Οικονομία
Σαν «σταγόνα στον ωκεανό» λειτούργησε το περιβόητο επίδομα καυσίμων (fuel pass) που έδωσε τον περασμένο μήνα, καθώς οι τιμές των καυσίμων έχουν πάρει κυριολεκτικά «φωτιά» και συνεχώς αυξάνονται.
Μάλιστα, στο τραπέζι έχει πέσει το σενάριο πώς θα φτάσει τα 3 ευρώ το λίτρο η απλή 95άρα βενζίνη.
Το πρόβλημα με τις τιμές των καυσίμων εντοπίζεται σε όλη τη χώρα ενώ η Βόρεια Ελλάδα και τα νησιά έχουν αρνητική πρωτιά.
Συγκεκριμένα, η μέση τιμή ανά λίτρο αμόλυβδης βενζίνης, ανά περιοχή, ορίζεται ως εξής:
- Κιλκίς 2,376€/l
- Αλεξανδρούπολη 2,418€/l
- Καστοριά 2,418€/l
- Πέλλα 2,429€/l
- Γρεβενά 2,449€/l
- Κοζάνη 2,530€/l
Η τιμή των καυσίμων μέσα σε τρία χρόνια
Μάιος 2019 (προ κορωνοϊού) – Μάιος 2020 (πανδημία) – Μάιος 2021 (πανδημία) – Μάιος 2022 (πόλεμος)
- Βενζίνη (95 οκτ.): 1,645€/l – 1,345€/l – 1,613€/l – 2,267€/l
- Πετρέλαιο: 1,418€/l – 1,104€/l – 1,331€/l – 1,869€/l
- Υγραέριο: 0,815€/l – 0,711€/l – 0,811€/l – 1,131€/l
Ποια θα ήταν η τιμής βενζίνης, πετρελαίου αν μειώνονταν ΦΠΑ και ΕΦΚ
Οι βασικές επιβαρύνσεις οι οποίες επιβάλλονται στην τιμή της βενζίνης είναι ο ΦΠΑ με συντελεστή 24% και βέβαια ο ειδικός φόρος κατανάλωσης (ΕΦΚ) ο οποίος επιβλήθηκε τα πρώτα μνημονιακά χρόνια και επιβαρύνει με 70 λεπτά κάθε λίτρο βενζίνης.
Με λίγα λόγια αν η κυβέρνηση σήμερα αποφάσιζε να καταργήσει τον ΦΠΑ και τον ΕΦΚ, η τιμή της βενζίνης στην αντλία από 2,25 ευρω/λίτρο που είναι η μέση τιμή θα «προσγειωνόταν» μόλις στο 1,11 ευρώ/λίτρο.
Το υπόλοιπο της τιμή είναι τα τέλη (ανταποδοτικό τέλος ΡΑΕ, Εισφορά Ειδικού Λογαριασμού Πετρελαιοειδών, Ειδικό τέλος Δικαιωμάτων Εκτέλεσης Τελωνειακών Εργασιών) η τιμή του διυλιστηρίου, το περιθώριο κέρδους των εταιρειών εμπορίας και των πρατηριούχων.
Ενδεικτικό της πιέσεις που δέχονται οι καταναλωτές από την τιμή της βενζίνης είναι ότι τα στοιχεία για την εκτέλεση του προϋπολογισμού αποκαλύπτουν μείωση της κατανάλωσης γεγονός που μειώνει και τα έσοδα από τον ΕΦΚ.
Συγκεκριμένα τον Απρίλιο καταγράφηκε άλμα εσόδων κατά 15% από ΦΠΑ στα καύσιμα, αλλά και ταυτόχρονη «βουτιά» του ΕΦΚ κατά 8,8% λόγω της πτώσης στην κατανάλωση.
Το αποτέλεσμα αυτό προκαλεί έντονο προβληματισμό στο οικονομικό επιτελείο, το οποίο βλέπει τον κίνδυνο η παρατεταμένη μείωση της κατανάλωσης να προκαλέσει σημαντική ζημία στα έσοδα.
Είναι προφανές ότι οι φόροι δεν μπορούν να μηδενιστούν, καθώς μια τέτοια απόφαση θα δημιουργούσε τεράστια «τρύπα» στον προϋπολογισμό. Ωστόσο θα μπορούσε να υπάρξει περιορισμός της φορολογικής επιβάρυνσης προκειμένου να μειωθούν οι τιμές στην αντλία.
Για παράδειγμα εάν το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνηση αποφάσιζε την κατάργηση ή την προσωρινή αναστολή του ΕΦΚ η τιμή από τα 2,25 ευρω/λίτρο που είναι η μέση τιμή θα πήγαινε αυτόματα στο 1,55 ευρώ/λίτρο. Σημαντική θα ήταν η μείωση ακόμα και αν υπήρχε έστω και προσωρινή αναστολή του ΦΠΑ με συντελεστή 24%, καθώς η τιμή θα υποχωρούσε στο 1,81 ευρω/λίτρο.
Μειωμένη θα ήταν όμως η τιμή ακόμα και αν απλά μειωνόταν ο συντελεστής του ΦΠΑ.
Αν για παράδειγμα επιβαλλόταν ο μειωμένος συντελεστής 17% όπως είναι σε 5 νησιά του Αιγαίου (Χίος, Λέρος, Σάμος, Κως και Λέσβος) τότε η τιμή θα έφτανε τα 2,12 ευρω/λίτρο. Αντίστοιχα, εάν επιβαλλόταν ο μειωμένος συντελεστής 13% η τιμή θα ήταν 2,05 ευρω/λίτρο, ενώ με τον υπερμειωμενο συντελεστή 6% η τιμή θα έφτανε στο 1,92 ευρω/λίτρο.
Παρόλα αυτά, στην κυβέρνηση δεν έχουν καταλήξει αναφορικά με το είδος της παρέμβασης στην τιμή των καυσίμων.
Τα σενάρια για νέο επίδομα βενζίνης και στήριξη των πολιτών
1. Συνέχιση της επιδότησης των 15 λεπτών το λίτρο στο ντίζελ και μετά τον Ιούνιο για τουλάχιστον ένα μήνα. Στο τραπέζι υπάρχει και η πρόταση αύξησης του ποσού στα 20 λεπτά το λίτρο.
2. Εφαρμογή για ένα ακόμα τρίμηνο του επιδόματος βενζίνης που κυμαίνεται από 30-50 ευρώ που χορηγείται σε φυσικά πρόσωπα και αναπροσαρμογή του ποσού της ενίσχυσης στα 40-60 ευρώ.
3. Έξτρα επιδοτήσεις για τους κατοίκους των νησιών για περιορισμένο χρονικό διάστημα (π.χ. για ένα τρίμηνο).
