Σε ύφεση μπαίνει η γερμανική οικονομία λόγω ενεργειακής κρίσης

Με θρίλερ χωρίς τέλος φαντάζει η ενεργειακή κρίση στην οποία έχει περιέλθει η Ευρώπη και οι οικονομίες της τους τελευταίους μήνες με φόντο την κλιμάκωση του πολέμου στην Ουκρανία.

Βουτιά στην οικονομική της ανάπτυξη προβλέπει για το υπόλοιπο της χρονιάς και τους πρώτους μήνες του επόμενου έτους η Γερμανία, γεγονός που θα οδηγήσει σε στασιμότητα και συρρίκνωση της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης ως αποτέλεσμα της ενεργειακής κρίσης και του «ενεργειακού πολέμου» με τη Ρωσία.

Το γερμανικό υπουργείο Οικονομίας δήλωσε ότι αναμένει αύξηση του ΑΕΠ της ευρωπαϊκής υπερδύναμης κατά 1,4% φέτος, αλλά μείωση κατά 0,4% το επόμενο έτος. Στα τέλη Απριλίου, είχε προβλέψει ανάπτυξη 2,2% το 2022 που θα ανερχόταν στο 2,5% το 2023.

Έκτοτε, ο οικονομικός και γεωπολιτικός αντίκτυπος του πολέμου στην Ουκρανία έχει βαθύνει, με τις τιμές της ενέργειας να παραμένουν στα ύψη και τον ετήσιο ρυθμό πληθωρισμού της Γερμανίας να αγγίζει το 10% τον Σεπτέμβριο.

Η Ρωσία, η οποία ήταν επί σειρά χρόνων ο κύριος προμηθευτής φυσικού αερίου της Γερμανίας, άρχισε να κλείνει τη στρόφιγγα μέσω του κύριου αγωγού Nord Stream 1 τον Ιούνιο, διακόπτοντάς εντελώς τις προμήθειες φυσικού αερίου στα τέλη Αυγούστου.

Ωστόσο, οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου της Γερμανίας είναι σχεδόν γεμάτες (95%) με αξιωματούχους να σημειώνουν ότι η χώρα βρίσκεται σε καλή θέση για την υποδοχή του φετινού χειμώνα -αν και δεν λείπουν οι εκκλήσεις προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις για εξοικονόμηση ενέργειας, γραμμή που υιοθετείται από την πλειονότητα των χωρών μελών της ΕΕ.

Ο βασικός λόγος για την αναθεώρηση των αριθμών της ανάπτυξης της γερμανικής οικονομίας το επόμενο διάστημα ήταν η διακοπή παροχής ρωσικού αερίου και οι υψηλές τιμές ενέργειας που προέκυψαν ως αποτέλεσμα της πρωτοφανούς ενεργειακής κρίσης που χτυπάει σφοδρά την «εξαρτημένη» Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομίας.

Οι υψηλές τιμές στην ενέργεια τροφοδοτούν με τη σειρά τους οριζόντια τον αυξανόμενο πληθωρισμό στο σύνολο της ευρωπαϊκής οικονομίας, ενώ επιβαρύνουν τη βιομηχανική παραγωγή και αναμένεται να οδηγήσουν σε προβλήματα στην ενεργειακή επάρκεια των νοικοκυριών.

Ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας και αντικαγκελάριος Ρόμπερτ Χάμπεκ είπε ότι το ΑΕΠ εκτιμάται ότι συρρικνώθηκε το τρίτο τρίμηνο του οικονομικού έτους και αναμένεται να μειωθεί ξανά κατά το τέταρτο και τελευταίο τρίμηνο. Όμως, η οικονομική συρρίκνωση αναμένεται να γίνει αισθητή και κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023 πριν αρχίσει να ανακάμπτει η γερμανική οικονομία. Δύο συνεχόμενα τρίμηνα αρνητικής ανάπτυξης σηματοδοτούν μία ύφεση, με οικονομικούς όρους.

Ο Χάμπεκ είπε ότι παρά τις ζοφερές προβλέψεις για τη γερμανική οικονομία, η απασχόληση θα παραμείνει πιθανότατα «πυκνή».

