Σε καμία χώρα στον κόσμο το ζήτημα της πραγματικής ταυτότητας της πολιτικής και πνευματικής ηγεσίας της, δεν θα ήταν θέμα αντιπαράθεσης αλλά και έντονης ιστορικής αμφισβήτησης της όλης πορείας της στο διεθνές στερέωμα. Αυτό συμβαίνει στην σύγχρονη Τουρκία.
Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχτεί μια έντονη πολεμική, με το χαρακτηριστικό των αλληλοκατηγοριών, για την ταυτότητα των ηγετικών προσώπων της χώρας αυτής που έχουν κυριαρχήσει τις τελευταίες δεκαετίες στο πολιτικό στρατιωτικό και όχι μόνο στερέωμα.
Έτσι όταν τον Ιούνιο του 2009 ο Τούρκος πρωθυπουργός, Ταΐπ Ερντογάν, επισκέφτηκε την γενέτειρα του το χωριό Ποταμιά στην περιοχή της Ριζούντας του Πόντου, ένα αρχαίο ελληνικό χωριό, κατηγορήθηκε από την τουρκική αντιπολίτευση ότι έχει ελληνικές ρίζες. Τότε δημοσιεύτηκαν και τα ιστορικά αρχεία της κοινότητας, όπου αποδεικνύονταν ότι η οικογένεια του Ερντογάν κατάγονταν από οικογένεια χριστιανών γενιτσάρων που είχε εξισλαμιστεί. Μάλιστα η εφημερίδα Radikal είχε γράψει τότε χαρακτηριστικά : «Tayyip Erdoğan kendisi de Rum kökenlidir», ομολογώντας ουσιαστικά πως ο Ερντογάν έχει μάλλον ρωμαίικη καταγωγή.
Όμως η περίπτωση του Πόντιου Ερντογάν δεν είναι η μοναδική. Πριν από μερικά χρόνια και ένας άλλος πρώην Τούρκος πρωθυπουργός είχε κατηγορηθεί για ελληνποντιακή καταγωγή. Συγκεκριμένα τον Φεβρουάριο του 2010, είχε αποκαλυφτεί, πάλι από την εφημερίδα Radikal, ότι ο Μεσούτ Γιλμάζ που κατάγετε από την Τραπεζούντια του Πόντου, είναι ποντιόφωνος και μάλιστα μαζί με τον αδελφό του, Τουργκούτ Γιλμάζ, αλλά και με την γυναίκα του, Μπερνά, μιλούσε στην ποντιακή γλώσσα.
Το εκπληκτικό είναι πως το γεγονός αυτό είχε προκαλέσει τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες να… τον παρακολουθούν για να διαπιστώσουν τι ακριβώς έλεγε στις μεταξύ τους ιδιωτικές συνομιλίες, ενώ είχε φακελωθεί σαν …ελληνικής ποντιακής καταγωγής.
Στην συνέχει ήρθε στην δημοσιότητα το θέμα της καταγωγής του αρχηγού της σημερινής τουρκικής αντιπολίτευσης, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ο οποίος κατηγορήθηκε ότι είναι αρμενικής καταγωγής. Η αποκάλυψη αυτή έγινε σε μια τηλεοπτική εκπομπή στην τουρκική πρωτεύουσα από τον ίδιο τον δήμαρχο της Άγκυρας, Μελίχ Γκιοκσέλ.
Ο Γκιοκσέλ στην εκπομπή αυτή υποστήριξε ότι ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου είναι αρμενικής καταγωγής και ότι αυτό το γεγονός το έχει αποκρύψει για ευνόητους λόγους, δηλαδή για να μην επηρεαστεί η πολιτική του καριέρα. Μάλιστα ο δήμαρχος της τουρκικής πρωτεύουσας έδωσε και στοιχεία για την μητέρα του Κιλτσντάρογλου, που ονομάζονταν Γιεμούς Χανούμ, και η οποία ήταν Αρμένισα από την περιοχή του Τούντζελι. Γεγονός είναι πως ο Κιλιτσντάρογλου είναι Αλεβίτης, δηλαδή δεν είναι ορθόδοξος μουσουλμάνος και κατά καιρούς οι Αλεβήτες στην Τουρκία έχουν κατηγορηθεί ότι είναι κρυπτοχριστιανοί.
Αλλά αρμενικής καταγωγής έχει κατηγορηθεί ότι είναι και ο τελευταίος πρόεδρος της σημερινής Τουρκίας, ο Αμπντουλάχ Γκιούλ, ο οποίος κατάγετε από την Καισάρεια. Σύμφωνα με τις μέχρι προ τινός πληροφορίες ο Γκιούλ ήταν αραβικής καταγωγής, δηλαδή μουσουλμανικής. Τελευταία όμως έχει καταγγελθεί ότι ο πρώην πρόεδρος της Τουρκίας είναι αρμενικής καταγωγής. Την καταγγελία αυτή την έκανε επίσημα στην τουρκική βουλή ο βουλευτής του κόμματος της αντιπολίτευσης, Canan Arıtman ο οποίος υποστήριξε ότι ο Γκιούλ κατάγετε από παλιά αρμενική οικογένεια της Καισαρείας που είχε αλλαξοπιστήσει πριν από μερικές δεκαετίες. Η δήλωση αυτή έγινε σε μια κοινοβουλευτική επιτροπή που συζητούσε για το θέμα της αρμενικής γενοκτονίας. Ο Canan Arıtman υποστήριξε ότι ο θείος του Γκιούλ, Ahmet Şatoğlou και η μητέρα του, δηλαδή η γιαγιά του Γκιούλ, ήταν αρμένικης καταγωγής.
