Εκλογική γεωγραφία

Η νίκη της ΝΔ επί του ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλογές της 26ης Μαΐου 2019 σηματοδοτεί την προσεχή αλλαγή διαχειριστή του «Ελληνικού Ζητήματος». Η χώρα παραμένει υπό την επικυριαρχία των δανειστών που την ελέγχουν, από το 2010, μέσω του συναλλαγματικού χρέους που δημιούργησε το ευρώ.

Ο νέος διαχειριστής, μόλις αναλάβει καθήκοντα, θα είναι υποχρεωμένος, όπως και ο σημερινός, να εκτελεί τις εντολές που θα λαμβάνει από τις Βρυξέλλες, το Βερολίνο και τη Φρανκφούρτη, παρά τα όσα υπόσχεται προεκλογικά στους ιθαγενείς, όπως ακριβώς είχαν κάνει και όλοι οι προκάτοχοί του.

Οι εντολές δεν αφορούν μόνο τη δημοσιονομική διαχείριση, τη φορολογία, τις κοινωνικές δαπάνες, τις όποιες αναπτυξιακές προτεραιότητες, την περαιτέρω εκποίηση της δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας, αλλά και την εξωτερική και αμυντική πολιτική της χώρας.

Στις ευρωεκλογές η ΝΔ κατάφερε να αποτελέσει το κύριο «πολιτικό όχημα» μέσω του οποίου εκφράστηκε η αντίθεση, η αγανάκτηση και η οργή σημαντικής μερίδας των πολιτών για τη γενικότερη πορεία των πραγμάτων, αλλά και τα πεπραγμένα της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ.

Οι πολίτες αυτοί (κάποιοι λένε ότι έχουν μνήμη χρυσόψαρου) ξέχασαν τα έργα και τις ημέρες της συγκυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου, που οι ίδιοι είχαν ανατρέψει το 2015 και φαίνεται να εναποθέτουν τις ελπίδες τους σ’ ένα κόμμα του οποίου ηγείται ένας από τους βασικούς υπουργούς του Α. Σαμαρά. Αλήθεια, όσα υπόσχεται σήμερα η ΝΔ, γιατί δεν τα έκανε την περίοδο 2012-14;

Σε σχέση με τις εθνικές εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015 η ΝΔ αύξησε το ποσοστό της κατά 5 μονάδες, από 28,12% σε 33,1%. (Για τις συγκρίσεις προκρίνεται η πιο πρόσφατη εκλογική αναμέτρηση του ‘15, παρ’ όλο που η συμπεριφορά των ψηφοφόρων διαφοροποιείται κατά ένα ποσοστό μεταξύ εθνικών εκλογών και ευρωεκλογών).

Η αύξηση αυτή προέρχεται από απογοητευμένους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και από τη λεηλασία μικρότερων – συγγενών – κομμάτων όπως το ΠΟΤΑΜΙ, η Ένωση Κεντρώων, οι ΑΝΕΛ κ.α. Η διαφορά των 9,5 μονάδων, μεταξύ των δύο κομμάτων, οφείλεται κυρίως στη μεγάλη πτώση του ΣΥΡΙΖΑ και λιγότερο στην άνοδο της ΝΔ.

Στις ευρωεκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ «πλήρωσε» τις ψευδείς – έωλες υποσχέσεις του (Πρόγραμμα Θεσσαλονίκης), την προδοσία του δημοψηφίσματος του 2015, το 3οΜνημόνιο, τη Συμφωνία των Πρεσπών και γενικότερα τις εθνομηδενιστικές θέσεις του σε θέματα όπως, μεταξύ άλλων, η ανεξέλεγκτη μετανάστευση. Το ποσοστό του μειώθηκε κατά 11,6 μονάδες, από 35,46% (Σεπτέμβριος 2015) σε 23,78%. Οι μεγαλύτερες απώλειές του κατευθύνθηκαν προς τα μικρότερα κόμματα. Το success story της εξόδου από τα Μνημόνια και μερικές μικροπαροχές που το συνόδευσαν αποδείχτηκε ότι δεν ήταν ικανές να πείσουν τους πολίτες πως τα δύσκολα πέρασαν και ανατέλλει μια νέα περίοδος ελπίδας.

Το Κίνημα Αλλαγής (ΚΙΝΑΛ) αύξησε κατά 1,44 μονάδες το ποσοστό του, από 6,28% σε 7,72%. Η αύξηση αυτή οφείλεται στον «επαναπατρισμό» ενός μικρού ποσοστού παλαιών ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ που είχαν στηρίξει τον ΣΥΡΙΖΑ ήδη από τις εκλογές του 2012. Η κύρια μάζα αυτών των απογοητευμένων ψηφοφόρων μετακινείται κατ’ ευθείαν προς τη ΝΔ προκειμένου να τιμωρήσει τον ΣΥΡΙΖΑ. Το ΚΙΝΑΛ – μετονομασία του ΠΑΣΟΚ – είναι το κόμμα που άνοιξε, με το 1ο Μνημόνιο, την «κερκόπορτα» για την αφανή κατοχή της Ελλάδας και την απώλεια κάθε στοιχείου εθνικής κυριαρχίας. Η σημερινή πρόεδρός του ήταν από τους σημαντικούς υπουργούς του Γ. Παπανδρέου (GAP).

