Το «κόλπο» στα ράφια των σούπερ μάρκετ: Αυξάνονται οι τιμές και… συρρικνώνονται οι συσκευασίες

Το «κόλπο» που χρησιμοποιούν οι βιομηχανίες ώστε να αμβλύνουν τις εντυπώσεις των καταναλωτών, είναι η αύξηση στις τιμές των προϊόντων με ταυτόχρονη συρρίκνωση του όγκου της συσκευασίες.

Το γεγονός βέβαια δεν έχει περάσει απαρατήρητο από τους καταναλωτές, καθώς βλέπουν πολλά προϊόντα πρώτης ανάγκης να πωλούνται όχι μόνο πιο ακριβά αλλά πλέον και σε μικρότερες ποσότητες.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ των Νέων, η ποσότητα έχει μειωθεί σε 238 ετικέτες, ενώ άνθρωποι της αγοράς εκτιμούν πως αυτές το επόμενο διάστημα αναμένεται να ξεπεράσουν τις 500.

Ταυτόχρονα, σύμφωνα με την προηγούμενη έρευνα, οι τιμές σε βασικά προϊόντα, όπως ζυμαρικά, σάλτσες, απορρυπαντικά, σοκολατοειδή και βρεφικές πάνες, έχουν αυξηθεί κατά 30%, στα κρέατα και τα πουλερικά κατά 25% και στα καθαριστικά σπιτιού κατά 19%.

Το ίδιο ρεπορτάζ καταγράφει και συγκεκριμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα:

• Φτερούγες κοτόπουλου που πωλούνταν έναντι 3,53 ευρώ τα 720 γραμμάρια και στη συνέχεια έφτασαν να κοστίζουν 4,07 ευρώ τα 650 γραμμάρια.
• Βρεφικές πάνες των 28 τεμαχίων είχαν 7,10 ευρώ, ενώ τώρα τις βρίσκει ο καταναλωτής σε συσκευασία των 26 και τιμή 7,30 ευρώ.
• Σοκολατούχο γάλα από 500 γραμμάρια μειώθηκε στα 450 γραμμάρια και η τιμή του αυξήθηκε από 1,42 ευρώ σε 1,71 ευρώ,
• Στραγγιστό γιαούρτι από ένα κιλό το βρίσκει κανείς στα ράφια σε συσκευασία 900 γραμμαρίων και τιμή 3,98 ευρώ – 31 λεπτά ακριβότερο από πριν (3,67 ευρώ).

Ετοιμάζει μηνύσεις η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών

Στην αντεπίθεση ετοιμάζεται να περάσει η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας, όπως αναφέρει ο πρόεδρός της Απόστολος Ραυτόπουλος.

«Βρισκόμαστε σε συνεννόηση με τη νομική μας υπηρεσία και είμαστε στη φάση της διεργασίας, ώστε να κατατεθεί η μηνυτήρια αναφορά στην Εισαγγελία», εξηγεί ο ίδιος.

Παράλληλα, μιλά για ασυνεννοησία στις τάξεις του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, καθώς – όπως υποστηρίζει – ο αρμόδιος υπουργός Αδωνις Γεωργιάδης στις 5 Οκτωβρίου 2022 δήλωσε ότι αυτό που κάνουν οι βιομηχανίες είναι παράνομο, την ώρα που ο γενικός γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή Σωτήρης Αναγνωστόπουλος θεωρεί το αντίθετο.

Από την πλευρά του, πάντως, ο πρόεδρος της Ενωσης Μικρών και Μεσαίων Σουπερμάρκετ Ελλάδας Γιάννης Πηλίδης αντικρούει ως αβάσιμα τα όσα ισχυρίζεται η Ενωση Καταναλωτών.

«Δεν έχουν ιδέα καθώς δεν γνωρίζουν πώς λειτουργεί η αγορά», υποστηρίζει, συμπληρώνοντας ότι οι καταγγελίες δεν βασίζονται σε στοιχεία.

