Η Ελλάδα πρέπει άμεσα να θέσει θέμα αυτονομίας Ίμβρου-Τένεδου αλλιώς θα χάσει κυριαρχικά δικαιώματα ακόμα και με… νίκη

Πριν από λίγο ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, μετέφερε την ανησυχία των ΗΠΑ με βάση τις «ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες» για έρευνες του Oruc Reis στα 6 μίλια από το Καστελόριζο.

«Γνωρίζουμε αυτές τις ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες. Οι ΗΠΑ ανησυχούν βαθιά για τις συνεχιζόμενες δραστηριότητες της Τουρκίας σε περιοχές όπου Ελλάδα και Κύπρος διεκδικούν δικαιοδοσία στην ανατολική Μεσόγειο» είπε αρχικά ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

«Η ανάπτυξη πόρων στην ανατολική Μεσόγειο θα έπρεπε να προωθεί τη συνεργασία και να προσφέρει βάσεις για βιώσιμη ενεγειακή ασφάλεια και οικονομική ανάπτυξη στην περιοχή» συμπλήρωσε και κατέληξε εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ:

«Υποστηρίζουμε με σθένος τον διάλογο και ενθαρρύνουμε Ελλάδα και Τουρκία να ξαναρχίσουν να συζητούν αυτά τα ζητήματα».

Πρώτα απ’όλα δεν πρόκειται για ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, το έχουν ανακοινώσει οι ίδιοι οι Τούρκοι διαμέσου της Γενί Σαφάκ και για τους γνωρίζοντες η συγκεκριμένη εφημερίδα είναι σαν τον εκπρόσωπο του ΑΚΡ και ακόμα περισσότερο του ίδιου του Τούρκου προέδρου.

Κατά δεύτερον οι ΗΠΑ μας «σπρώχνουν» ευθέως να συζητήσουμε για ελληνικά περιουσιακά στοιχεία, δηλαδή για την ελληνική υφαλοκρηπίδα.

Η υφαλοκρηπίδα έχει μια ιδιαιτερότητα. Αποτελεί εθνικό έδαφος, η μόνη διαφορά που έχει είναι πως βρίσκεται κάτω από το νερό.

Ας δούμε τον ορισμό της υφαλοκρηπίδας:

Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος. Για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς, όμως, ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό.

Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982, ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή. Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού.

Σε περίπτωση όμως που το υφαλοπλαίσιο εκτείνεται και πέρα των 200 μιλίων από την ακτή, τότε η υφαλοκρηπίδα κατά το Διεθνές Δίκαιο προεκτείνεται είτε ως τα 350 ν.μ. είτε ως τα 100 ν.μ. πέραν της ισοβαθούς των 2.500μ. είτε ως τα 60 ν.μ. από τη βάση του ηπειρωτικού ανυψώματος.

Για πρώτη φορά στο Διεθνές Δίκαιο η υφαλοκρηπίδα ορίστηκε στη Διεθνή Σύμβαση για την Υφαλοκρηπίδα του 1958. Σύμφωνα με αυτόν τον ορισμό, η υφαλοκρηπίδα ενός κράτους εκτεινόταν στο τμήμα του θαλάσσιου βυθού που βρίσκεται γύρω από τις ακτές του και πέρα από την αιγιαλίτιδα ζώνη μέχρι βάθους 200 μέτρων, εκτός αν ήταν εφικτή η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων και σε μεγαλύτερο βάθος, οπότε εκτεινόταν ως το βάθος εκείνο.

Όπως κάθε Διεθνής Συνθήκη, έτσι και η Συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982 εφαρμόζεται.

Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, όμως, στην «υπόθεση της υφαλοκρηπίδας της Βόρειας Θάλασσας», έκρινε ότι ο ορισμός της υφαλοκρηπίδας με βάση τα άρθρα 1-3 της προγενέστερης Συνθήκης του 1958 για την υφαλοκρηπίδα αποτελούν πλέον διεθνές έθιμο και δεσμεύουν όλα τα κράτη του κόσμου, ανεξάρτητα από το αν έχουν προσχωρήσει στη συνθήκη του 1958 ή όχι.

