Με αριθμό πρωτ. 78/2019 ο Μεσσηνίας Χρυσόστομος απέστειλε προς όλους τους Μητροπολίτες της Εκκλησίας της Ελλάδος την παρούσα επιστολή που φέρει τον τίτλο Παρατηρήσεις και προβληματισμοί στό «Σχέδιο ὑλοποίησης τῆς Συμφωνίας Πολιτείας- Ἐκκλησίας–Τρίτη 12 Φεβρουαρίου 2019».
Η επιστολή αυτή έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για δύο κυρίως λόγους. Πρώτον, θέτει το πρόβλημα του διαλόγου γύρω από τις σχέσεις Πολιτείας και Εκκλησίας πάνω σε πραγματιστικές βάσεις κι όχι με επίχρισμα πολιτικής στρατηγικής της κυβέρνησης εν όψει εκλογών, μάλιστα δε ο σεβασμιώτατος Μεσσηνίας αντί να χρησιμοποιήσει τη λέξη «μπλόφα» από την ορολογία της θεωρίας των παιγνίων χρησιμοποίησε την ισοδύναμη λέξη «παγίδα».
Αλλά και η «μπλόφα» και η «παγίδα» δηλώνουν πράξεις ύπουλες, άτιμες, με αριστερό πρόσημο. Είναι άλλωστε αυτό πάγια αρχή της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.
Διαβάζουμε στην Επιστολή: «Πρόκειται γιά μία «παγίδα», ὡς πρός τή διαπραγματευτική τακτική, μέ σκοπό τό ἀποτέλεσμα πού θά προέκυπτε ἀπό τόν διάλογο Ἐπιτροπῆς Διαλόγου τῆς Ἐκκλησίας μέ τό Ὑπουργεῖο Παιδείας, Ἔρευνας καί Θρησκευμάτων ἐπί τοῦ συγκεκριμένου «Σχεδίου», θά παρεῖχε «ἄλλοθι» στούς κρατοῦντες τῆς Πολιτείας τελικά νά νομοθετήσουν χωρίς νά χρειάζεται καί ἡ τελική γνώμη-ἔγκριση τῆς ΙΣΙ.»
Και ο δεύτερος λόγος είναι ότι με το περιεχόμενο της επιστολής και τις εποικοδομητικές παρατηρήσεις προσφέρεται στον Μακαριώτατο Αρχιεπἰσκοπο Ιερώνυμο ομπρέλα προστασίας από την αστοχία που επέδειξε να εμφανισθεί μαζί με τον κ. Τσίπρα στην κοινή ανακοίνωση για μια δήθεν ιστορική Συμφωνία μεταξύ Πολιτείας και Εκκλησίας
Να τονίσουμε εδώ και να πούμε πως οι αντιδράσεις συνετών ιεραρχών ανέστρεψαν τη φορά προς ένα διαπραγματευτικό λάθος ανάλογο με εκείνο της εκχώρησης της Μακεδονίας στους Βουλγαροσλαύους των Σκοπίων. Αξίζει η πλειονότητα των Αρχιερέων ένα μεγάλο μπράβο!, ένα ομόθυμο «Άξιοι»!
Φαίνεται πως ο Μακαριώτατος και οι Συνεργάτες του έχουν ανάγκη περισσότερης συνολικής και συνοδικής διαβούλευσης.
Μακαριώτατε, κάτι δεν πάει καλά με τις αποφάσεις σας! Φαινόμενα σαν και αυτά της Γλυφάδας, από όσο θυμάμαι, δεν έχουν ξαναγίνει. Πού θα καθίσει η «μπίλια» της υστεροφημίας σας ύστερα από μια φωτεινή πορεία που είχατε ως Μητροπολίτης Θηβών και Λεβαδείας;
Πώς θα νιώσετε προσωπικά και ως Αρχιεπίσκοπος της Εκκλησίας της Ελλάδος, αν τελεσφορήσουν οι προσφυγές που κατέθεσαν οι 3 Δήμαρχοι της περιοχής στο Συμβούλιο Επικρατείας με αίτημα την ακύρωση της εκλογής του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Γλυφάδας κ. Αντωνίου; Μήπως μερικοί σπουδαρχίδες αρχιερείς δεν σας συμβουλεύουν όπως πρέπει;
Τέλος, είναι άξιο επαίνου το γεγονός ότι ο Πρόεδρος της Επιτροπής που ορίσθηκε από την ΔΙΣ με εξουσιοδότηση της ΙΣΙ της 19 Νοεμβρίου του 2018 σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος αναφέρθηκε θετικά και δημοσίως στην ολομέλεια τις Ιεραρχίας για την εν θέματι επιστολή, με αποτέλεσμα να γίνουν δεκτές οι περισσότερες παρατηρήσεις και του αγίου Μεσσηνίας, όπως θα διαβάσει ο αναγνώστης της παρούσας ιστοσελίδας στο τέλος του άρθρου.
Το σχετικό ανακοινωθέν που εξέδωσε η Σύνοδος της Ιεραρχίας αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι:
«1. Συγχαίρει την Ειδική Συνοδική Επιτροπή «Διαλόγου Εκκλησίας και Πολιτείας επί θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος» για το ότι έφερε εις πέρας την αποστολή που της ανατέθηκε από την Ιεραρχία και για την από 19.3.2019 Εισήγηση.
2. Εμμένει στην απόφαση της Ιεραρχίας της 16ης Νοεμβρίου 2018, ήτοι να συνεχισθεί ο διάλογος με την Πολιτεία, αλλά «να εμμείνη στο υφιστάμενο καθεστώς μισθοδοσίας των Κληρικών και των Εκκλησιαστικών Υπαλλήλων της Εκκλησίας της Ελλάδος».
3. Προσδιορίζει έτι περαιτέρω τα θέματα, στα οποία θα συνεχισθεί ο διάλογος με την Πολιτεία, ήτοι τις οργανικές θέσεις των Κληρικών και των Εκκλησιαστικών Υπαλλήλων, την αποζημίωση για την απαλλοτριωθείσα εκκλησιαστική περιουσία έως το 1939, τη διαχείριση της εκκλησιαστικής περιουσίας μετά τις Συμβάσεις της 18.9.1952.
4. Αποδέχεται το υπ’ αριθμ. πρωτ. 464/206/8.2.2019 κείμενο θέσεων της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, που εστάλη κατόπιν εισηγήσεως της Ειδικής Επιτροπής Σχέσεων Εκκλησίας – Πολιτείας στους Αρχηγούς των Κοινοβουλευτικών Κομμάτων πριν την πρώτη ψηφοφορία της Ολομέλειας της Βουλής στις 12.2.2019, σχετικά με τις προταθείσες προς αναθεώρηση διατάξεις των άρθρων 3, 13 παρ. 5, 21 παρ. 1, 33 παρ. 2 και 59 παρ. 1-2 του Συντάγματος.
5. Εκφράζει την πλήρη αντίθεσή της στην ανωτέρω επιχειρούμενη συνταγματική μεταβολή και ευελπιστεί ότι η επόμενη αναθεωρητική Βουλή δεν θα καταργήσει ή αλλοιώσει τα άρθρα του Συντάγματος, που αναφέρονται στην πολιτισμική και κοινωνική ιδιοπροσωπεία του Έθνους μας και την προστασία της οικογένειας, που είναι το κύτταρο του κοινωνικού ιστού».
*Ο Αντώνης Ιακώβου Ελευθεριάδης είναι Καθηγητής δρ. Φιλολογίας και Θεολόγος