Τα αδιέξοδα του κορωνοϊού

Η αρχική εκτίμηση για τις εφιαλτικές συνέπειες της πανδημίας, μοιάζει να εκπληρώνεται, ως προς ένα μόνο σκέλος της. Αυτό δηλαδή της τραγικότητας και της δριμύτητας των καταστροφικών αποτελεσμάτων στη ζωή και την καθημερινότητα.

Υπερβαίνει όμως κατά πολύ το δεύτερο σκέλος, αυτό δηλαδή της διάρκειας, καθώς δεν τελειώνει, όπως ένα κακό όνειρο, αλλά επανέρχεται σε κύματα. Σε μια μάλιστα εγγενή αντινομία, που ξεπερνά ακόμα και την ποιητική άδεια, αιφνιδιάζει οδυνηρά, μολονότι είχε προαναγγελθεί. Σίγουρα δεν αποτελεί ενθαρρυντικό προηγούμενο για τη σοβαρότητα και την επάρκεια, όσων καλούνται να διαχειριστούν τις συνέπειές της.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση με τον συμβιβασμό του Ιουλίου του 2020, έγραψε Ιστορία. Τόσο γιατί η προίκα του Ταμείου Ανάκαμψης, που δημιουργήθηκε για την αντιμετώπιση της πανδημίας, ήταν σημαντική και προσυπολογίζεται στα 750 δισεκατομμύρια ευρώ, όσο και γιατί εξασφαλίζεται μέσα από ορόσημα. Η Ένωση δανείζεται για λογαριασμό των μελών της και διαθέτει το σημαντικότερο τμήμα από τα χρήματα αυτά, 390 από τα 750 δισεκατομμύρια, στα μέλη της, που τα έχουν περισσότερο ανάγκη. Κάπου εδώ ξεκινούν και τα δύσκολα για την Ευρωπαϊκή εποποιία υπευθυνότητας.

Τα ποσά αυτά που μετά από κοπιώδεις προσπάθειες συμφωνήθηκαν, δεν μπορούν ακόμα, θεωρητικά τουλάχιστον, να εξευρεθούν και να δοθούν, γιατί κάποια μέλη-Ουγγαρία και Πολωνία, με τη στήριξη της Σλοβενίας-μπαίνουν στον πειρασμό να τα μπλοκάρουν προβάλλοντας δικές τους διαπραγματευτικές προτεραιότητες. Κανείς δεν μπορεί να αισθάνεται ενθουσιασμένος από την εξέλιξη, που ανεξάρτητα από την έκβασή της, προκαλεί προβληματισμό για το πως και εάν γίνεται αντιληπτό το κοινό Ευρωπαϊκό Μέλλον.

Και δεν είναι μόνο αυτό. Ήδη οι συνέπειες του δεύτερου κύματος, που ακόμα το διανύουμε, είναι σοβαρές και αναμένεται να είναι σοβαρότερες του πρώτου. Και τα ποσά αντίστοιχα που προυπολογίσθηκαν για το Ταμείο Ανάκαμψης, εκ των πραγμάτων δεν επαρκούν.

Πρέπει άμεσα να υπάρξει πρωτοβουλία ανάλογη με την κοινή επιστολή των 9 κρατών μελών, που οδήγησε στην απόφαση για τη δημιουργία του Ταμείου. Και να αναζητηθούν νέοι πόροι. Το θέμα πρέπει να τεθεί με χρονοδιάγραμμα ενεργειών για επίλυση, στο επόμενο κιόλας Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, του Δεκεμβρίου.

Αλλά και η εν γένει φιλοσοφία κατάρτισης και έγκρισης εθνικών σχεδίων δράσης, θα πρέπει ενδεχόμενα να συμπληρωθεί με πρωτοβουλίες σε επίπεδο κεντρικού σχεδιασμού. Οικονομίες, όπως η Ελληνική, που κατά βάση στηρίζονται στον τομέα των υπηρεσιών και ειδικότερα τον τουρισμό και το σύνολο των άμεσα ή έμμεσα σχετιζόμενων δραστηριοτήτων, πρέπει να τύχουν ιδιαίτερης μέριμνας. Πέρα από τις εθνικές αρχές, οι άμεσα ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις, που είναι ο πραγματικά παραγωγικός ιστός για να αναταχθεί η οικονομία, πρέπει να έχουν πρόσθετη πρόσβαση σε Ευρωπαϊκά Χρηματοδοτικά Εργαλεία. Και να ενημερωθούν για όλες τις σχετικές δυνατότητες και τις αντίστοιχες διαδικασίες. Που αντίστοιχα πρέπει να είναι λειτουργικές και κατανοητές.