Το φαινόμενο shrinkflation

Απέναντι στις διαμαρτυρίες των καταναλωτών και τις παρεμβάσεις των ενώσεων που τους εκπροσωπούν, ο αρμόδιος γενικός γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή Σωτήρης Αναγνωστόπουλος επιμένει επίσης ότι το πρόβλημα δεν έχει τις διαστάσεις που του αποδίδονται.

Μάλιστα, επισημαίνει ότι δεν κατανοούν την κίνηση της Ενωσης Καταναλωτών και αναμένουν να δουν τις διατάξεις στις οποίες θα βασιστούν στη μηνυτήρια αναφορά, καθώς, όπως λέει, σε όλον τον κόσμο υπάρχει το φαινόμενο shrinkflation, όπου οι συσκευασίες συρρικνώνονται αλλά οι τιμές παραμένουν ίδιες ή αυξάνονται.

«Στην Ελλάδα, επειδή υπάρχουν διατάξεις για την καταπολέμηση της αισχροκέρδειας, μπορεί να καταστεί παράνομη (σ.σ.: μια τέτοια πρακτική), αν η τιμή του νέου προϊόντος που έχει μειωμένη ποσότητα είναι τόσο υψηλή ώστε να ξεπερνά το μέγιστο περιθώριο κερδοφορίας που επιτρέπεται στις επιχειρήσεις. Ουσιαστικά, αυτό με το οποίο δουλεύαμε πριν από την έναρξη της πληθωριστικής κρίσης, που ξεκίνησε την 1η Σεπτεμβρίου του 2021. Βέβαια, όλα θα κριθούν στα δικαστήρια», λέει ο γενικός γραμματέας.

634.250 ευρώ πρόστιμα το 2022

Σύμφωνα, πάντως, με επίσημα στοιχεία του υπουργείου Ανάπτυξης, το 2021 η επιβολή προστίμων σε επιχειρήσεις έφτασε τα 899.250 ευρώ, ενώ το 2022 τα 634.250 ευρώ. Ως προς τους ελέγχους, ο γενικός γραμματέας επιμένει ότι είναι πολλαπλάσιοι των παραβάσεων που έχουν σημειωθεί και αυτό δείχνει ότι υπάρχει ένα καλό επίπεδο συμμόρφωσης, αφού οι επιχειρήσεις προσάρμοσαν τα λογιστικά τους συστήματα με βάση τις διατάξεις περί αισχροκέρδειας.

«Οι έλεγχοι μέσω των ψηφιακών εργαλείων αφορούσαν, σε πολλές περιπτώσεις, χιλιάδες κωδικούς προϊόντων, κάτι που είναι απολύτως αδύνατο να πετύχουν οι ελεγκτές με μολύβι και χαρτί».

Οσον αφορά το πρόβλημα με τις μικρότερες συσκευασίες, η εξήγηση που δίνει ο γενικός γραμματέας είναι ότι ένας καταναλωτής που αγόραζε μια συσκευασία των 100 γραμμαρίων καφέ, επειδή το συγκεκριμένο προϊόν ακρίβυνε, ενδεχομένως θα δοκίμαζε να πάει σε μια φθηνότερη ετικέτα.

Ετσι, η εταιρεία προτιμά να δημιουργήσει μια συσκευασία που έχει μικρότερη ποσότητα, προκειμένου είτε να διατηρήσει την τιμή σε αυτά τα επίπεδα είτε να την αυξήσει λιγότερο από ό,τι αν την άφηνε στη συσκευασία των 100 γραμμαρίων. Τέλος, ο γενικός γραμματέας σημειώνει ότι «οι εταιρείες έχουν το τεκμήριο της αθωότητας γιατί αν αποδειχθεί στη συνέχεια ότι δεν ήταν σωστή η επιβολή προστίμου θα έχει γίνει ήδη ζημιά στις επιχειρήσεις».