Αναμφίβολα, η σημαντικότερη παρανομία της Τουρκίας είναι η συνέχιση της κατοχής εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας και οι συστηματικές προσπάθειες προσάρτησης των Κατεχόμενων (όπως και της ισλαμοποίησής τους).
Επίσης, η απειλή χρήσης ένοπλης βίας που υφίσταται σε καθημερινή βάση, ιδιαίτερα τελευταία λόγω της ανακάλυψης των υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η δεύτερη τουρκική παρανομία είναι οι διαρκείς, σκόπιμες και συστηματικές παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου και οι παραβάσεις των διεθνών κανόνων εναέριας κυκλοφορίας, οι οποίες ξεκίνησαν εδώ και αρκετές δεκαετίες επί κεμαλικού καθεστώτος και συνεχίζονται μέχρι σήμερα. Ο αριθμός και οι τύποι των παραβιάσεων/παραβάσεων κατά την τελευταία δεκαετία εμφανίζονται στον πίνακα και εντυπωσιάζουν αρνητικά.
Οι παραβιάσεις αυτές, όπως φαίνεται, πραγματοποιούνται συχνά με οπλισμένους σχηματισμούς και εξελίσσονται σε αερομαχίες. Τα δύο αυτά στοιχεία, πέρα από το κόστος για τον Έλληνα φορολογούμενο, δείχνουν την επικινδυνότητα της συγκεκριμένης δραστηριότητας, καθώς μπορούν να οδηγήσουν σε ατύχημα με κάποιο αεροσκάφος είτε πολιτικό είτε μαχητικό.
Ένα τέτοιο μοιραίο γεγονός είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα οδηγήσει σε κρίση με απρόβλεπτες συνέπειες. Ωστόσο, το σημαντικότερο είναι η παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Γι’ αυτό και πρέπει τουλάχιστον να προσπαθήσουμε να τεθεί ένα τέλος σε αυτήν την κατάσταση. Πώς;
Όχι χωρίς διαμαρτυρία
Πέρα από την προσήλωσή μας στη λογική της αποτροπής και το απαραίτητο γι’ αυτήν είδος ισχύος, θεωρώ ότι τα διπλωματικά μέσα δεν έχουν εξαντληθεί ούτε και η πίεση με διαδικασίες που προσφέρει η διεθνής έννομη τάξη. Και αυτά είναι η διαδοχική σύγκληση οργάνων διεθνών φορέων –ανάλογα με το θέμα προς συζήτηση και τη συγκυρία– όπως του Συμβουλίου της ΕΕ, του Συμβουλίου του ΝΑΤΟ, του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ αλλά και η προσπάθεια τα παραπάνω θέματα να φθάσουν στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
Είναι βέβαιο ότι η Τουρκία θα προσπαθήσει να παρεμποδίσει τέτοιου είδους πρωτοβουλίες και δεν πρόκειται να δεχθεί την αρμοδιότητα του Διεθνούς Δικαστηρίου.
Ωστόσο, η κατάσταση δεν μπορεί να συνεχίζεται, χωρίς καμία διαμαρτυρία ή αντίδραση και οι εν λόγω προσπάθειες στην περίπτωση που θα επιχειρηθεί να ξεκινήσουν:
1.Θα φέρουν τα ζητήματα με τον επισημότερο τρόπο στο διεθνές προσκήνιο.
2. Θα δηλώσουν και τη δια της διπλωματίας αποτρεπτική μας διάθεση.
3. Μπορεί να συμβάλλουν στο να μειωθεί τουλάχιστον η πίεση στο Αιγαίο και στην Κύπρο.
4. Θα φέρουν πολιτικά-διπλωματικά την Τουρκία σε θέση άμυνας και θα πρέπει να ξοδέψει διπλωματικό κεφάλαιο.
5. Όλοι οι διεθνείς παράγοντες θα έχουν ενημερωθεί στην περίπτωση κάποιας δυσάρεστης και απευκταίας εξέλιξης.
*Ο Ηλίας Κουσκουβέλης είναι καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.