Οικονομία
Ο Τζο Μπάιντεν είναι «ένας φίλος που λέει όλα τα σωστά πράγματα, αλλά σε αφήνει στην τύχη σου στα δύσκολα» σημειώνει χαρακτηριστικά το Politico αναφερόμενο στον υποχθόνιο σχεδιασμό των Αμερικανών για πλήρη καταστροφή της ευρωπαϊκής οικονομίας και αποβιομηχανοποίηση της Ευρώπης με «δούρειο ίππο» την ουκρανική σύγκρουση.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά το φιλοδημοκρατικό ΜΜΕ «Από την αιφνιδιαστική απόσυρση της Ουάσιγκτον από το Αφγανιστάν, μέχρι τη διατλαντική «έκρηξη» για τις πωλήσεις υποβρυχίων στην Αυστραλία (AUKUS) και, τώρα, μια αυξανόμενη διαμάχη για το νόμο περί μείωσης του πληθωρισμού (IRA), ο οποίος προσφέρει φορολογικά κίνητρα και επιδοτήσεις σε «πράσινες» αμερικανικές επιχειρήσεις, η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει, ξανά και ξανά, πιάσει την Ευρώπη απροετοίμαστη».
Βέβαια, το ερώτημα είναι γιατί οι Ευρωπαίοι δεν το περίμεναν αυτό; Ήταν σαφέστατο ότι από τον πόλεμο στην Ουκρανία οι ευρωπαϊκές χώρες θα χάσουν ενώ αντίθετα οι Αμερικανοί θα τα κερδίσουν όλα.
Άρα άγνοια δεν υπήρχε, συνεπώς υπήρχε κάτι άλλο και κάποτε οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις της νυν περιόδου θα πρέπει να λογοδοτήσουν γι’ αυτό.
«Κάθε φορά, οι Ευρωπαίοι εκφράζουν σοκ, απογοήτευση και αποτροπιασμό: Πώς είναι δυνατόν η Ουάσιγκτον να μην συμβουλεύεται τους συμμάχους της ή τουλάχιστον να τους ενημερώνει για τα σχέδιά της; Εν τω μεταξύ, η αμερικανική απάντηση είναι πάντα κάποια παραλλαγή τού «Δεν το σκεφτήκαμε καν αυτό».
Οι ΗΠΑ παραμένουν σταθερά επικεντρωμένες σε αυτό που οι περισσότεροι θεωρούν ως την κύρια υπαρξιακή τους πρόκληση: Την Κίνα.
Σε αυτή την εξίσωση, η Ευρώπη είναι συχνά δευτερεύουσα. Απλώς, πολλοί από αυτή την πλευρά του Ατλαντικού δεν έχουν καταφέρει να λάβουν το μήνυμα – ή να βγάλουν συμπεράσματα για το τι σημαίνει αυτό για το μέλλον του μπλοκ – και προτιμούν να «παίζουν» σε ένα σενάριο οργής και διαμαρτυρίας.
Ένα σημερινό παράδειγμα είναι η ανθούσα υπερατλαντική διαμάχη σχετικά με το νόμο για τη μείωση του πληθωρισμού (IRA) του Μπάιντεν.
Η νομοθεσία, η οποία ετοιμάζεται εδώ και μήνες και καταρτίζεται με επιμέλεια στο Καπιτώλιο, αποτελεί την καλύτερη διακομματική προσπάθεια της Ουάσιγκτον μέχρι στιγμής για την απεξάρτηση της οικονομίας της από τον άνθρακα και την προετοιμασία για την απεξάρτηση από την Κίνα.
Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει 369 δισ. δολάρια για ενεργειακά και κλιματικά προγράμματα, συμπεριλαμβανομένων δισεκατομμυρίων σε επιδοτήσεις, που χρηματοδοτούνται από τους φορολογούμενους, για την παραγωγή ηλεκτρικών οχημάτων εντός των ΗΠΑ».
Στην Ευρώπη οι πολιτικοί ηγέτες έχουν αρχίσει να κατανοούν την αμερικανική παγίδα αλλά όχι γιατί θέλουν να προστατέψουν την ευρωπαϊκή οικονομία αλλά επειδή θέλω να προστατέψουν σε αυτούς τους από τις θυμωμένες κοινωνίες οι οποίες δεν πρόκειται να τους ξαναψηφίσουν.
Βασικά το μόνο που τους ανησυχεί είναι η οργή της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης η οποία σε λίγο δεν θα είναι διαχειρίσιμη από τα ΜΜΕ.
Τα ΜΜΕ υπερασπίζονται μία συγκεκριμένη γραμμή που στηρίζονται περισσότερο στην επικοινωνία παρά σε λογικά επιχειρήματα και σε πραγματική ενημέρωση.
