Ελληνοτουρκικά: Μας περιμένει «θερμός» Ιούνιος και «καυτός» Ιούλιος – Ποιο είναι το κρίσιμο τετραήμερο

Η Τουρκία προχωρά σταδιακά και μεθοδικά στα βήματά της στην ανατολική Μεσόγειο. Μετά το αρχικό σοκ που υπέστη από την Κύπρο και τις ενεργειακές της πρωτοβουλίες, η Άγκυρα έχει αποδοθεί σε ένα αγώνα προκειμένου να εγείρει αξιώσεις όσο ανεδαφικές και αν είναι αυτές.

Για παράδειγμα η απαίτηση για μοίρασμα του ενεργειακού πλούτου της κυπριακής ΑΟΖ, ανάμεσα σε Ε/Κ και Τ/Κ 50:50, η χθεσινή ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, ότι περίπου η Κύπρος δεν είναι κανονικό κράτος και άλλες ευφάνταστες θεωρήσεις για την τουρκοκυπριακή «υφαλοκρηπίδα», είναι χαρακτηριστικά δείγματα της πολιτικής αυτής.

Η Τουρκία βέβαια γνωρίζει ότι τίποτα από αυτά δεν εδράζεται στο διεθνές δίκαιο και τις αποφάσεις του ΟΗΕ, πλην όμως επιμένει σε αυτές, καθώς εφαρμόζει τη γνωστή της μαξιμαλιστική αντίληψη των πραγμάτων.

Βαρόμετρο των εξελίξεων αυτών είναι σίγουρα η απόφαση των Τούρκων για τους S-400. Αυτό γιατί εάν υποχωρήσουν (κάτι που δεν φαίνεται προς το παρόν) είναι σίγουρο πως θα ζητήσουν ανταλλάγματα από τις ΗΠΑ σε Α.Μεσόγειο και Αιγαίο. Εκεί Ελλάδα και Κύπρος θα βρεθούν σε δύσκολη θέση, καθώς οι ΗΠΑ θα ζητήσουν «αμοιβαίες» υποχωρήσεις προς όφελος της σταθερότητας και της ασφάλειας στην περιοχή.

Σε δύσκολη θέση όπως θα βρεθεί και αν η Τουρκία συνεχίσει την αντιπαράθεσή της με τις ΗΠΑ, γιατί είναι πιθανό να μεταφέρει την ένταση αυτή στα ελληνοτουρκικά.

Θα πάρει τελικά τους S-400 ή όχι; Στο ερώτημα αυτό, κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με ασφάλεια. Ίσως ούτε και οι ίδιοι οι Τούρκοι, να μην γνωρίζουν τι θα πράξουν.

Πολλά θα κριθούν από την σχεδιαζόμενη συνάντηση μεταξύ του Ντ.Τραμπ και του Ρ.Τ.Ερντογάν κατά τη διάρκεια της διάσκεψης των G20 στην Ιαπωνία το διήμερο 29 και 20 Ιουνίου. Της συνάντησης αυτής θα έχει προηγηθεί προπαρασκευαστική συνάντηση των υπουργών Άμυνας των δύο χωρών Χ.Ακάρ και Π.Σάναχαν στις 26 και 27 Ιουνίου στην έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες.

Με λίγα λόγια το τετραήμερο 26-29 Ιουνίου αναμένεται να είναι απόλυτα καθοριστικό για το θέμα σχέσεων Τουρκίας και ΗΠΑ/ΝΑΤΟ με άμεση αντανάκλαση και στα ελληνοτουρκικά.

Γενική διαπίστωση είναι, πως η Τουρκία αν τα βρει τελικά με τις ΗΠΑ, θα «χαλαρώσει» λίγο στο θέμα των γεωτρήσεων μέχρι να συζητηθούν τα «ανταλλάγματα». Η ατζέντα της όμως δε θα αλλάξει σε ότι αφορά το Αιγαίο και την Α.Μεσόγειο, όπως δεν είχε αλλάξει και στο παρελθόν, άσχετα των εκάστοτε σχέσεων που διατηρούσε με τις ΗΠΑ.

Όσο και αν έχουν «εκτεθεί» οι Τούρκοι στο θέμα των S-400 με «βροχή» δηλώσεων ότι θα προχωρήσουν στη συμφωνία, τίποτα δεν αποκλείει ξαφνική στροφή της Άγκυρας μέσα στον Ιούλιο, και μιλούμε για θεαματική στροφή.

Υπάρχει βέβαια το περίφημο «τελεσίγραφο» των ΗΠΑ που λήγει στις 31 Ιουλίου, αλλά τίποτα δε δείχνει πως θα φτάσουμε μέχρι εκεί, για να διαπιστώσουμε με ασφάλεια την πορεία των πραγμάτων.

Σε ότι αφορά τις ΗΠΑ σε καμία περίπτωση ο Λευκός Οίκος δεν θέλει ένα ρήγμα του ΝΑΤΟ, με επίκεντρο την Τουρκία. Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει ήδη πολλά ανοικτό μέτωπα (Ιράν,. Βόρεια Κορέα, Κίνα εμπορικές σχέσεις, Ρωσία) και σίγουρα δεν θέλει τη δημιουργία ενός ακόμα, με την Τουρκία αυτή τη φορά.

Ο Ν.Τραμπ θεωρείται σίγουρο πως θα αντιμετωπίσει τον Ρ.Τ.Ερντογάν με «όρους» Κιμ Γιονγκ Ουν. Δηλαδή θα δελεάσει τον Τούρκο πρόεδρο με αμοιβαίες επωφελείς εμπορικές συμφωνίες και δεδηλωμένο στόχο την αύξηση του διμερούς κύκλου εμπορίου από 20 δισ. $ που είναι σήμερα, στα 75 δισ.$.

Εάν υποχωρήσει ο Ερντογάν είναι σίγουρο ότι θα έχει μόνο οφέλη, από τις σχέσεις με τις ΗΠΑ. Δεν είναι όμως τόσο εύκολο. Υπάρχει και το εσωτερικό της Τουρκίας, όπου θα δεχθεί τα πυρά τόσο από την αντιπολίτευση όσο και από τον λαό, ο οποίος σε πρόσφατη δημοσκόπηση υποστηρίζει την αγορά των ρωσικών πυραύλων σε ποσοστό 62%.

Έπειτα είναι και ο ίδιος ο Ερντογάν, ο οποίος θέλει να περάσει στην ιστορία ως ο μέγας αναμορφωτής της χώρας μετά τον Κεμάλ Ατατούρκ. Τι θα πει ο μελλοντικός ιστορικός εάν κάνει μια θεαματική στροφή 180 μοιρών σκέφτεται ο Τούρκος πρόεδρος; Το απρόβλεπτο του Ερντογάν είναι ένας επιπλέον παράγοντας, που επιβάλλεται να συνυπολογίσουμε στην εξίσωση.

Το μόνο βασικό συμπέρασμα που μπορούμε να βγάλουμε με τις μέχρι τώρα εξελίξεις είναι ότι το κρίσιμο διάστημα, για οτιδήποτε σε Αιγαίο, Α.Μεσόγειο και ελληνοτουρκικά θα είναι ο μήνας Ιούλιος ο οποίος αναμένεται «καυτός».