Γεωπολιτική και οικονομία

Οι ανακατατάξεις στη διεθνή σκηνή πυροδοτούν σενάρια και αναλύσεις, που περιλαμβάνουν από τεκμηριωμένες προσεγγίσεις, ιστορικές αναδρομές και κοινωνικοοικονομικές ερμηνείες, μέχρι και συνωμοσιολογικές θεωρίες και ντετερμινιστικες φαντασιώσεις.

Ανεξάρτητα πάντως από την αφετηρία εκκίνησης όλοι οι «αναλυτές» αναζητούν τα συμφέροντα που κρύβονται ή εξυπηρετούνται από τις κινήσεις των «ισχυρών». Όπως και στην εγκληματολογική ανάλυση του φόνου, που ο ερευνητής αναζητά τον ωφελούμενο.

Μόλις τις τελευταίες ημέρες γίναμε μάρτυρες της κίνησης του στρατηγού Χαφταρ να κλείσει ουσιαστικά τη στρόφιγγα εξαγωγών του Λιβυκού Πετρελαίου. Ενέργεια που κατά δήλωση του στρατοπέδου του, αποσκοπεί να στραγγαλίσει οικονομικά τους αντιπάλους του και να ανασχέσει την προμήθεια προς αυτούς πολεμικού υλικού. Όπως είναι γνωστό σε κάθε στιγμή της Ιστορίας οι έμποροι όπλων δεν πουλάνε με πίστωση. Ειδικά όταν τους έχεις ανάγκη και ειδικότερα όταν είναι σφόδρα πιθανό να είσαι ο χαμένος.

Μέχρι εδώ όλα κατανοητά. Σκληρό και αδυσώπητο το πεδίο της πολεμικής αντιπαράθεσης. Με όρους πραγματισμού μάλιστα είναι και θεμιτή κάθε κίνηση που θα επισπεύσει τον τερματισμό της. Αυτή ωστόσο είναι μια μερική αποτύπωση της εικόνας. Γιατί σε μια ευρύτερη θεώρηση της ο έστω και προσωρινός τερματισμός των Λιβυκών εξαγωγών πετρελαίου θα περιορίσει εξ ορισμού τις προσφερόμενες ποσότητες στη διεθνή αγορά. Και θα οδηγήσει σε αύξηση της τιμής του.

Χαράς Ευαγγέλια δηλαδή για τις πετρελαιοπαραγωγούς χώρες. Αλλά και αιτία προβληματισμού και δυσχερειών για τις χώρες που αγοράζουν πετρέλαιο. Και βέβαια τη δίκη μας.

Το «κόλπο» του περιορισμού της παραγωγής για να αυξηθεί η τιμή πώλησης του μαύρου χρυσού, δεν είναι μια εύκολη εξίσωση. Γιατί μπορεί μεν ως αποτέλεσμα να το επιθυμούν διακαώς οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες, με πρώτες αυτές που έχουν οικονομικές δυσχέρειες, αλλά σκοντάφτει στη δυσπιστία μεταξύ των ενδιαφερομένων.

Έτσι ενώ ο στόχος τους φαινομενικά είναι κοινός, εν τούτοις τορπιλίζεται καθώς το ιδιότυπο αυτό καρτέλ και τα μέλη του θέλουν και να περιοριστεί η παραγωγή αλλά και να διατηρήσουν το καθένα από αυτά το μερίδιο αγοράς τους. Υπάρχουν μάλιστα περιπτώσεις όπως αυτή της Σαουδικής Αραβίας που κατά το παρελθόν δεν απέκλειε τη διατήρηση της τιμής του πετρελαίου σε χαμηλά επίπεδα προκειμένου να καταστεί ασύμφορη η εξαγωγή του για σειρά χωρών και να περιορίσει τον αριθμό των ανταγωνιστών ή να αποθαρρύνει δυνητικούς νέους.

Οι χρυσές εποχές όμως πέρασαν. Σήμερα όλες οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες επιθυμούν ένα βαθμό συντονισμού. Τα σχέδια τους τα χαλάει η εξόρυξη πετρελαίου με τη σχιστολιθική μέθοδο από τις ΗΠΑ. Που εισφέρει μεγάλες ποσότητες στην αγορά και ταρακουνά τις κινήσεις του καρτέλ. Πρώτη από όλες η Ρωσία, που δέχεται ισχυρά πλήγματα από την επιβολή των κυρώσεων για την Ουκρανία και την Κριμαία , αλλά και λόγω της χαμηλής τιμής του πετρελαίου , ενεργεί για να συντονίσει τις σχετικές κινήσεις.

Το αποπειράθηκε και το 2016 κάνοντας συμφωνία με τη Σαουδική Αραβία. Το επιχειρεί έκτοτε σε σχέση με το Ιράκ και λόγω της παρουσίας της στη Συρία.

Η κίνηση του Χαφταρ τη διευκολύνει στην προσπάθεια της αυτή. Και ούτε λόγος να γίνεται αν υπάρξει συνέχεια. Το τίμημα θα το πληρώσουμε μεταξύ άλλων και εμείς. Και όσο για τον ενεργειακό πλούτο της ΑΟΖ μας καταλαβαίνουμε ποιους συμφέρει να μείνει ´κοιμώμενος’. Στοιχειώδες όπως θα έλεγε και ο Σέρλοκ Χολμς στη διερεύνηση του φόνου .