Όμως όλα αυτά από την χάνουν όταν αρχίζουν να ενεργοποιούνται στους πολίτες αντανακλαστικά επιβίωσης.
Συνεπώς, οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν αρχίσει να αντιδρούν και σκοπεύουν να κλιμακώσουν στο επόμενο χρονικό διάστημα αλλά κανείς δεν είναι σίγουρος ότι αυτό θα μπορούσε να φέρει αποτέλεσμα καθώς η Ευρώπη έχει καταστεί πλέον όμηρος των Αμερικανών και θα απαιτούσε μία θεαματική γεωπολιτική στροφή προς την Ρωσία για να μπορέσουν να ανατρέψουν αυτή την κατάσταση.
Δεν μοιάζουν να είναι έτοιμοι για κάτι τέτοιο.
«Εν μέσω μιας ενεργειακής κρίσης, που έχει οδηγήσει μεγάλα τμήματα της οικονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης να κοιτάζουν προς την άβυσσο, ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, ηγήθηκε της επίθεσης κατά του ΙRΑ του Μπάιντεν, κατηγορώντας την Ουάσιγκτον ότι διατηρεί «διπλά πρότυπα» για την ενέργεια και το εμπόριο.
Ο ίδιος κάλεσε την Ευρώπη να απαντήσει με τον ίδιο τρόπο, αναπτύσσοντας το δικό της σχέδιο επιδοτήσεων, προκαλώντας την επίσκεψη της εμπορικής αντιπροσώπου των ΗΠΑ, Κάθριν Τάι, στη συνάντηση των υπουργών εμπορίου της ΕΕ στην Πράγα, στις 31 Οκτωβρίου.
Αλλά αντί να προσπαθήσει να τους καλοπιάσει με παραχωρήσεις, η Τάι τους κάλεσε να επιβιβαστούν στο «τρένο» της Κίνας, αναπτύσσοντας τις δικές τους επιδοτήσεις – κάτι που δεν ήθελαν να ακούσουν οι Ευρωπαίοι.
Σύμφωνα με ένα διπλωμάτη της ΕΕ που μίλησε στο Politico πριν από τη συνάντηση των υπουργών Εμπορίου την Παρασκευή, τα μέλη του μπλοκ εξακολουθούσαν να ελπίζουν ότι ο Μπάιντεν θα στείλει τον ΙRΑ πίσω στο Κογκρέσο για αναδιαμόρφωση, μια προοπτική που Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι είναι τόσο πιθανή όσο και η ακύρωση της Ημέρας των Ευχαριστιών.
Το αποτέλεσμα είναι ότι η Ευρώπη βρίσκεται τώρα ξανά σε γνώριμο έδαφος: «Τραύματα», σύγχυση και προσπάθεια να βρει μια απάντηση, ενώ αποτυγχάνει να διαμορφώσει τη δική της συνεκτική στρατηγική για να αντιμετωπίσει την Κίνα.
Και αντί να εισπράττει αλληλεγγύη από την Ουάσιγκτον σε καιρό πολέμου, αισθάνεται ότι οι ΗΠΑ έχουν βρεθεί σε μια τέλεια θέση για να απορροφήσουν τις επενδύσεις από την Ευρώπη.
Τα περιγράμματα μιας απάντησης της ΕΕ στον ΙRΑ άρχισαν να διαμορφώνονται νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, όταν το Παρίσι και το Βερολίνο – που μόλις πρόσφατα επανήλθαν σε επαφή, μετά από μια διαμάχη – ζήτησαν από κοινού ένα σχέδιο της ΕΕ για την επιδότηση των εγχώριων βιομηχανιών.
Όμως αυτό το σχέδιο απέχει πιθανότατα εβδομάδες, ακόμη και μήνες, από το να γίνει πραγματικότητα. Και ακόμη και αν οι 27 χώρες της ΕΕ καταφέρουν να συνάψουν συμφωνία, οι ηγέτες τους θα δυσκολευτούν να διαθέσουν σχεδόν όσα χρήματα έχει προβλέψει η Ουάσιγκτον, καθώς οι περισσότερες χώρες της ΕΕ εξακολουθούν να υποφέρουν από την υψηλή τιμή του φυσικού αερίου – μεγάλο μέρος του οποίου εισάγουν τώρα από τερματικούς σταθμούς υγρού φυσικού αερίου του Τέξας.
Και πάλι, η Αμερική του Μπάιντεν φροντίζει για τα συμφέροντά της, ενώ η ΕΕ μένει να βογκάει για χαμένα μηνύματα, πληγωμένα συναισθήματα και αθέμιτες πρακτικές.
Το τραγικό για την Ευρώπη είναι ότι αυτό συμβαίνει σε μια εποχή που οι διατλαντικές σχέσεις θα έπρεπε να βρίσκονται στο υψηλότερο σημείο όλων των εποχών.
