Η επικαιρότητα τα τελευταία χρόνια και ο όποιος δημόσιος διάλογος ανέδειξαν νέα ταμπού στην καθημερινότητα των Ελλήνων. Θα θυμίσω με πόση ευκολία τα ΜΜΕ, αλλά και αρκετοί πολιτικοί έχουν ταυτίσει την αυτοάμυνα με την αυτοδικία. Θα θυμίσω επίσης με πόση ευκολία πολλοί συμπολίτες μας επικρίνουν την οπλοκατοχή, ακόμη και αν είναι νόμιμη, αντιπαρερχόμενοι εντελώς της λογικής ρήσεως, ότι «τα όπλα δε σκοτώνουν, αλλά οι άνθρωποι».
Σε αυτή ακριβώς τη δεσπόζουσα λογική, οποιοσδήποτε αναφέρθηκε μέχρι σήμερα στο θεσμό των «περιπόλων πολιτών» ή των «τοπικών παρατηρητηρίων εγκλήματος», τα λεγόμεναν αγγλιστί «citizens on patrol» και «neighbourhood watch», εισέπραττε υστερικές αντιδράσεις που ως κεντρικούς όρους είχαν την «αυτοδικία», τα «όπλα», την «Άγρια Δύση», την «καταστολή» και την «υποκατάσταση της αστυνομίας».
Οι πολίτες υποχρεούνται
Οι αντιδράσεις αυτές είναι καθ’ όλα άδικες. Κι αυτό, διότι αφενός πρόκειται για έναν δοκιμασμένο θεσμό, κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες και αφετέρου, επειδή ο θεσμός αυτός θα μπορούσε να λειτουργήσει στη χώρα μας χωρίς ίχνος κατασταλτικού χαρακτήρα και χωρίς φυσικά την ύπαρξη όπλων, αφού, ούτως ή άλλως, η νομοθεσία δεν το επιτρέπει.
Η νομοθεσία ωστόσο, αν και αυτό δε μας ενδιαφέρει στην περίπτωση αυτή, επιτρέπει την καταστολή – ακόμη και τη σύλληψη από πολίτη – όταν διαπράττεται ένα έγκλημα. Θεωρεί υποχρέωση και όχι απλά δικαίωμα του πολίτη να ενεργήσει, εφόσον αυτό κρίνεται απαραίτητο και ασφαλές για τη ζωή και τη σωματική του ακεραιότητα. Πολλώ δε μάλλον, όταν η αστυνομία παρουσιάζει τόσες υλικοτεχνικές αδυναμίες, που δεν της επιτρέπουν να βρίσκεται εκεί που πρέπει, όταν πρέπει. Άλλωστε, ακόμη και στις καλές της εποχές, πάντοτε σχεδόν έρχεται μετά το έγκλημα.
Χωρίς όπλα και κατασταλτικό χαρακτήρα
Η ιδέα ενός παρατηρητήριου του εγκλήματος για κάθε γειτονιά, υπό τη μορφή πεζών ή αυτοκινούμενων περιπόλων, χωρίς κατασταλτικό χαρακτήρα, που θα ενημερώνει την αστυνομία για ύποπτες κινήσεις, θα καταγράφει σημαντικές πληροφορίες για τη διαλεύκανση ενός εγκλήματος και θα προλαμβάνει την τέλεση πιθανών εγκλημάτων δεν είναι κάτι κακό. Θα αναθέρμαινε το θεσμό και τους δεσμούς της γειτονιάς, ο οποίος έχει διαρραγεί από τον ατομικισμό, την χαλάρωση της κοινωνικής συνοχής και από τη σκληρή καθημερινότητά μας.
Επιπλέον, θα ενίσχυε το αίσθημα ασφαλείας σε ανθρώπους που ζουν μόνοι, είναι αδύναμοι και η ανασφάλεια έχει πλήξει την ποιότητα ζωής τους. Και το σημαντικότερο όλων, θα ενέτεινε την κοινωνική αλληλεγγύη μεταξύ των πολιτών, οι οποίοι στο πρόσωπο του κάθε θύματος της γειτονιάς τους, βλέπουν με μεγάλη ευκολία τον εαυτό τους.
Με οδηγό την Περιφέρεια
Σημαντικό είναι να συνειδητοποιήσει κανείς, ότι προϋπόθεση για κάτι τέτοιο δεν είναι το χρήμα, αλλά ο συντονισμός, η εκπαίδευση και η παρακολούθηση. Η ανάγκη εξοπλισμού, π.χ. ασυρμάτων για άμεση επικοινωνία με την ΕΛ.ΑΣ. θα μπορούσε να αξιολογηθεί σε δεύτερη φάση. Η διαδικασία θα μπορούσε να τυποποιηθεί από την περιφερειακή αυτοδιοίκηση και να φέρει σε συνεννόηση τους δήμους – κυρίως τις δημοτικές κοινότητες με την αστυνομία.
Το μοντέλο υπάρχει ήδη ως πλαίσιο λειτουργίας στο κομμάτι της εθελοντικής δασοπυρόσβεσης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση η ανάγκη είναι αδιαμφισβήτητη, οι κίνδυνοι πολύ μικρότεροι από το να παλεύεις με τις φλόγες και οι στόχοι πολύ πιο σημαντικοί. Οι πολίτες πρέπει να βοηθούν την Αστυνομία γιατί με αυτόν τον τρόπο βοηθούν τον εαυτό τους και τους συμπολίτες τους που βρίσκονται σε κίνδυνο.
* Ο Παναγιώτης Δούμας είναι επιχειρηματίας, επικεφαλής της πολιτικής κίνησης ΕΘΝΟΣ+ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, υπεύθυνος διεθνών σχέσεων του Δικτύου Ελλήνων Συντηρητικών και υποψήφιος Περιφερειακός Σύμβουλος στην Περιφερειακή Ενότητα ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ της Περιφέρειας Αττικής με το συνδυασμό ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΣΤΗΝ ΑΤΤΙΚΗ του Θάνου Τζήμερου.