Το ΠΟΤΑΜΙ ως νεοφιλελεύθερο –συστημικό κόμμα λεηλατήθηκε από τη ΝΔ με το ποσοστό του να συρρικνώνεται κατά 2,58 μονάδες από 4,09% σε 1,51%. Την ίδια τύχη είχαν η Ένωση Κεντρώων με το ποσοστό της να μειώνεται κατά 1,98 μονάδες, από 3,43% σε 1,45% και οι ΑΝΕΛ με το ποσοστό τους να μειώνεται κατά 2,89 μονάδες, από 3,69% σε 0,80%. Οι τελευταίοι θεωρήθηκαν συνυπεύθυνοι της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ παρά την καταψήφιση εκ μέρους τους της Συμφωνίας των Πρεσπών.

Όλα αυτά τα μνημονιακά κόμματα (ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ, ΠΟΤΑΜΙ) μαζί με μερικούς μικρούς νεοφιλελεύθερους σχηματισμούς συγκέντρωσαν ένα συνολικό ποσοστό 67% των εγκύρων ψηφοδελτίων. Αν όμως υπολογιστεί η αποχή (41,27%) και τα άκυρα και λευκά (4,46%) τότε το ποσοστό αυτό μειώνεται στο 37,6% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων. Αυτή είναι η βάση εκλογικής νομιμοποίησης του κυρίαρχου πολιτικού συστήματος.

Υπάρχουν και κάποια μικρότερα κόμματα, που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ευρωσκεπτικιστικά, τα οποία χωρίς να αμφισβητούν το μονόδρομο της Ευρωζώνης προτείνουν αλλαγές και μεταρρυθμίσεις σχετικά με το χρέος και την ανάπτυξη, σε συνεργασία όμως με τα επικυρίαρχα κέντρα της Ε.Ε. Στα κόμματα αυτά συμπεριλαμβάνονται το «ΜέΡΑ 25» του Γ. Βαρουφάκη (2,99%), το «Πλεύση Ελευθερίας» της Ζ. Κωνσταντοπούλου (1,61%), το «Ελλάδα ο άλλος δρόμος» του Ν. Μαριά (1,24%) κ.α.

Στον πολιτικό χώρο της εθνικιστικής, πατριωτικής Δεξιάς μέχρι πρόσφατα κυριαρχούσε η Χρυσή Αυγή της οποίας όμως το ποσοστό στις ευρωεκλογές μειώθηκε κατά 2,11 μονάδες από 6,99% σε 4,88%. Παράλληλα όμως το πρωτοεμφανιζόμενο κόμμα «Ελληνική Λύση» του Κ. Βελόπουλου έλαβε 4,18%. Εκτιμάται ότι το κόμμα αυτό, εκτός από κάποιους παλαιούς ψηφοφόρους της Ν.Δ και του ΛΑΟΣ, κέρδισε και μεγάλο μέρος των απωλειών της Χ.Α. Συνολικά τα δύο αυτά κόμματα μαζί με άλλα μικρότερα του ευρύτερου πατριωτικού χώρου έλαβαν ένα ποσοστό 13,26%.

Όλα αυτά τα κόμματα προτάσσουν τις εθνικές απειλές στη Μακεδονία, στη Θράκη, στο Αιγαίο, την Κύπρο και τη Β. Ήπειρο καθώς και τη δημογραφική αλλοίωση του πληθυσμού, λόγω των μεταναστευτικών ροών, χωρίς όμως να συνδέουν την αντιμετώπισή τους με τα δεσμά της δουλείας που έχουν επιβάλλει οι δανειστές. Δεν κατανοούν ότι μια αποικία χρέους αδυνατεί να υπερασπιστεί τα εθνικά συμφέροντά της και η απαλλαγή από την δουλοπαροικία του χρέους είναι ανέφικτη μέσα στην Ευρωζώνη.

Στο χώρο της Αριστεράς εξακολουθεί να κυριαρχεί το ΚΚΕ το ποσοστό του οποίου όμως σημείωσε μια μικρή πτώση κατά 0,20 της μονάδας, από 5,55% σε 5,35%. Η σταδιακή μείωση των ποσοστών του ΚΚΕ καταγράφεται από το 2012 παρά τα 9 χρόνια της οικονομικής και κοινωνικής εξαθλίωσης των πολιτών. Η Λαϊκή Ενότητα (ΛΑ.Ε), που δημιουργήθηκε από στελέχη που αποχώρησαν από τον ΣΥΡΙΖΑ το 2015, απώλεσε το μεγαλύτερο μέρος της δύναμής της (2,3 μονάδες) και από το 2,86% έπεσε στο 0,56%.