Οι ρωσικές ενεργειακές εισαγωγές αντιπροσώπευαν μέχρι πρότινος πάνω από το 50% των προμηθειών φυσικού αερίου της Γερμανίας και εξακολουθούσαν να στο ένα τρίτο προτού η Μόσχα αρχίσει να μειώνει την παροχή το περασμένο καλοκαίρι -επικαλούμενη τεχνικά προβλήματα που Γερμανοί αξιωματούχοι απέρριψαν ως πρόφαση μιας πολιτικής απόφασης να κυριαρχήσει η αβεβαιότητα και η ακρίβεια στην ευρωπαϊκή αγορά ως απάντηση στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει τη Δύση ότι η Μόσχα θα μπορούσε να διανείμει φυσικό αέριο έξω από τα σύνορά της μέσω του αγωγού Nord Stream 2 που δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ, αφού  η διαδικασία έγκρισής του διακόπηκε από τη Γερμανία λίγο πριν η Ρωσία επιτεθεί στην Ουκρανία, ύστερα και από αμερικανικές πιέσεις για να πληγούν τα ρωσικά συμφέροντα στην Ευρώπη.

Η θέση που έχει υιοθετήσει το Κρεμλίνο στο ενεργειακό ζήτημα τους τελευταίους μήνες αποτελεί κόκκινη γραμμή για το Βερολίνο, το οποίο υποστηρίζει ότι η Μόσχα έχει αποδειχθεί ότι είναι ένας αναξιόπιστος προμηθευτής ενέργειας σε κάθε περίπτωση.

Η γερμανική κυβέρνηση προέβλεψε μέσο πληθωρισμό 8% φέτος και 7% για το επόμενο έτος –ποσοστό που είπε ότι θα ήταν σημαντικά υψηλότερο χωρίς το λεγόμενο πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου που σχεδιάζει να εισαγάγει για να κρατήσει στάσιμους τους φουσκωμένους λογαριασμούς ρεύματος για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Σε ό,τι αφορά στην αγοραστική δύναμη των πολιτών, φέτος η καταναλωτική δαπάνη θα σημειώσει ακόμη αύξηση 4,3%, αλλά το 2023 θα μειωθεί κατά 0,9%. Οι εξαγωγές από την άλλη πλευρά, θα κυμανθούν σε σχετικά χαμηλό επίπεδο, με αύξηση κατά 1,4% για το τρέχον έτος και 2% για το επόμενο.

Το υπουργείο Οικονομίας προέβλεψε επίσης ότι η οικονομία της Γερμανίας θα επιστρέψει σε τροχιά ανάπτυξης το 2024, με το ΑΕΠ να αυξάνεται κατά 2,3%.

«Αυτά τα στοιχεία είναι κακά, δεν υπάρχει αμφιβολία», είπε ο Χάμπεκ. Ωστόσο υποστήριξε ότι θα μπορούσαν να είναι χειρότερα αν δεν είχε παρέμβει η γερμανική κυβέρνηση.

«Η ενέργεια πρέπει να είναι προσιτή για όλους», τόνισε ο ίδιος, αναφερόμενος στο πακέτο μέτρων ελάφρυνσης ύψους 200 δισεκατομμυρίων ευρώ που έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση. Ζήτησε ωστόσο και πάλι τη μεγαλύτερη δυνατή εξοικονόμηση από τους καταναλωτές, καθώς, όπως είπε, το φυσικό αέριο είναι πλέον «σπάνιο είδος».

Ο Χάμπεκ είπε επίσης ότι μια συμφωνία μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ είναι ένα «μέσο» για την από κοινού αντιμετώπιση των υψηλών τιμών του φυσικού αερίου. Αυτή περιλαμβάνει μεταρρυθμίσεις και παρεμβάσεις στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου και ενέργειας που έχει κέντρο την πλατφόρμα του χρηματιστηρίου της Ολλανδίας.

«Δεν πρέπει να επιτρέψουμε στον Πούτιν να υλοποιήσει τη στρατηγική του που θέτει σε κίνδυνο την ευημερία και την οικονομία (σ.σ. της Ευρώπης)», είπε ο Χάμπεκ. «Έτσι πρέπει να καταβληθεί κάθε προσπάθεια για να αποφευχθεί αυτό».