Ήταν οι πρώτες μέρες του Σεπτέμβρη, ζεστές ακόμα σαν καλοκαιρινές, όταν πληροφορηθήκαμε για το μπαράζ προκλητικών δηλώσεων που είχαν εκτοξεύσει Τούρκοι αξιωματούχοι εναντίον μας, σε ένα πυκνό 24ωρο γεμάτο ένταση που είχε σημαδευτεί απ’ την έκδοση δυο απανωτών τουρκικών Navtex στην Ανατολική Μεσόγειο.
Αμφότερες ήταν συγκαλυμμένες δόλια πίσω απ’ την παραπλανητική ονομασία ”ρωσικές ασκήσεις πυρός”, οι οποίες θα λάμβαναν χώρα κατά τον ίδιο μήνα μεταξύ 8-22 και 17-25 αντίστοιχα στη θαλάσσια ζώνη μεταξύ Ρόδου και Καστελόριζου.
Και τότε, όπως και τώρα – όπως κάνουμε πάντα, δηλαδή – προσδοκούσαμε πως η Τουρκία ”θα προχωρήσει στον δρόμο της αποκλιμάκωσης” και γι’ αυτό αντιμετωπίσαμε τις προκλήσεις της χλιαρά, σχεδόν… συγκαταβατικά, όπως αντιμετωπίζουμε ένα άτακτο παιδί που δεν διορθώνεται παρά τις συμβουλές μας.
Ωστόσο η Τουρκία δεν εκτίμησε τη στάση μας. Δεν εκτίμησε την ανοχή και απροθυμία μας να πάρουμε σοβαρά τα τολμήματά της. Αντίθετα τα εξέλαβε ως δειλία μπροστά στην δύναμη της πυγμής της και γι’ αυτό συνέχισε να τορπιλίζει την καλοπροαίρετη δική μας διάθεση βάζοντας φωτιά στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, πυροδοτώντας περαιτέρω την ένταση που ελπίζαμε ότι θα κοπάσει.
Φευ! Δεν εισακούστηκε κανείς ευσεβής πόθος μας και εμείς αποδειχθήκαμε κάθε άλλο παρά διορατικοί στην Εξωτερική πολιτική μας ελπίζοντας στο ανέφικτο της μετάλλαξης της… ”νευρικότητάς” της, τη στιγμή που αυτή – αντί για ”σπασμωδικές κινήσεις”, όπως χαρακτηρίζουμε τις ενέργειές της – διαμορφώνει ενορχηστρωμένες προϋποθέσεις για τη δημιουργία τετελεσμένων σε βάρος μας…
Στο πλαίσιο της ως άνω στρατηγικής της, ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν – μιλώντας στη συνεδρίαση της κεντρικής επιτροπής του κόμματός του τότε (εφημ. Milliyet) – διαβεβαίωσε τους παρισταμένους ότι ”η Τουρκία δε θα παραιτηθεί απ’ τις διεκδικήσεις της στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο γιατί είχε 100% δίκιο”.
Για να δώσει όμως δείγματα διαλλακτικότητας, μίλησε για “καζάν – καζάν” (επωφελείς για όλους) διεκδικήσεις σε κοινό έδαφος συνεννόησης με την Ελλάδα, ώστε να βγουν κερδισμένοι αμφότεροι οι λαοί: Έλληνες και Τούρκοι.