Τελευταία έχει ανακύψει και θέμα εβραϊκής καταγωγής πολλών πολιτικών της σύγχρονης Τουρκίας. Τον περασμένο χρόνο είχε έρθει στην δημοσιότητα με παράθεση ιστορικών στοιχείων, ότι ο πρώην πρωθυπουργός της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβούτογλου, κατάγεται από την εβραϊκή μειονότητα των Εβραίων Καραϊτών του Καυκάσου. Την αποκάλυψη αυτή έκανε ο γνωστός Τούρκος ιστορικός και ερευνητής, Yalçin Küçük σε μια εκπομπή στο τουρκικό κανάλι, Oda.tv που προβλήθηκε στην συνέχεια σε πολλές τουρκικές ειδησεογραφικές ιστοσελίδες.
Σύμφωνα με τον Τούρκο ιστορικό, το πραγματικό επίθετο του υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας, είναι Davudoff, ενώ το όνομα του, Νταίβιντ, παραπέμπει σε εβραϊκή ρίζα. Όπως αναφέρεται ενδεικτικό επίσης της εβραϊκής καταγωγής του Νταβούτογλου είναι τα ονόματα της οικογένειας του. Συγκεκριμένα οι δυο κόρες του ονομάζονται, Sefure και Buke και ο εγγονός του Aybike, όλα κλασικά ονόματα των Εβραίων Καραϊτών του Καυκάσου.
Η κόρη του Sefure παντρεύτηκε ένα γνωστό Καραΐτη της οικογένειας των Özokur, ένα κλασικό επίθετο των Εβραίων Καραϊτών που σημαίνει στην διαλεκτό των Καραϊτών, «Καθαροί Καραΐτες», (Pure Karaite). Η πεθερά της κόρης του, Ahsen Özokur, είναι γόνος μιας από τις πλουσιότερες οικογένειες της λίστας Forbes και έχει, όπως αναφέρεται, αυτοκρατορική καταγωγή. Τρανή απόδειξη της εβραϊκής της καταγωγής είναι ότι ήταν γραμμένη στην κοινότητα των Εβραίων Σεφαρδίμ της Κωνσταντινούπολης.
Το εκπληκτικό όμως είναι ότι επίσης εβραϊκής καταγωγής από την εβραϊκή κοινότητα των Καραϊτών του Καυκάσου, αναφέρεται πως είναι και η σύζυγος του Τούρκου πρωθυπουργού, Ταΐπ Ερντογάν, Emine Gülbaran-Erdoğan. Σύμφωνα πάλι με τα στοιχεία που παραθέτει ο Τούρκος ιστορικός, Yalçin Küçük, η σύζυγος του Ερντογάν, Εμινέ, κατάγεται από το Χαλέπι της Συρίας όπου υπήρχε μεγάλη κοινότητα Εβραίων Καραϊτών και στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στη περιοχή του Σιΐρτ της νοτιοανατολικής Τουρκίας. Από την ίδια κοινότητα των Εβραίων Καραϊτών του Καυκάσου είναι και ο πρόεδρος της τουρκικής βουλής, Cemil Çiçek, που στο παρελθόν διατέλεσε και εκπρόσωπος της τουρκικής κυβέρνησης του Ερντογάν. Η Εμινέ Χανούμ έχει κατηγορηθεί επίσης ότι είναι κρυπτοχριστιανή και μια φωτογραφία της να ανάβει κερί σε χριστιανική εκκλησία είχε προκαλέσει πολλές συζητήσεις.
Η ίδια άποψη για μη τουρκική καταγωγή, (αλήθεια ποιος είναι Τούρκος στην σημερινή Τουρκία ; ), έχει απασχολήσει στο παρελθόν την τουρκική δημοσιότητα για τον Μπουλέντ Ετσεβίτ, (υποστηρίχτηκε ότι έχει αρμενική ακόμα και ρωμαϊκή καταγωγή), για τους Τουρκοκύπριους Ραούφ Ντεκτάς και Ντερβίς Έρογλου ότι είναι γενίτσαροι ρωμαίικης καταγωγής, για την Ταντσού Τσιλέρ, ότι είναι Ντονμές, δηλαδή Εβραία εξισλαμισμένη), όπως και για τους πρώην γνωστού υπουργού Εξωτερικών και Οικονομίας Ισμαήλ Τζεμ και Κεμάλ Ντερβίς. Ο κατάλογος είναι ατέλειωτος και αυτό δείχνει την πλαστότητα της τουρκικής ταυτότητας όπως την κατασκεύασε ο επίσης αμφισβητήσιμης καταγωγής, πατέρας της σύγχρονης Τουρκίας, Κεμάλ Ατατούρκ.
Αντιλαμβάνεται κανείς ότι μια χώρα όπου οι πολιτικοί ηγέτες της συχνά αλληλοκατηγορούνται για την μη εθνική καταγωγή τους, πόσο πλαστή και πόσο τεχνητό δημιούργημα είναι η τουρκική εθνική συνείδηση, αλλά και η ίδια η Τουρκική Δημοκρατία.
*Ο Νίκος Χειλαδάκης είναι Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος
www.nikosxeiladakis.gr
