Συνθήκες πολέμου σε καιρό ειρήνης

Η μάχη κατά του κορωνοϊού εξελίσσεται σε μία πρωτοφανή δοκιμασία για τον πλανήτη. Αργά ή γρήγορα αρκετές χώρες θα οδηγηθούν σε καραντίνα τύπου Γουχάν. Ηδη η Ιταλία έχει μπει σε καραντίνα 14 ημερών με απαγόρευση κυκλοφορίας ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες, που μέχρι τώρα αντιμετώπιζαν αψήφιστα το πρόβλημα, από χθες αποφάσισαν τη διακοπή των πτήσεων με την Ευρώπη.

Η Ιταλία αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο πρόβλημα στην Ευρώπη, όπως φαίνεται από τον αριθμό των θυμάτων ενώ υπάρχουν φόβοι ότι και στην Ισπανία η μετάδοση του ιού παίρνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις.

Η οικονομική και κοινωνική ζωή παραπέμπει σε συνθήκες πολέμου, εν καιρώ ειρήνης. Οι επιχειρήσεις στην Ιταλία έχουν σταματήσει τη λειτουργία τους ενώ η Κίνα, το «παγκόσμιο εργοστάσιο», μόλις τώρα αρχίζει να βάζει μπροστά την παραγωγική της μηχανή μετά από ένα δίμηνο γενικού αποκλεισμού.

Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι ο ιός θα τιθασευτεί το επόμενο διάστημα, οι πιο αισιόδοξοι θεωρούν ότι αυτό θα γίνει μέχρι τα τέλη Απριλίου, οι πιο απαισιόδοξοι το τοποθετούν μέσα στο καλοκαίρι.

Το βέβαιο είναι ότι οι επιπτώσεις σε παγκόσμια κλίμακα θα είναι τεράστιες καθώς η κρίση δεν έχει προκύψει από μία στρέβλωση της αγοράς, όπως συνέβη το 2008 με την κατάρρευση των ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων των ΗΠΑ που «μόλυναν» την παγκόσμια οικονομία, αλλά σχετίζεται με θεμελιώδη μεγέθη, όπως είναι η προσφορά και η ζήτηση.

Είναι βέβαιο ότι με το πέρας του συναγερμού θα έχουμε νέο γύρο χρεοκοπιών για επιχειρήσεις ή και για κράτη, που δεν θα μπορούν να αντέξουν τις συνέπειες. Για το λόγο αυτό απαιτείται η εφαρμογή από την Ευρώπη ενός «σχεδίου Μάρσαλ» για την ανοικοδόμηση των οικονομιών. Δυστυχώς, η Ιταλία είναι αρκετά επίφοβη καθώς η οικονομία της έχει καταρρεύσει, ωστόσο τα προβλήματα για όλους θα είναι παροδικά εάν η εμπιστοσύνη επανέλθει σε πολίτες και κατ’ επέκταση στους επενδυτές.

Ο τουρισμός, η εστίαση, το εμπόριο θα χρειαστούν ενίσχυση και ελπίζουμε ότι αυτή τη φορά η Ευρωζώνη θα διδαχθεί από τα λάθη της κρίσης του 2008 και θα εφαρμόσει μία πολιτική επούλωσης των πληγών.

Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, οι επιπτώσεις στην οικονομία υπολογίζονται αυτή τη στιγμή από 800 εκατομμύρια έως 1,9 δισεκατομμύρια ευρώ (0,4% με 0,9% του ΑΕΠ). Το σημαντικό είναι ότι η κυβέρνηση έχει λάβει εγκαίρως προληπτικά μέτρα προκειμένου να ανασχέσει το κύμα διάδοσης του ιού και να περιορισθεί ο αριθμός των θυμάτων. Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Ελληνικών Βιομηχανιών είναι ευτυχής συγκυρία που η πανδημία του κορωνοϊού βρίσκει την ελληνική οικονομία σε φάση ενίσχυσης της οικονομικής και χρηματοοικονομικής σταθερότητας, καθώς και του φιλοαναπτυξιακού περιβάλλοντος και θεσμικού πλαισίου.

Εάν επαληθευθούν οι αισιόδοξοι και η επιδημία περάσει σε φάση ύφεσης τις επόμενες εβδομάδες τότε οι ζημιές θα είναι σημαντικές αλλά το πρόβλημα αντιμετωπίσιμο. Στην Κίνα η ζωή επανέρχεται σταδιακά και αυτό αποτελεί θετικό σημάδι για την Ευρώπη.

Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα αντιμετωπίζει με υπευθυνότητα και σοβαρότητα μία πανδημία. Εάν όλοι μας πειθαρχήσουμε στις συστάσεις των ιατρών η κοινωνία μας θα βγει πιο δυνατή γιατί το κλειδί για να κερδίσουμε αυτό τον «ασύμμετρο πόλεμο» είναι η ευθύνη. Οσο για την οικονομία θα ανακάμψει γρήγορα με ώθηση τις μεταρρυθμιστικές κινήσεις της κυβέρνησης και κυρίως την ωριμότητα της κοινωνίας σε μία δύσκολη συγκυρία.

*Ο Πάνος Αμυράς είναι διευθυντής του Ελεύθερου Τύπου