Ομολογία από EBRD: Απότομη διακοπή του ρωσικού φυσικού αερίου θα εξανεμίσει τη μεταπανδημική ανάκαμψη

Η απότομη διακοπή των εξαγωγών φυσικού αερίου από τη Ρωσία θα μπορούσε να οδηγήσει το ΑΕΠ των αναδυόμενων οικονομιών της Ευρώπης, της Κεντρικής Ασίας και της Βόρειας Αφρικής στα προ πανδημίας επίπεδα, εξανεμίζοντας την ανάκαμψη που επετεύχθη από την υγειονομική κρίση, προειδοποίησε την Τρίτη η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ABRD).

Πολλές χώρες στην περιοχή λειτουργίας της EBRD, η οποία περιλαμβάνει περίπου 40 οικονομίες, από τη Μογγολία έως τη Σλοβενία και την Τυνησία, εξαρτώνται από το ρωσικό φυσικό αέριο και μια ξαφνική διακοπή της προμήθειας θα μείωνε την κατά κεφαλήν παραγωγή κατά 2,3% το τρέχον έτος και κατά 2% το 2023, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της τράπεζας.

Η EBRD εκτιμά ότι οι οικονομίες στην περιφέρειά της αναπτύχθηκαν με ρυθμό 6,7% πέρυσι μετά τη συρρίκνωση κατά 2,5% που κατέγραψαν το 2020 όταν ο κορωνοϊός ταρακούνησε την παγκόσμια οικονομία και τις χρηματοπιστωτικές αγορές.

Αλλά η Μόσχα έχει ήδη διακόψει τις ροές φυσικού αερίου προς την Πολωνία και τη Βουλγαρία και οι αγορές επικεντρώνονται στον αντίκτυπο που θα έχει ένα εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο καθώς και στον τρόπο πληρωμής του φυσικού αερίου αργότερα αυτόν τον μήνα μέσω του νέου ρωσικού μηχανισμού που έχει επιβάλει ο Πούτιν.

Όπως προειδοποιεί η EBRD, η διακοπή των ροών φυσικού αερίου θα πλήξει κυρίως τις οικονομίες της ΕΕ που πραγματοποιούν είτε σημαντικές εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία είτε το ενεργειακό τους μείγμα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό φυσικό αέριο, όπως η Τσεχία, η Ουγγαρία και η Σλοβακία.

Ωστόσο, η ξαφνική διακοπή της παροχής φυσικού αερίου από τη Ρωσία δεν αποτελεί το βασικό σενάριο της EBRD, η οποία για τις εκτιμήσεις της υπολογίζει ότι θα συνεχιστούν οι ροές. Ακόμη όμως και σε αυτήν την περίπτωση, η ανάπτυξη των οικονομιών αναμένεται πλέον πιο υποτονική σε σχέση με τις προβλέψεις της τράπεζας τον Μάρτιο, με την τράπεζα να “βλέπει” ρυθμό ανάπτυξη 1,1% έναντι 1,7% προηγουμένως, κυρίως λόγω της μεγαλύτερης συρρίκνωσης της ουκρανικής οικονομίας.

“Υπάρχει πραγματική πιθανότητα ύφεσης, αλλά δεν είμαστε ακόμη εκεί”, δήλωσε η Γιάβορτσικ κατά την έναρξη της ετήσιας συνάντησης της EBRD και του επιχειρηματικού φόρουμ στο Μαρακές.

Πρόσθεσε, δε, ότι οι αυξήσεις των επιτοκίων στις ανεπτυγμένες οικονομίες θα διευρύνουν το δημόσιο χρέος παγκοσμίως και πρόκειται να πλήξουν τις περισσότερες χώρες, όπως η Ιορδανία, η Τυνησία και η Αίγυπτος, όπου το κόστος του χρέους κυμαίνεται από 4% έως 8% του ΑΕΠ.

Οι οικονομολόγοι της EBRD αναθεώρησαν επίσης επί τα χείρω τις εκτιμήσεις τους για το 2023, στο 4,7% έναντι 5% τον Μάρτιο, επικαλούμενοι τις πληθωριστικές πιέσεις.

“Οι πρόσφατες αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων και της ενέργειας ενίσχυσαν τις πληθωριστικές πιέσεις, οι οποίες ήταν ήδη ισχυρές λόγω της ανάκαμψης της παγκόσμιας ζήτησης καθώς οι περιορισμοί της COVID-19 αίρονται σταδιακά”, αναφέρει η EBRD στην έκθεσή της.

Ο καλπάζων πληθωρισμός έχει ασκήσει πίεση στις φτωχότερες οικονομίες όπως η Βόρεια Μακεδονία, το Μαρόκο, η Αίγυπτος και η Ιορδανία, όπου τα τρόφιμα αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 25% του δείκτη τιμών καταναλωτή. Ο μέσος πληθωρισμός στις περιφέρειες της EBRD έφτασε στο 11,9% τον Μάρτιο του 2022, πλησιάζοντας τα επίπεδα που παρατηρήθηκαν τελευταία φορά στα τέλη του 2008.

Σε ό,τι αφορά ειδικότερα την Ουκρανία, το ΑΕΠ της χώρας προβλέπεται να συρρικνωθεί κατά 30% το 2022 αντί για 20% που αναμενόταν πριν από δύο μήνες.

Αντίστοιχα, η οικονομία της Ρωσίας αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 10% και να μείνει στάσιμη το 2023.

Τέλος, η ανάπτυξη στην Τουρκία, που είναι ο μεγαλύτερος αποδέκτης κεφαλαίων της EBRD, πρόκειται να “παραμείνει υποτονική”, στο 2% το 2022 και στο 3,5% το επόμενο έτος, εν μέρει λόγω των κρατικών δαπανών ενόψει των εθνικών εκλογών του Ιουνίου 2023.