Συλλογικές προκλήσεις

Η νέα φάση στην περιπέτεια της πανδημίας, δρομολογήθηκε και στον Ευρωπαϊκό χώρο. Μετά το Ηνωμένο Βασίλειο, που έδωσε την έγκρισή του στις 2 Δεκεμβρίου για τους εμβολιασμούς και τους ξεκίνησε στις 8 Δεκεμβρίου, ακολουθεί πλέον ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων. Αναμφισβήτητα δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις, ούτε αυτόματες εναλλαγές, σε μια εξαιρετική στενάχωρη και επικίνδυνη καθημερινότητα.

Το πρόγραμμα εμβολιασμού έχει, εκ των προγραμμάτων τους ρυθμούς του. Η μεθοδικότητα υλοποίησής του, είναι το μεγάλο στοίχημα και η μεγάλη ευθύνη για τον κρατικό μηχανισμό. Απλά και χωρίς αστερίσκους.

Όσο όμως και εάν αποσπά το ενδιαφέρον μας, τόσο σε εθνικό, όσο και σε διεθνές επίπεδο η κρίση που προκαλεί ο κορωνοιός, δεν μπορούμε να αγνοούμε την επόμενη μέρα. Δεν είναι θέμα επιλογής, αλλά ανάγκης που τις συνέπειές της τις βιώνουμε. Η οικονομική ύφεση, που είναι παρούσα, θα συνεχιστεί με τρόπο σαρωτικό και θα κλονίσει την κοινωνία και τις δομές της, όπως και τους πολιτικούς συσχετισμούς.

Απέναντι στην εξαιρετικά αυτή ανησυχητική πραγματικότητα, όλες οι χώρες δεν έχουν τις ίδιες αντοχές. Η Γερμανία για παράδειγμα ήδη στο τρίτο τρίμηνο του έτους καταγράφει ανάπτυξη της τάξης του 8,5 % σε σχέση με το προηγούμενο χρονικό διάστημα. Ατμομηχανή της κορυφαίας αυτής επίδοσης, είναι το εξαγωγικό της εμπόριο και η ενίσχυση της ζήτησης των προϊόντων της στις αγορές της Ασίας. Σε ένα όμως κοινό, εκ των πραγμάτων Ευρωπαϊκό μέλλον και σε μια διεθνή κοινωνία με διαρκείς αλληλοεξαρτήσεις, η μεμονωμένη επιτυχία, ουδέν εγγυάται για τη συνέχεια.

Οι κίνδυνοι που προκαλεί σε ρυθμό ντόμινο η οικονομική ύφεση, συνιστούν συλλογική πρόκληση. Η κοινωνική αποδιάρθρωση κρατών, δεν αφήνει ανεπηρέαστους τους γείτονές τους και τη διεθνή σκηνή συνολικά. Πέρα από τη σπουδαία αυτή συλλογική πρόκληση, είναι σίγουρο ότι θα αναφανούν και άλλες. Η διαχείριση των μεταναστευτικών ροών είναι κορυφαία μεταξύ αυτών.

Οι εξελίξεις στον τομέα είναι σφόδρα ανησυχητικές. Στην Αιθιοπία των 115 εκατομμυρίων κατοίκων, τη δεύτερη σε πληθυσμό χώρα της Αφρικής, έχουν ξεσπάσει ταραχές, που δείχνει να εξελίσσονται σε εμφύλιο πόλεμο, με άμεσες συνέπειες στα γειτονικά κράτη. Οι μετακινήσεις πληθυσμών, στην περιοχή, ήδη συντελούνται. Η κινητικότητα αυτή πρόδηλα προκαλεί ανησυχία στην Ευρώπη.

Στην περιοχή της Αρκτικής, οι κλιματολογικές αλλαγές και η προοπτική διάνοιξης νέων θαλασσίων οδών, αυξάνουν κατακόρυφα το ενδιαφέρον και τους διαγκωνισμούς μεταξύ των κρατών που συμμετέχουν στο Συμβούλιο/ Διευθυντήριο της περιοχής, καθώς και όσων διεκδικούν και έχουν ρόλο παρατηρητή. Το εξαιρετικά πλούσιο σε ορυκτά υπέδαφος, όπως και η προοπτική αξιοποίησης των σπάνιων γαιών, διαμορφώνουν ένα νέο πεδίο έντονου ανταγωνισμού, που συνιστά συλλογική πρόκληση για την ανθρωπότητα.

Στη νότια Κινεζική θάλασσα, η Κίνα σε επίδειξη πυγμής, που της προσφέρει η οικονομική της ισχύ, επιδιώκει την επιβολή της θέλησής της, σε ευθεία σύγκρουση με τις Φιλιππίνες και το Βιετνάμ. Το δίχως άλλο είναι μια περιοχή, που μυρίζει ‘μπαρούτι΄. Και δεν είναι η μόνη στην οποία ο Ασιατικός αυτός γίγαντας βρυχάται. Η επέλαση των ψαρακάικων της, ακόμα και στη Λατινική Αμερική, όπως και η επιβολή κυρώσεων στα κρασιά της Αυστραλίας, για την κριτική που της ασκείται σε θέματα Δημοκρατίας, δείχνουν μια παρεξηγημένη άποψη για μια διεθνή κοινωνία, από την οποία προσδοκά να προσπορίζεται μόνο οφέλη, χωρίς να αναλαμβάνει υποχρεώσεις. Είναι μια επιλογή που υπονομεύει την αποτελεσματική διαχείριση των συλλογικών προκλήσεων. Και εγκυμονεί πρόσθετους κινδύνους.

Οι προκλήσεις αυτές από την άλλη είναι και μια πρώτης τάξεως ευκαιρία, για ανάληψη πρωτοβουλιών, που θα δώσουν νέα προοπτική και περιεχόμενο στην πολιτική της συλλογικής ασφάλειας.

Που έχει τις καταβολές της στην εποχή ακόμα του Ρισελιέ και του Καντ. Σύγχρονη έκφανσή της, είναι τα Ηνωμένα Έθνη και οι πολυμερείς συνθήκες για τον έλεγχο των εξοπλισμών. Αφορούν ωστόσο μια μόνη πτυχή της. Για αυτό και πρέπει αντίστοιχα να προσαρμοστεί.

Η πανδημία το επιβεβαίωσε.