Πικρό δίδαγμα της Ιστορίας, σε κάθε της εκδοχή, τόπο και περίοδο, αποτελεί ότι η φτώχεια φέρνει γκρίνια. Όσο και να αναζητήσει κανείς εχθρούς, πραγματικούς και φαντασιακούς, συνωμότες, ελοχίμ, νεφελίμ και άλλα ευτράπελα, όσο και να ρίξει ή να αποπειραθεί να ρίξει κόσμο στα θηρία, χαρίζοντας στο φιλοθεάμον κοινό άγριο θέαμα και τους ”πραγματικούς υπαίτιους” για τα βάσανά του, όσο και να μεθοδεύσει συσπείρωση μέσα από την εξαγωγή της κρίσης, στο τέλος της ημέρας τα προβλήματα παραμένουν στην ”αυλή του”.
Κάτι σαν την εργασία που είναι αναγκασμένος κάποιος να κάνει χωρίς να του αρέσει. Αλλοτρίωση.
Η πείρα από την άλλη έχει πάλι διδάξει ότι η φθορά της εσωστρέφειας, μόνο με φυγή προς τα εμπρός αντιμετωπίζεται. Με όραμα και έμπνευση. Αντί να μηρυκάζουν οι εναλλασσόμενοι στην εξουσία τη διαχείριση της πενίας, πρέπει να ”ανοίξουν το γήπεδο” και να δημιουργήσουν πλούτο. Ή σε κάθε περίπτωση προοπτική για τη δημιουργία του. Και εδώ έρχεται το στοίχημα της ανάπτυξης. Που δεν μπορεί να εξαντλείται σε ευχολόγια.
Κάτι σαν τα περισπούδαστα προγράμματα των κομμάτων, που κατά κανόνα ούτε ως εκθέσεις ιδεών πλέον μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Ιδίως μάλιστα όταν συντάσσονται από άτομα που ούτε εργασιακή εμπειρία έχουν, ούτε θεώρηση της διοίκησης και των κοινωνικών συσχετισμών.
Πρότυπα επιτυχίας ωστόσο υπάρχουν. Η Ιρλανδία αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση. Μια χώρα που απέκτησε την ανεξαρτησία της το 1919 και αφού είχε βιώσει τον λοιμό και τη σιτοδεία. Και την επιφυλακτικά αρνητική στάση της Μεγάλης Βρετανίας, που την εγκλώβιζε σε ένα πλαίσιο αγροτικής οικονομίας.
Έτσι όταν την επαύριο του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, είχε μεν εξέλθει αλώβητη λόγω της ουδετερότητάς της, ούτε πρόσβαση στο Σχέδιο Μάρσαλ είχε, ούτε προοπτικές στήριξης από τις νικήτριες δυνάμεις. Τότε ήταν που πιεζόμενη από τις ανάγκες επεξεργάστηκε και υλοποίησε σχέδιο ανάπτυξης και απόκτησης πλούτου. Συνέστησε τον Ιρλανδικό Οργανισμό για την Ανάπτυξη και επιδόθηκε στην αναζήτηση επενδυτών στις ΗΠΑ.
Διευκόλυνε βέβαια και το γεγονός ότι γενεές Ιρλανδών μεταναστών είχαν ήδη ‘μπολιαστεί ‘ στη μεγάλη χώρα. Δεν αρκούσε. Πρόβαλλε μέσα από τους απεσταλμένους της τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα. Κατά τρόπο συστηματικό. Αγγλόφωνο περιβάλλον, φτηνό εργατικό κόστος και φτηνή γη. Πρότεινε μάλιστα και μηδενική φορολογία για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες, που οι ξένοι επενδυτές θα εξήγαγαν από τη χώρα.
Και η δικαίωση και η επιτυχία δεν άργησαν να έρθουν. Η κοιλάδα του τεχνολογικού πολιτισμού, η Silicon Valley και οι εταιρείες κολοσσοί, όπως μετεξελίχθηκαν, Microsoft, Facebook, Google, εγκαταστάθηκαν στην Ιρλανδία. Μόνο κατόπιν πιέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και μετά την πάροδο δεκαετιών η μηδενική φορολόγηση ανήλθε σε 10%. Η δυναμική είχε πλέον δημιουργηθεί.
Τα παραδείγματα και οι συγκρίσεις με ανάλογα εγχειρήματα στην Ελλάδα, όπως το Invest in Greece, μόνο μελαγχολία μπορούν να προκαλέσουν. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι δεν πρέπει να υπάρχει συνέχεια. Σε επίπεδο ιδίως θεσμικών πρωτοβουλιών αλλά και εθνικής πολιτικής. Η κουβέντα στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την καθιέρωση ενιαίων φορολογικών συντελεστών για τις εταιρείες γίνεται εδώ και χρόνια.
Με την απαιτούμενη στόχευση και προεργασία, πρέπει να συμμετάσχουμε. Και να την επιδιώξουμε. Σε πρώτο χρόνο δημιουργείται η προοπτική επαναπατρισμού χιλιάδων Ελληνικών επιχειρήσεων. Με όρους βέβαια αμοιβαίας ωφέλειας.
Τα αποτελέσματα της όποιας προσπάθειας θα πρέπει να είναι μετρήσιμα. Τόσο σε πολιτικό επίπεδο, σε πείσμα των ‘φορολογικών παραδείσων’ που σε πλείστες περιπτώσεις μας κουνάνε το δάχτυλο και μιλάνε για ”πάρτι που τελειώσανε”, όσο και και σε υπηρεσιακό επίπεδο για τα στελέχη που θα προωθήσουν τις πολιτικές στα αρμόδια Κοινοτικά όργανα.
Με δεδομένο εξάλλου ότι μια νέα οικονομία δημιουργείται, ειδικά αυτή της τεχνητής νοημοσύνης, θα ήταν σκόπιμο να παραδειγματιστούμε από τους Ιρλανδούς και να διεκδικήσουμε να γίνουμε τα φυτώριο των νέων αυτών επιχειρήσεων.
Με όλα τα απαιτούμενα κίνητρα. Η Γαλλία το επιχείρησε με τις λεγόμενες start ups, με τις εγγενείς δυσκολίες της ως κράτους διεθνούς παράγοντα. Από πλευράς μας έχουμε την ”πολυτέλεια του απελπισμένου” και ένα ιστορικό επιτυχημένων ατομικών πρωτοβουλιών.
Αξίζει να επιχειρήσουμε.