Τα δύο αυτά κόμματα μαζί με τ’ άλλα της κομμουνιστογενούς Αριστεράς έλαβαν συνολικά μόλις το 6,86% έναντι 10,27% που είχαν συγκεντρώσει το 2015. Είναι φανερό ότι η σημερινή Αριστερά εγκλωβισμένη σε ιδεοληψίες και δόγματα της εποχής του Μεσοπολέμου ή στην καλύτερη περίπτωση της εποχής του Ψυχρού Πολέμου αδυνατεί να κατανοήσει τη σημερινή πραγματικότητα της παγκοσμιοποίησης, να επεξεργαστεί πολιτικές και να ηγηθεί της κοινωνικής και εθνικής απελευθέρωσης. Ανάλογη είναι η πορεία της Αριστεράς στο σύνολο σχεδόν των χωρών της Ευρώπης.

Οι Πράσινοι – Οικολόγοι, με τρία ψηφοδέλτια, συγκέντρωσαν συνολικά ένα ποσοστό 1,52%. Στην Ελλάδα η επιρροή τους είναι πολύ μικρή αλλά σε ορισμένες χώρες της Βόρειας Ευρώπης (Γερμανία, Γαλλία, Βρετανία, Ιρλανδία κ.α.) σημείωσαν σημαντική άνοδο. Οι Πράσινοι είναι ένα συστημικό κίνημα που δεν αμφισβητεί την παγκοσμιοποίηση και χρησιμοποιεί ως «ιδεολογικό όχημα» την αμφιλεγόμενη κλιματική αλλαγή για να αυξήσει την επιρροή του.

Είναι απόλυτα προβλέψιμο ότι οι Πράσινοι θα χρησιμοποιηθούν, στις χώρες που καταγράφουν σημαντική δυναμική, για να απορροφήσουν τους δυσαρεστημένους ψηφοφόρους ώστε αυτοί να μην συνταχθούν με τα πατριωτικά κόμματα που υπερασπίζονται τα εθνικά συμφέροντα. Σε μερικές χώρες προετοιμάζεται η συμμετοχή τους σε κυβερνήσεις συνεργασίας. Ο στόχος είναι οι πολίτες αντί να πολεμούν την παγκοσμιοποίηση – πρέπει να μένει στο απυρόβλητο – να πολεμούν για την κλιματική αλλαγή.

Στις εκλογές της 26ης Μαΐου 2019 τα κόμματα που δεν έφτασαν στο 3% για να εκλέξουν ευρωβουλευτή συγκέντρωσαν συνολικά το 21% των εγκύρων ψηφοδελτίων. Πολλά απ’ αυτά τα κόμματα, λόγω των απογοητευτικών αποτελεσμάτων τους, δε θα συμμετάσχουν στις εθνικές εκλογές της 7ης Ιουλίου. Κάποια άλλα μπορεί να καταφέρουν να συνεργαστούν, χωρίς όμως πολλές πιθανότητες επιτυχίας, ελλείψει κοινού προγράμματος και θέσεων που θα καθιστά την όποια ευκαιριακή συνεργασία αναξιόπιστη.

Το ερώτημα είναι πώς θα συμπεριφερθούν οι ψηφοφόροι – 1.188.000 – που στήριξαν τα μικρά κόμματα; Θα αυξήσουν την αποχή; Θα στηρίξουν τα μεγάλα μνημονιακά κόμματα; Ή θα ψηφίσουν, κατά ένα ποσοστό, κάποιο από τα μικρά προκειμένου να υπερβεί το όριο του 3%; Το σίγουρο είναι ότι θα συμβούν και τα τρία αλλά τα ποσοστά προς την κάθε κατεύθυνση ίσως επηρεάσουν τις μελλοντικές εξελίξεις.

Το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών επιβεβαίωσε τα πολιτικά αδιέξοδα της ελληνικής κοινωνίας. Οι πολίτες είναι εγκλωβισμένοι είτε σε συστημικά κόμματα που αναπαράγουν την ξένη εξάρτηση και κατοχή είτε σε κόμματα της Δεξιάς ή της Αριστεράς που έχουν μια μερική και όχι συνολική θεώρηση του προβλήματος και άρα δεν είναι αξιόπιστα. Το τι συμβαίνει και γιατί συμβαίνει εξακολουθεί να μη γίνεται κατανοητό όχι μόνο από τους απλούς ψηφοφόρους αλλά και από τα υπάρχοντα κομματικά σχήματα.

Οι περιστάσεις απαιτούν ένα νέο πολιτικό υποκείμενο με διακριτό ιδεολογικό και πολιτικό στίγμα για τη σωτηρία της πατρίδας που θα δώσει ένα αξιόπιστο όραμα, θα υπερβεί τις ξεθωριασμένες διαχωριστικές γραμμές μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς και θα ενώσει τη συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων, που αντιμετωπίζουν κοινά προβλήματα. Τότε, και μόνο τότε, θα αλλάξει η σημερινή καταθλιπτική «εκλογική γεωγραφία».

*Ο Νίκος Ιγγλέσης είναι δημοσιογράφος και συγγραφέαςτου βιβλίου «Στρατηγικές Επιλογές Επιβίωσης του Ελληνισμού» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Στοχαστής».