων των τραπεζών θα μπορούσαν επίσης να επηρεάσουν την απαίτηση του Πυλώνα 2 και να ενσωματωθούν σε άλλες εποπτικές δραστηριότητες. Επιπλέον, τα αποτελέσματα της άσκησης θα στηρίξουν μακροπροληπτικά καθήκοντα και η ΕΚΤ θα αξιολογήσει τις μακροπροληπτικές συνέπειες της άσκησης για τη ζώνη του ευρώ.