Τελικά οι κυρώσεις της ΕΕ πλήττουν μόνο τους Ευρωπαίους: Ρεκόρ κερδών από το LNG για ΗΠΑ και Ρωσία

Νέο ρεκόρ εξαγωγών LNG καταγράφουν οι Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς «απογειώθηκε» η παραγωγή φυσικού αερίου στη χώρα: Στο πρώτο εξάμηνο του 2023, οι ΗΠΑ κατάφεραν να εξάγουν περισσότερο φυσικό αέριο από ό,τι την ίδια περίοδο όλων των προηγούμενων ετών.

Αποτέλεσμα; Οι εξαγωγές αμερικανικού φυσικού αερίου ήταν κατά μέσο όρο 20,4 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ημερησίως, 4% περισσότερες από την ίδια περίοδο του 2022.

Σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας Ενεργειακών Πληροφοριών των ΗΠΑ (EIA), κάπου 10 δισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου την ημέρα προστέθηκαν στα αμερικανικά αποθέματα τον Νοέμβριο. Η υπηρεσία γιόρτασε πρόσφατα την έγκριση τον Δεκέμβριο νέων εργοστασίων που θα παράγουν επιπλέον σχεδόν 20 δισεκατομμύρια κυβικά πόδια την ημέρα και θα διανέμονται μεταξύ Τέξας και Λουιζιάνα.

Η μεγάλη αύξηση στην παραγωγή φυσικού αερίου οφείλεται στο σχιστολιθικό πετρέλαιο, η παραγωγή του οποίου έσπασε όλα τα ρεκόρ, τους τελευταίους μήνες στην Αμερική. Οι πετρελαϊκές εταιρείες εκμεταλλεύονται πλέον μεγαλύτερο μέρος αυτού του «συνδεδεμένου» αερίου (προηγουμένως καίγονταν σχεδόν όλο).

Ωστόσο, καθώς αυτός ο υδρογονάνθρακας έχει κερδίσει βάρος στο ενεργειακό μείγμα πολλών χωρών, οι εταιρείες που εξάγουν πετρέλαιο έχουν αρχίσει να το εκμεταλλεύονται. Σε συνδυασμό με την αύξηση κατά 8% στην παραγωγή αργού, αυξάνεται και το παραγόμενο αέριο. Αυτό το είδος φυσικού αερίου βρίσκεται δίπλα στο αργό και «ελευθερώνεται» όταν η πίεση στο πετρέλαιο εκτονώνεται, με την άντλησή του στην επιφάνεια.

Τα τελευταία στοιχεία που είναι διαθέσιμα από το υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ αποκαλύπτουν ότι η παραγωγή αργού στις ΗΠΑ έχει ξεπεράσει τα 13,2 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα. Το «συνδεδεμένο φυσικό αέριο» αντιπροσωπεύει πλέον περισσότερο από το ένα τρίτο της συνολικής παραγωγής φυσικού αερίου στις 5 λεκάνες εξόρυξης του σχιστολιθικού αερίου στο Τέξας και στη Βόρεια Ντακότα.

Βουτιά στις τιμές του αερίου

Η μεγάλη αύξηση στην παραγωγή φυσικού αερίου έχει ρίξει τις τιμές στην Αμερική. Ο Νοέμβριος έκλεισε με πτώση 28% στις τιμές του αερίου, η οποία επεκτάθηκε στο 41% την πρώτη εβδομάδα του Δεκεμβρίου. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη ποσοστιαία πτώση που έχει σημειωθεί σε ολόκληρη την ιστορία του αερίου.

Ευνοημένη είναι και η Ευρώπη από την πτώση των τιμών, καθώς τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης στην αγορά TTF του Άμστερνταμ σημείωσαν πτώση 10% τον Νοέμβριο, στον πυρετό αυτών των ανακοινώσεων για αύξηση της παραγωγής. Και δεν είναι μόνο ένας μεμονωμένος μήνας, οι τιμές συνεχίζουν να πέφτουν και έχουν επεκτείνει αυτή την πτώση στο 21% τις πρώτες μέρες του Δεκεμβρίου.

Αυτή η υποχώρηση, σύμφωνα με την Capital Economics, προέρχεται σε μεγάλο βαθμό από αποθέματα που ξεχειλίζουν στην άλλη πλευρά του ωκεανού.