Η εκλογή του Μπάιντεν, ακολουθούμενη από τον πόλεμο στην Ουκρανία και την τεράστια επένδυση της Ουάσιγκτον στην ενίσχυση της ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ, προοριζόταν να σηματοδοτήσει την αποφασιστική επιστροφή των ΗΠΑ στην ευρωπαϊκή σφαίρα.
Αλλά αυτό που ανακαλύπτουν οι Ευρωπαίοι είναι ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι μόνο μια πτυχή της ευρύτερης στρατηγικής μονομαχίας των ΗΠΑ με την Κίνα, η οποία θα προηγείται πάντα των συμφερόντων της ΕΕ.
Μακροπρόθεσμα, η ευγενική αδιαφορία του Μπάιντεν μπορεί να αποδειχθεί πιο θανατηφόρα», προειδοποιεί το Politico.
Aργά κατάλαβαν στην ΕΕ, ότι οι Αμερικανοί ιστορικά αναγνωρίζουν μόνο τα δικά τους συμφέροντα και δεν έχουν ποτέ συμμάχους παρά μόνο, υποτελείς.
Ο Βruno Le Maire και ο Γερμανός συνάδελφός του Ρόμπερτ Χάμπεκ δήλωσαν ότι είναι «ενωμένοι» σχετικά με το πακέτο επιδοτήσεων των ΗΠΑ.
Ο Le Maire έχει ήδη ανακοινώσει τη δημιουργία «ειδικών γαλλογερμανικών έργων σε διάφορους τομείς» που επηρεάζουν την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης ή, για παράδειγμα, τη χρήση του υδρογόνου ως καυσίμου.
Eίπαν μάλιστα ότι είναι απαραίτητο να επισπευσθεί η εξέταση σημαντικών έργων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς οι υπάρχουσες γραφειοκρατικές διαδικασίες είναι «πολύ βαριές, πολύ μακρές, πολύ συγκεχυμένες» σε σύγκριση με αυτές στις ΗΠΑ και την Κίνα.
Όπως σημείωσε ο Le Maire, «δεν είναι φυσιολογικό εμείς στην Ευρώπη να περιμένουμε δύο χρόνια για τα συμπεράσματα της επιτροπής, ενώ στις ΗΠΑ ή στην Κίνα χρειάζονται λίγοι μήνες ή και εβδομάδες».
Ο Γερμανός υπουργός έθιξε το πρόβλημα των πρώτων υλών. «Εάν δεν εξορύξουμε πρώτες ύλες στην Ευρώπη, αυτό σημαίνει ότι είμαστε στην καλύτερη περίπτωση κατά το ήμισυ ανεξάρτητοι», είπε ο Χάμπεκ.
Θα ήθελε να μελετηθεί ενδελεχέστερα σε ευρωπαϊκό επίπεδο το θέμα της εξόρυξης στην Ευρώπη ορισμένων ειδών πρώτων υλών και ιδιαίτερα μετάλλων σπάνιων γαιών.
Ωστόσο, όπως όλοι γνωρίζουν πολύ καλά, οι δηλώσεις είναι ένα πράγμα και η πρακτική εφαρμογή είναι ένα εντελώς διαφορετικό επίπεδο. Δεδομένων των σοβαρών διαφορών μεταξύ του Βερολίνου και του Παρισιού , μπορεί κανείς μόνο να αναρωτηθεί αν η προσωρινή ένωσή τους θα οδηγήσει σε κάτι σημαντικό.
Αν η Γαλλία χρειαστεί να αντιμετωπίσει μόνη της τις ΗΠΑ , δεν την περιμένει τίποτα καλό.
Το να είσαι ηγέτης στα είδη πολυτελείας είναι σίγουρα γοητευτικό, αλλά η μόδα και οι σαμπάνιες δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την τεχνολογία.
Την 1η Δεκεμβρίου, ο πρόεδρος Μακρόν πρόκειται να συναντηθεί με τον Μπάιντεν στην Ουάσιγκτον, όπου θα συζητηθεί εκ νέου η καταπάτηση των συμφερόντων της ευρωπαϊκής και συγκεκριμένα της γαλλικής βιομηχανίας υπέρ της αμερικανικής.
Μέχρι στιγμής τίποτα δεν δείχνει ότι οι Αμερικανοί θα υποχωρήσουν, γιατί να το κάνουν άλλωστε; Πήραν ότι ήθελαν με τους Ευρωπαίους να κοιμούνται κανονικά και να μην καταλαβαίνουν τίποτε.
Σύντομα στην ΕΕ θα κατανοήσουν πως ο πόλεμος στην Ουκρανία εξυπηρετεί τα αμερικανικά συμφέροντα και μόνο.
