Η ολοκλήρωση της αποχώρησης των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν την 30η Αυγούστου σηματοδοτεί πέραν των άλλων και το πέρασμα του Προσφυγικού σε μια νέα φάση καθώς χιλιάδες Αφγανοί αναζητούν πλέον διάφορους τρόπους για την χερσαία διαφυγή τους στο εξωτερικό. Και αυτό την ώρα που οι χώρες του ΝΑΤΟ περιορίζουν τον αριθμό των Αφγανών προσφύγων που θα φιλοξενήσουν.
Έτσι μετά τις ΗΠΑ που γνωστοποίησαν ότι σε πρώτη φάση έχουν εγκρίνει μόνο 34.500 βίζες Αφγανών συνεργατών τους (www.nytimes.com 16/8/2021), το Λονδίνο ακολουθώντας την ίδια τακτική δήλωσε ότι τα επόμενα πέντε έτη προτίθεται να φιλοξενήσει συνολικά 20.000 Αφγανούς πρόσφυγες (www.euronews.com 18/8/2021), ενώ η Ρώμη δηλώνει πρόθυμη να φιλοξενήσει 2.500 πρόσφυγες από το Αφγανιστάν (www.repubblica.it 24/8/2021).
Όλοι αυτοί προστίθενται στους 21.000 πρόσφυγες που ανακοίνωσε ήδη ότι θα φιλοξενήσει ο Καναδάς (www.theglobeandmail.com 20/8/2021). Από την άλλη πλευρά η Αυστρία δηλώνει ότι δεν πρόκειται να φιλοξενήσει κανέναν πρόσφυγα από το Αφγανιστάν προδιαγράφοντας την τακτική που θα ακολουθήσουν αρκετές χώρες της ΕΕ.
Μάλιστα όπως δήλωσε ο Σεμπάστιαν Κουρτς η χώρα του ήδη φιλοξενεί 40.000 Αφγανούς (www.euronews.com 23/8/2021). Βέβαια τι να πει και η Ελλάδα που φιλοξενεί πάνω από 160.000 πρόσφυγες και παράνομους μετανάστες εκ των οποίων 41.200 Αφγανούς πρόσφυγες κατά την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ (www.kathimerini.gr 23/8/2021) και όλα αυτά ενώ η Πατρίδα μας δέχεται καθημερινά όλο και περισσότερες μεταναστευτικές ροές σε Έβρο και νησιά.
Ταυτόχρονα σε ναυάγιο για τους πρόσφυγες του Αφγανιστάν κατέληξε και η τηλεδιάσκεψη των G7 που έγινε στις 24/8/2021 (www.politico.eu 24/8/2021), όπως είχε συμβεί και λίγες μέρες πριν στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ όπου οι Υπουργοί Εξωτερικών της Συμμαχίας που συνεδρίασαν με τηλεδιάσκεψη στις 20/8/2021 απέτυχαν να δώσουν λύση σε σχέση με τη φιλοξενία των χιλιάδων Αφγανών προσφύγων.
Για τον λόγο αυτόν ο Μάριο Ντράγκι σχεδιάζει εντός του Σεπτεμβρίου συνεδρίαση των G20 υπό την προεδρία του προκειμένου εκεί να ληφθούν αποφάσεις για τη στήριξη των Αφγανών προσφύγων. Με τον τρόπο αυτόν ο Ιταλός πρωθυπουργός ελπίζει να εμπλέξει στον χειρισμό του προσφυγικού λόγω Αφγανιστάν τόσο την Κίνα όσο και την Ρωσία, την Ινδία, την Σαουδική Αραβία και την Τουρκία (www.ilgiornale.it 25/8/2021) με στόχο τη διαμόρφωση «κοινής μεταναστευτικής πολιτικής για το Αφγανιστάν» (www.reuters.com 24/8/2021).
Οι παραπάνω εξελίξεις καταδεικνύουν για άλλη μια φορά την πλήρη περιθωριοποίηση της ΕΕ, η οποία αντί να σηκώσει τα μανίκια και να χαράξει άμεσα μια σαφή πολιτική για την αντιμετώπιση της επερχόμενης νέας προσφυγικής κρίσης λόγω Αφγανιστάν, τελικά αφήνει τις εξελίξεις να τρέχουν επιδεικνύοντας μάλιστα τη γνωστή διγλωσσία.
Έτσι από τη μια τα θεσμικά όργανα της ΕΕ με κροκοδείλια δάκρυα συμπάσχουν για τους χιλιάδες πρόσφυγες από το Αφγανιστάν και κυρίως τις γυναίκες και τα παιδιά και από την άλλη δεν τολμούν να λάβουν αποφασιστικά μέτρα προκειμένου η Ελλάδα και οι άλλες χώρες πρώτης εισόδου της ΕΕ να μην μετατραπούν ξανά σε αποθήκη ψυχών. Καθώς λοιπόν η Γερμανία βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο η ΕΕ κάνει τα στραβά μάτια προκειμένου να μην ληφθούν μέτρα για την δίκαιη κατανομή εντός των χωρών της ΕΕ όσων Αφγανών προσφύγων θα καταφτάνουν στις πύλες Σένγκεν, γεγονός που θα έθετε το Προσφυγικό στο επίκεντρο της προεκλογικής ατζέντας στο Βερολίνο.
Έτσι στην «άτυπη βιντεοδιάσκεψη των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ» που έγινε στις 17 Αυγούστου 2021 οι Υπουργοί κυριολεκτικά πέταξαν τη μπάλα στην εξέδρα σε σχέση με τις προσφυγικές ροές από το Αφγανιστάν. Στην ίδια γραμμή και ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ σε θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας Ζοζέπ Μπορέλ ο οποίος επισήμανε με στόμφο ότι «οι υπουργοί Εξωτερικών θα συζητήσουν εκτενέστερα για τις σχέσεις με το Αφγανιστάν κατά την άτυπη υπουργική τους σύνοδο (Gymnich) στις 2-3 Σεπτεμβρίου»!!! (www.consilium.europa.eu 17/8/2021).
Και σαν να μην έφτανε αυτό, το έκτακτο Συμβούλιο Υπουργών Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ που συνεδρίασε στις 18/8/2021 αντί να ασχοληθεί με το Αφγανιστάν ασχολήθηκε με τις μεταναστευτικές ροές από Λευκορωσία σε Λιθουανία!!. Έτσι από τις 86 γραμμές της Γραπτής Δήλωσης της Σλοβενικής Προεδρίας αφιερώθηκαν μόνο 3 γραμμές για την προσφυγική κρίση στο Αφγανιστάν. Εκεί εκφράζεται η ανησυχία της ΕΕ για τις μεταναστευτικές ροές από το Αφγανιστάν και δηλώνεται ότι το Συμβούλιο Υπουργών Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ θα ασχοληθεί συντόμως με το θέμα του Αφγανιστάν!!! (https://slovenian-presidency.consilium.europa.eu 18/8/2021).
*O Νότης Μαριάς είναι καθηγητής Θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, Πρόεδρος του Κόμματος ΕΛΛΑΔΑ – Ο ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ, πρώην Ευρωβουλευτή