Μόνο που, σ’ αυτήν την περίπτωση, είχαμε και έχουμε να κάνουμε με αποθέωση της τραγικής ειρωνείας σε βάρος μας – σε βάρος των εθνικών συμφερόντων μας, δηλαδή – αφού το ”κοινό έδαφος διεκδίκησης” για το οποίο μιλούσε ο Ερντογάν είναι ελληνικό, άρα δικά μας κεκτημένα που θα μοιραστούμε με την Τουρκία…
Αυτό επιβεβαιώνει τη διαχρονική και αταλάντευτη στρατηγική της που στηρίζεται στο αξίωμα του δυνατού της πυγμής: τα δικά μου δικά μου και τα δικά σου δικά μου. Κάτι που, προφανώς, δεν αποδέχεται η Ελλάδα – προς το παρόν τουλάχιστον -, γιατί αν καθίσει σε Τραπέζι διαπραγματεύσεων με τους Τούρκους (όπως ονειρεύεται να κάνει ο Έλληνας πρωθυπουργός στη Χάγη), σίγουρα δε θα σηκωθεί κερδισμένη…
Με στόχο την παρουσία της σε Τραπέζι διαλόγου από καλύτερη θέση έναντι της Ελλάδας, η Άγκυρα κινείται με εντατικούς ρυθμούς στο Αιγαίο και την Κύπρο (όπου διακήρυξε, ήδη, την πρότασή της για διχοτόμηση του νησιού) για την διαμόρφωση τετελεσμένων.
Η έκδοση απανωτών Navtex μέχρι τα τέλη του μήνα, άλλωστε, εκπέμπει ξεκάθαρο μήνυμα προς εμάς που το αντιμετωπίζουμε με τη γνωστή… ολύμπια ”ψυχραιμία”, αν και υπάρχει ισχυρό ενδεχόμενο θερμού επεισοδίου στην νησιωτική χώρα κατά την πιο κρίσιμη στιγμή μιας ιστορικής συγκυρίας.
Μιας συγκυρίας που έχει μπροστά της τη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου (όπου θα τεθούν επί τάπητος – πέραν του θέματος της αδειοδότησης των εμβολίων για τον covid 19 – και το φλέγον ζήτημα των κυρώσεων κατά της Τουρκίας) και το ατελεύτητο της μετεκλογικής διαδικασίας στις ΗΠΑ, όπου – μέσα σε φορτισμένη πολιτικά ατμόσφαιρα – ο ηττημένος Ντόναλντ Τραμπ δεν αναγνωρίζει το αποτέλεσμα των εκλογών που θέλουν για νικητή τον Μπάιντεν και κινείται δικαστικά καταγγέλλοντάς το ως προϊόν νοθείας…
Η Τουρκία πέρασε τον Ρουβίκωνα αβρόχοις ποσίν, προς ώρας, και φαίνεται ότι θα καταφέρει να… τη βγάλει καθαρή – ή, έστω, με μικρές αμυχές στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου- χάρη στις πλάτες του ΝΑΤΟ, της Γερμανίας και της Αμερικής.
Το ζήτημα όμως είναι αν εμείς, ως Ελλάδα και ελληνική κυβέρνηση, είμαστε προετοιμασμένοι αρκούντως για όλα τα σενάρια, ακόμα και γι’ αυτό του πολέμου. Αν είμαστε προετοιμασμένοι, επίσης, για μια πιθανή διπλωματική αναμέτρηση όπου θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε όλες τις τακτικές επιδιώξεις της Τουρκίας και όχι μόνο αυτές που είπε ο πρωθυπουργός και σχετίζονται με τη διευθέτηση της ελληνικής ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδας, των θαλασσίων ζωνών δηλαδή μεταξύ μας.
Στα σχέδια, ασφαλώς, των Τούρκων – μέχρι να φτάσουμε στο σημείο ”μηδέν”, στο ακραίο δηλαδή σημείο των αντοχών και της υπομονής μας – είναι να προκαλέσουν αυτοί την πρώτη μας κίνηση, για να βρεθούν αμυνόμενοι και να κατηγορήσουν για πρόκληση την Ελλάδα.
Το έδειξαν, άλλωστε σε ένα απ’ τα επιχειρησιακά τους τολμήματα που έχουν πολλαπλασιαστεί από τότε που κανοναρχούν στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο με τον αέρα των S-400. Έτσι το Πολεμικό Ναυτικό τους στόχευσε προ δύο μηνών (”ακούμπησε” κυριολεκτικά) μια κανονιοφόρο του δικού μας ΠΝ (το ”Λήμνος”), με δυσάρεστα για τους αντιπάλους αποτελέσματα.