Το παράκτιο κράτος έχει συγκεκριμένα κυριαρχικά δικαιώματα επί της υφαλοκρηπίδας. Στο παράκτιο κράτος ανήκουν, σύμφωνα με τη Σύμβαση του 1982, τα ορυκτά του εδάφους και του υπεδάφους του βυθού, οι μη ζώντες οργανισμοί του βυθού, καθώς και οι ζώντες οργανισμοί του βυθού που ανήκουν στα καθιστικά είδη (είδη που δεν μπορούν να κινηθούν μόνα τους χωρίς συνεχή επαφή με τον βυθό).

Τα παράκτια αυτά δικαιώματα του κράτους τού ανήκουν αυτοδικαίως, ανεξάρτητα από την τήρηση οποιωνδήποτε διατυπώσεων (π.χ. δήλωσης, οριοθέτησης κλπ.) και είναι αποκλειστικά: ακόμα κι αν δεν τα ασκήσει το παράκτιο κράτος, δεν δικαιούται να τα ασκήσει κανένα άλλο κράτος.

Τα δικαιώματα επί της υφαλοκρηπίδας δεν αφορούν και δεν επηρεάζουν το καθεστώς των υπερκειμένων υδάτων. Στην πράξη, εφόσον η υφαλοκρηπίδα εκτείνεται ως τα 200 ν.μ., τα υπερκείμενα ύδατα θα ανήκουν στην αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) του παρακτίου κράτους. Πέραν των 200 ν.μ. από την ακτή, τα ύδατα αποτελούν την ανοιχτή θάλασσα, στην οποία ισχύει η ελευθερία των θαλασσών.

Τα νησιά, οι νησίδες, οι βραχονησίδες, οι σκόπελοι και ανορθωμένοι βράχοι,(π.χ. πόρτες Πάρου), που περιβάλλονται μεν από θάλασσα πλην όμως δεν καλύπτονται από το χειμέριο κύμα ή την μεγίστη πλύμη, έχουν κι αυτά υφαλοκρηπίδα.

Εξαίρεση αποτελούν, σύμφωνα με το άρθρο 121 της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982, οι βραχονησίδες και οι βράχοι, οι οποίοι δε μπορούν να διατηρήσουν ανθρώπινο πληθυσμό ή αυτόνομη οικονομική ζωή (καλλιέργεια ή κτηνοτροφία). Αυτοί οι βράχοι έχουν μεν αιγιαλίτιδα ζώνη, δεν έχουν όμως δικαίωμα στην υφαλοκρηπίδα ή στην αποκλειστική οικονομική ζώνη (αφού δεν υφίσταται επ΄ αυτών).

Το Διεθνές Δικαστήριο στην υπόθεση της υφαλοκρηπίδας της Βόρειας Θάλασσας το 1969 αναγνώρισε ότι απόκλιση από τον κανόνα της υφαλοκρηπίδας δικαιολογείται μόνο για νησίδες, βράχους και ελαφρές προεξοχές της ακτής (islets, rocks and minor coastal projections / îlots, rochers ou légers saillants de la côte, σκέψη 57 της απόφασης), άρα, εξ αντιδιαστολής, οι εθιμικοί κανόνες για την ύπαρξη και εκμετάλλευση της υφαλοκρηπίδας που δεσμεύουν όλα τα κράτη ανεξάρτητα από Διεθνείς Συνθήκες καλύπτουν και τα νησιά.

Τι προκύπτει από όλα αυτά; Ότι τα νησιά μας έχουν υφαλοκρηπίδα και επίσης ότι η υφαλοκρηπίδα υπάρχει ΑΥΤΟΜΑΤΩΣ, δηλαδή αντίθετα με την ΑΟΖ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ανακήρυξη ή κάποια δήλωση οριοθέτησης.

Κατά μια έννοια, τουλάχιστον για την κατοχή και εκμετάλλευση των ενεργειακών κοιτασμάτων, μπορούμε να πούμε πως ο ορισμός της υφαλοκρηπίδας είναι πολύ πιο στέρεος και σημαντικός από αυτόν της ΑΟΖ.

Συνεπώς η Τουρκία παραβιάζει την ελληνική εθνική κυριαρχία κάνοντας έρευνες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα.