Στο υγειονομικό σκέλος, φαίνεται να υπάρχουν εντυπωσιακές και ενθαρρυντικές εξελίξεις. Για τις οποίες και πάλι πρέπει να υπάρχει αντίστοιχη ενημέρωση. Για να μην υπάρχει ούτε απογοήτευση αλλά ούτε και δυσπιστία. Πρέπει για τον σκοπό αυτό να γίνει κατανοητό, πως και εάν ακόμα τα υποψήφια εμβόλια- που είναι περισσότερα του ενός, ενώ δεκάδες είναι σε δοκιμαστικό στάδιο- πάρουν το ‘πράσινο φως’ για την παραγωγή τους, δεν θα φτάσουν αυτόματα σε κάθε ενδιαφερόμενο.

Πρέπει να βρεθούν οι υποδομές και τα μέσα για την παραγωγή, τη συντήρηση και ακολούθως τη διάθεσή τους. Κάποια εξ αυτών ενδεχόμενα θα συνεπάγονται εμβολιασμό σε δύο δόσεις.

Εκ των πραγμάτων οι ανάγκες θα είναι για εκατομμύρια δόσεις. Που λογικά θα διατεθούν με σειρά προτεραιότητας στις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, που τα έχουν περισσότερο από όλους ανάγκη. Η όλη διαδικασία και οι δυνατότητες πρέπει να γίνουν κατανοητές. Για να μην ανθίσουν συνωμοσιολογικά σενάρια και θεωρίες για επιλογή όσων θα ζήσουν, για το προβάδισμα των πλουσίων, χωρών και ανθρώπων, έναντι των φτωχών. Και επειδή η συζήτηση γίνεται και για το κόστος θα ήταν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να ζητηθεί από την Κίνα, που διακηρύσσει ούτως ή άλλως ότι έχει ως στόχο της την ανάπτυξη για όλους, να διαθέσει δωρεάν τα εμβόλιά της, που θα αδειοδοτηθούν στις χώρες, που δεν έχουν τα μέσα για να τα αποκτήσουν. Είναι μια ελάχιστη αποζημίωση για την ολιγωρία όσων εκ των στελεχών της ευθύνονται για την εξάπλωση του ιού.

Τη δυνατότητα να τον περιορίσει και να πετύχει την εξάλειψή του από το πρώτο κιόλας στάδιο, την είχε, αφού με βάση τις ανακοινώσεις της, το πέτυχε στο δεύτερο στάδιο της πανδημίας, που την έχει αφήσει ανεπηρέαστη.

Ελλοχεύει πάντα και ο κίνδυνος της δυσπιστίας και της εχθρότητας. Από τους αρνητές του εμβολιασμού, αλλά και τους κάθε λογής τσαρλατάνους, που συνδέουν την πανδημία με το 5G, τα τσιπάκια και τα μαντζούνια. Πέρα από τους δόλιους, υπάρχουν οι πολλοί, που είναι καταπονημένοι και απελπισμένοι, από τις συνθήκες ύφεσης και απαξίωσης των θεσμών, που πέφτουν βορρά στην προπαγάνδα των επιτηδείων. Αυτούς πρέπει να προσεγγίσουν και να αγκαλιάσουν οι Ευρωπαϊκές και οι Εθνικές Αρχές.

Μέσα από εκστρατείες ενημέρωσης, που θα δείχνουν ότι κανένα εμβόλιο δεν αδειοδοτείται πριν διασφαλιστεί ότι πληροί όλες τις προϋποθέσεις, ελέγχους και κλινικές δοκιμές ασφαλείας. Αλλά και ότι η εγκληματική άρνηση του εμβολιασμού θέτει σε κίνδυνο ζωές. Τόσο των προστατευόμενων μελών της οικογένειας, όσο και του κοινωνικού συνόλου, που πάντα θα είναι εκτεθειμένο, αν δεν εξασφαλιστούν τα απαιτούμενα ποσοστά ανοσίας.

Μόνο στη Ρουμανία πρόσφατα 64 παιδιά έχασαν τη ζωή τους, από τους αρνητές του εμβολίου κατά τις Ιλαράς. Είναι μια αθλιότητα που πρέπει να σταματήσει. Η ενημέρωση θα πρέπει να είναι πλατιά. Και να μην εξαντλείται μόνο στα συστημικά μέσα.

Θα πρέπει να αγκαλιάσει όλα τα κοινωνικά στρώματα και όλες τις πηγές ενημέρωσής τους. Τα Ευρωπαικά όργανα πρέπει να μεριμνήσουν. Γιατί η Ευρώπη δεν είναι ιδιοκτησία και αποκλειστικότητα κανενός. Αυτή είναι και η δύναμή της.