Πέραν αυτού, τον Οκτώβριο οι Τούρκοι αποπειράθηκαν – για πολλοστή φορά -να διεκδικήσουν ετσιθελικά το δικαίωμα έρευνας και διάσωσης, για να δείξουν στη διεθνή κοινή γνώμη ότι αμφισβητούν το υφιστάμενο καθεστώς στο Αιγαίο ως προς το ζήτημα της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και της εκμετάλλευσης του ενεργειακού πλούτου των θαλασσίων ζωνών.
Τα γεγονότα αυτά όμως, όπως και πολλά άλλα (”αθέατα” στην ελληνική κοινή γνώμη) που εκτυλίσσονται στα χωρικά μας ύδατα, αντί να αφυπνίσουν και να κινητοποιήσουν τους ιθύνοντες του ΥΠΕΞ και τον ίδιο τον πρωθυπουργό, τους κάνουν μάλλον να υποχωρούν… υποβασταζόμενοι από ”τρίτους”.
Ενδεικτική της παθητικής στάσης μας (που ανταποκρίνεται πλήρως στην ”πολιτική του κατευνασμού” την οποία απαρέγκλιτα ακολουθούμε απ’ την εποχή του Σημίτη) είναι η απάθειά μας έναντι της παράνομης παρουσίας του Oruc Reis στο Αιγαίο, όπως και η ανοχή την οποία διαιωνίζουμε στο θέμα του ακήρυκτου πολέμου.
Του πολέμου μεταξύ των τουρκικών πολεμικών πλοίων (συμπεριλαμβανομένων και των συνοδευτικών του Oruc Reis) και των αλιευτικών μας, με το πρόσχημα ότι οι Τούρκοι κινούνται δικαιωματικά στο Αρχιπέλαγος, γιατί ”βρίσκονται σε τουρκικό έδαφος!!!..
Τα δεδομένα αυτά επόμενο είναι να μας προβληματίζουν περαιτέρω για την αμφίσημη στρατηγική που ακολουθούμε, εκθέτοντας επί τάπητος τα ερωτηματικά μας τα οποία αφορούν στη χάραξη της ελληνικής Εξωτερικής πολιτικής.
Μιας πολιτικής που δείχνει πειθαναγκασμένη και ποδηγετούμενη, γιατί:
1. Έκανε αποδεκτή την τουρκική πρόταση απόδοσης στην Γερμανία του ρόλου του διαμεσολαβητή των διαφορών μεταξύ μας, τη στιγμή που η πρώτη (όπως και το ΝΑΤΟ που ενέκρινε ασμένως αυτήν την επιλογή) έχει εκφράσει επανειλημμένα την υποστηρικτική στάση της προς τα τουρκικά συμφέροντα.
Επιπλέον, η Γερμανία ήταν η κύρια αιτία που ”ακυρώθηκε” το βέτο της Κύπρου σαν μοχλός πίεσης επιβολής κυρώσεων κατά της Τουρκίας, ενώ αποδίδεται σ’ αυτήν η αναβολή απ’ την ΕΕ για τον Δεκέμβριο (Σύνοδο Κορυφής) της απόφασης λήψης τελικών αποφάσεων σε βάρος της.
2. Η πολιτική του ΥΠΕΞ μάς δίνει την εντύπωση ότι αυτοαναιρείται, γιατί έχει δύο κέντρα λήψης αποφάσεων (το αρμόδιο υπουργείο και το Μαξίμου). Αυτό απέδειξε, άλλωστε, η άγνοια του κ. Δένδια τον περασμένο Ιούλιο για την σύγκλιση της μυστικής τριμερούς του Βερολίνου (η πρωτοβουλία του πρωθυπουργού τού έγινε γνωστή απ’ τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου).