Στα υπερκείμενα νερά που συμπληρώνουν επί της ουσίας την δυνητική ελληνική ΑΟΖ μπορεί να κάνει ότι θέλει από την στιγμή που το ελληνικό κράτος δεν την έχει οριοθετήσει, αλλά όταν «αγγίζει» τον βυθό της ελληνικής υφαλοκρηπίδας κάποιο τουρκικό ερευνητικό σκάφος τότε έχουμε απώλεια εθνικού εδάφους καθώς κάτι τέτοιο απαγορεύεται.

Συνεπώς οι ΗΠΑ και η ΕΕ πλην της Γαλλίας μας λένε να συζητήσουμε για κάτι που είναι δικό μας.

Εδώ ακριβώς υπάρχει και το πρόβλημα.

Αν υποχωρούμε συνεχώς θα συρθούμε στις διαπραγματεύσεις και απλά θα παραχωρήσουμε κυριαρχικά μας δικαιώματα.

Εάν προχωρήσουμε σε πολεμική σύγκρουση με την Τουρκία υπερασπίζοντας την ελληνική κυριαρχία υπάρχουν δύο αποτελέσματα: Να χάσουμε ή να κερδίσουμε.

Όμως είτε έτσι είτε αλλιώς στο τέλος θα πάμε σε διαπραγμάτευση. Από την στιγμή που εμείς δεν ζητάμε κάτι πάλι στην διαπραγμάτευση θα υπάρξει διάλογος επί της ελληνικής περιουσίας.

Αν έχουμε χάσει σε μια πολεμική αναμέτρηση, θα παραχωρήσουμε πολλά. Αν έχουμε κερδίσει θα παραχωρήσουμε λιγότερα αλλά θα παραχωρήσουμε…

Κι αυτό γιατί δεν υπάρχει κάτι στο «τραπέζι» των διαπραγματεύσεων που να θίγει τουρκικά συμφέροντα.

Στην Ελλάδα συμβαίνει το εξής παράδοξο: Η κυβέρνηση λέει πως δεν συνομιλεί με την Τουρκία κάτι που όμως έχει ήδη ξεκινήσει να γίνεται από τα μέσα Ιουλίου με την περίφημη μυστική συνάντηση του Βερολίνου.

Αυτό που απασχολούσε το ΝΑΤΟ δεν ήταν αν η Ελλάδα θα προσέλθει στον διάλογο γιατί ήδη το κάνει, αλλά να αποβάλλει από πάνω του και από την ΕΕ τον «βραχνά» να επιβάλλει κυρώσεις στην Τουρκία για αυτό και εξέθεσε την ελληνική κυβέρνηση ότι ήδη έχει συμφωνήσει για διάλογο άνευ όρων.

Αν ήταν η Βενεζουέλα ή η Ρωσία, οι κυρώσεις θα είχαν υπογραφεί από… πέρσι.

Η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να απαιτήσει προηγουμένως την εφαρμογή της Συνθήκης της Λωζάνης σε ότι αφορά την αυτονομία σε Ιμβρο, και Τένεδο και την επιστροφή των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης στην κοιτίδα τους.

Πρέπει να θέσει «αντίβαρα» στις τουρκικές απαιτήσεις γιατί αλλιώς και μια νίκη απέναντι στην Τουρκία δεν αρκεί.

Το πρόβλημα είναι ότι διαπραγματεύονται για την ελληνική περιουσία. Δεν διαπραγματεύονται για την αυτονομία Ίμβρου-Τενέδου και για τον σεβασμό των θρησκευτικών δικαιωμάτων των Χριστιανών στην Τουρκία που τα παραβιάζουν κάνοντας τζαμί την Αγία Σοφία και παρεμβαίνοντας ωμά στην Θράκη.

Βασική απαίτηση της ελληνικής κυβέρνησης πρέπει να είναι η απόδοση της αυτονομίας σε Ίμβρο και Τένεδο και η απόσυρση των κατοχικών στρατευμάτων από την Κύπρο κάτι που μπορεί η Ελλάδα να το απαιτήσει ως εγγυήτρια δύναμη βάσει της Συνθήκης της Ζυρίχης.