Η Capital Economics αναμένει μάλιστα ότι οι τιμές θα συνεχίσουν να μειώνονται και γύρω στα  32 ευρώ ανά μεγαβάτ ακόμη και μέχρι το τέλος του 2024. «Τα αποθέματα  στην Ευρώπη είναι ήδη στο 93%, με βασικές χώρες όπως η Γερμανία στο 98%». Οι ειδικοί της Commerzbank επισημαίνουν την επιρροή των Ηνωμένων Πολιτειών ως βασικό παράγοντα, επειδή «ο σημαντικότερος προμηθευτής της έχει μειώσει δραστικά τις τιμές του».

Παραμένει πιο ακριβό στην Ευρώπη

Ωστόσο, στην ΕΕ το φυσικό αέριο είναι πιο ακριβό από ό,τι στις ΗΠΑ και αυτό οφείλεται και στη διαδικασία μεταφοράς. Οι ΗΠΑ παράγουν πολύ αέριο, αλλά για να το στείλουν στο εξωτερικό, το φυσικό αέριο πρέπει να υγροποιηθεί. Οι περίπλοκες και δαπανηρές εγκαταστάσεις που μετατρέπουν το αέριο σε LNG (υγροποιημένο φυσικό αέριο) είναι κάτι σχετικά νέο στις ΗΠΑ και μόλις τώρα οι αμερικανοί παραγωγοί κάνουν επενδύσεις σε αυτόν το τομέα, εξηγεί στην ιστοσελίδα Axios η αναλύτρια της Rystad, Εμιλι Μακλέιν. «Ως εκ τούτου, μεγάλο μέρος του φυσικού αερίου παραμένει στην Αμερική, δημιουργώντας τεράστια αφθονία, πράγμα που σημαίνει ότι οι τιμές των ΗΠΑ επηρεάζονται σε μεγαλύτερο βαθμό».

Στην Ευρώπη συμβαίνει το αντίθετο. Η Γηραιά Ήπειρος μόλις και μετά βίας παράγει αέριο, επομένως χρειάζεται να το εισάγει. Η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί μάλιστα να σταμάτησε τη ροή ρωσικού φυσικού αερίου μέσω αγωγών, αλλά τώρα εισάγει περισσότερο LNG από τη Ρωσία.

«Αν και οι εισαγωγές ορυκτών καυσίμων από τη Ρωσία έχουν απαγορευτεί, εξαιρείται το φυσικό αέριο που μεταφέρεται με τάνκερ στα λιμάνια του Βελγίου, της Γαλλίας και της Ισπανίας», όπως εξηγούν οι Financial Times με αναφορά σε στοιχεία του Αμερικανικού Ινστιτούτου Ενεργειακής Οικονομίας και Χρηματοοικονομικής Ανάλυσης (IEEFA) και της ευρωπαϊκής εταιρείας ανάλυσης πρώτων υλών Kpler στις Βρυξέλλες.

Ρωσικό LNG αξίας δισεκατομμυρίων ευρώ

Περίπου 17,8 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου μεταφέρθηκαν από τη Ρωσία στην ΕΕ τους πρώτους εννέα μήνες του 2023. Ενεργειακοί κολοσσοί, όπως η Total από τη Γαλλία, αγοράζουν μεγάλες ποσότητες LNG από τη Ρωσία. Σύμφωνα με τους Financial Times, οι εισαγωγείς της ΕΕ αγόρασαν «ποσότητες ρεκόρ ρωσικού LNG αυτή τη χρονιά».

Σύμφωνα με τη μη κυβερνητική οργάνωση Global Witness, η αξία του εισαγόμενου υγροποιημένου φυσικού αερίου από τη Μόσχα τους πρώτους επτά μήνες του τρέχοντος έτους είναι 5,3 δισ. ευρώ. Όσον αφορά τις επιμέρους αγορές, το Βέλγιο και η Ισπανία είναι οι μεγαλύτεροι αγοραστές LNG από τη Ρωσία μετά την Κίνα.

Η εταιρεία υγροποιημένου φυσικού αερίου Novatek, η μεγαλύτερη στη Ρωσία, «γιόρτασε έναν θρίαμβο», το περασμένο καλοκαίρι όταν ο πρόεδρος Πούτιν ταξίδεψε στο Μουρμάνσκ ειδικά για να εγκαινιάσει το πρώτο μέρος του έργου Arctic LNG 2, το οποίο πρόκειται να γίνει το μεγαλύτερο εργοστάσιο υγροποιημένου φυσικού αερίου της Ρωσίας.

Το εργοστάσιο έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει την παραγωγή φυσικού αερίου στα τέλη του έτους ή στις αρχές του επόμενου. Οι 3 γραμμές παραγωγής του εργοστασίου θα πρέπει να είναι έτοιμες μέχρι το