Μιας μυστικής τριμερούς (Ελλάδα-Γερμανία-Τουρκία) με διαμεσολαβήτρια την Γερμανία (Γιαν Χέκερ) στην οποία βάλαμε την υπογραφή μας δια της κ. Ελένης Σουρανή (διπλωματικής συμβούλου του Κυριάκου Μητσοτάκη), αν και δεν ήταν υπέρ μας, γιατί έγινε η απαρχή των πιέσεων από ΗΠΑ, Γερμανία, Τουρκία για αποστρατικοποίηση των νησιών μας.
3. Η Εξωτερική πολιτική μας δέχεται υποδείξεις από Αμερική-Γερμανία αντιδρώντας πειθήνια ή χλιαρά στις άδικες για μας προτάσεις και υποδείξεις των συμμάχων στο ΝΑΤΟ, που συνηγορούν καταληκτικά υπέρ των θέσεων της Τουρκίας [”μείωση του στρατιωτικού αποτυπώματος στα ελληνικά νησιά” (βλ. Πομπέο) και του εναέριου χώρου μας από 10 στα 6 μίλια (έκθεση Νοεμβρίου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, με βάση τις προβλέψεις του Eastern Mediterranean and Security Partnership Act του 2019)].
4. Συνεχίζει την παθητική στάση μας απέναντι στις παράνομες επιχειρήσεις του Oruc Reis (το οποίο παρατείνει την παρουσία του για… ”σεισμογραφικές έρευνες” μέχρι τις 29 Νοεμβρίου μετά την ανανέωση απ’ τους Τούρκους της Navtex που έληγε στις 23), ενώ γνωρίζουμε καλά ότι η παρατεταμένη παρουσία του στα νερά μας διαμορφώνει τετελεσμένα.
Σαν κερασάκι στην τούρτα της δουλοπρεπούς υποχώρησής μας στο θέμα του τουρκικού ωκεανογραφικού (που δε σχολιάστηκε απ’ το υπουργείο Εξωτερικών, πράγμα δηλωτικό της σύμφωνης γνώμης του Νίκου Δένδια με τις αποφάσεις του Μητσοτάκη) ήρθε η τελευταία συνέντευξη του πρωθυπουργού στο τηλεοπτικό δίκτυο Sky News Arabia – κατά την επίσκεψή του στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα -, όπου έκλεισε το μάτι στον Ερντογάν αγγλιστί μιλώντας για win – win λύσεις στο Αιγαίο, σε απάντηση της ”καζάν-καζάν” πρότασης εκείνου για ”συνεκμετάλλευση” στο ελληνικό Αρχιπέλαγος.
– Δεν χρειαζόμαστε έναν σεισμό για να μας θυμίσει πως είμαστε γείτονες και μένουμε δίπλα δίπλα. Υπάρχουν περισσότερα να κερδίσουμε ψάχνοντας για win – win λύσεις από το να επενδύουμε στη σύγκρουση και στην αντιπαράθεση», είπε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός ικανοποιώντας το αίτημα του Τούρκου Προέδρου που εκκρεμούσε απ’ το 2013.
Αυτό και μόνο αποδεικνύει περίτρανα πως τελεσφόρησε τελικά το έργο των φιλικά διακείμενων προς την Τουρκία πρωθυπουργικών συμβούλων, οι οποίοι πέτυχαν δυστυχώς τον σκοπό που επιδίωκαν.Την… μεταλαμπάδευση δηλαδή των ”καζάν-καζάν” μαθημάτων φιλοτουρκικής κατήχησης στον ΚΜ, ο οποίος τους αναβάθμισε ως αρίστους σε ρόλο αγγελιοφόρων εμπροσθοφυλακής για την (χαμένη) από τώρα ”μάχη” της Χάγης…
Κρινιώ Καλογερίδου (Βούλα Ηλιάδου, συγγραφέας)
