Ο Τζωρτζ Στεφανόπουλος έθεσε στον Τζο Μπάιντεν, ανάμεσα στα άλλα θέματα που συζητήθηκαν κατά την πρόσφατη συνέντευξη που παραχώρησε ο Αμερικανός πρόεδρος, το ζήτημα του γνωστικού τεστ το οποίο έχει ζητήσει κατ’ επανάληψη ο Ντόναλντ Τραμπ να χορηγηθεί στον αντίπαλό του για τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, όπως είχε χορηγηθεί και στον ίδιο (με δική του πρωτοβουλία) τον Ιανουάριο του 2018.
Ο ελληνικής καταγωγής δημοσιογράφος ρώτησε τον πρόεδρο Μπάιντεν εάν θα ήταν έτοιμος να υποβληθεί σε τέτοιου είδους αξιολόγηση. Ο Αμερικανός πρόεδρος απάντησε πως η άσκηση των καθηκόντων του ισοδυναμεί με γνωστικό τεστ στο οποίο υποβάλλεται καθημερινά.
«Οι ηγέτες μας, κρατούν την ζωή μας στα χέρια τους. Πολύ συχνά, τα χέρια αυτά και ο νους που τα ελέγχει γίνονται ανίκανα να λάβουν αποφάσεις. Υπάρχουν διαδικασίες που διασφαλίζουν ότι τα υψηλόβαθμα στελέχη στο εμπόριο, στις επιχειρήσεις, και στις ένοπλες δυνάμεις, λειτουργούν στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους. Καιρός είναι τα δημοκρατικά κράτη να ζητήσουν το ίδιο και για τους κυβερνώντες τους».
Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει ο Λόρδος Όουεν στο βιβλίο του «Ασθενείς Ηγέτες στην Εξουσία», αναφερόμενος στην σχέση της ψυχικής, διανοητικής, και σωματικής υγείας γνωστών πολιτικών ηγετών με την ικανότητα ενάσκησης των καθηκόντων τους. Με τον Ρόναλντ Ρέιγκαν και τη Μάργκαρετ Θάτσερ να έχουν προσβληθεί από τη νόσο του Alzheimer (για τον πρώτο, μάλιστα, υπάρχουν και ενδείξεις πως τα αρχικά συμπτώματα της νόσου ήταν ήδη εμφανή κατά τα τελευταία χρόνια της θητείας του), με τον Φρανσουά Μιτεράν να αποκρύπτει επί μία δεκαετία και πλέον τον καρκίνο του προστάτη του και με τον Τόνυ Μπλερ να πάσχει από καρδιακή νόσο αλλά και από το «Σύνδρομο της ‘Υβρεως» (σύμφωνα, πάλι, με τον David Owen), αυξάνουν οι δημοκρατικές απαιτήσεις για κατοχύρωση μιας δικλείδας ασφαλείας, η οποία, με διαφανή και δεοντολογικώς ορθό τρόπο, θα προστατεύει τη λειτουργία και την αποτελεσματικότητα του πολιτεύματος από την ανεπάρκεια, την αναποφασιστικότητα, ή την αυθαιρεσία ενός ασθενούντος ηγέτη.
Για πρώτη, όμως, φορά στα παγκόσμια πολιτικά χρονικά, το αίτημα αυτό καλύφθηκε από έναν από τους πλέον συντηρητικούς και αμφιλεγόμενους προέδρους των Ηνωμένων Πολιτειών.
Τον Ιανουάριο του 2018, ο Ντόναλντ Τραμπ, όχι μόνον δέχθηκε να υποβληθεί, στο Montreal Cognitive Assessment –γνωστό επί το συντομότερον ως MoCA τεστ- σε ένα, σύντομο, δηλαδή, εργαλείο αξιολόγησης της νοητικής του επάρκειας, αλλά και δημοσιοποίησε, δια του -τότε- γιατρού του Λευκού Οίκου, τα αποτελέσματα, καθώς και γενικότερες πληροφορίες για την συνολική κατάσταση της υγείας του. Πρόκειται για το ίδιο τεστ στο οποίο ο Ντόναλντ Τραμπ ζητεί να υποβληθεί ο διάδοχός του στο προεδρικό αξίωμα, Τζο Μπάιντεν.
Ο Ντόναλντ Τραμπ είχε κληθεί, λοιπόν, να ενώσει εναλλάξ γράμματα και αριθμούς από το 1 έως το πέντε και από το Άλφα (Α) έως το Έψιλον (Ε), να αντιγράψει έναν κύβο και να σχεδιάσει ένα ρολόι, βάζοντας τους δείκτες στην ένδειξη «11 και 10», προς αξιολόγηση των οπτικοχωρικών και εκτελεστικών του ικανοτήτων.
Εν συνεχεία κατονόμασε τα σκίτσα ενός λιονταριού, ενός ρινόκερου, και μιας καμήλας, επανέλαβε χωρίς να χάσει ούτε μια, 5 λέξεις που του είχαν αναγνωσθεί, προ πέντε λεπτών, επανέλαβε 5 αριθμούς, με βάση την σειρά εκφώνησής τους και 3 άλλους, αντίστροφα, χτύπησε 11 φορές το χέρι του στο εξεταστικό τραπέζι, κάθε φορά που άκουγε το γράμμα Α ανάμεσα σε άλλα 29 γράμματα, αφαίρεσε διαδοχικά το 7, πέντε φορές, ξεκινώντας από το 100 και με την προσοχή του και τη μνήμη του να αξιολογούνται ως απαράβλαπτες, επανέλαβε δύο φράσεις και απεκάλυψε φυσιολογική λεκτική ροή, κληθείς να πει μέσα σε ένα λεπτό όσες περισσότερες λέξεις μπορεί που να αρχίζουν από συγκεκριμένο γράμμα του αλφαβήτου.
Τέλος, φανέρωσε την απρόσβλητη από ανοϊκές προσμίξεις αφαιρετική σκέψη του προσδιορίζοντας τις ομοιότητες ανάμεσα στο τρένο και το ποδήλατο, το ρολόι και τον χάρακα, και τον καλό προσανατολισμό του σε χρόνο και τόπο απαντώντας σε ερωτήσεις σχετικά με την ημερομηνία και το μέρος της εξέτασης.
Είναι φανερό πως, τουλάχιστον τον Ιανουάριο του 2018, ο Ντόναλντ Τραμπ δεν κινδύνευε να διαγνωσθεί με νόσο του Alzheimer, ούτε καν με Ήπια Νοητική Έκπτωση (Mild Cognitive Impairment). Δεν μπορούμε, δυστυχώς, να υποστηρίξουμε με ασφάλεια το ίδιο για την τρέχουσα κατάσταση του Τζο Μπάιντεν.
Επιπροσθέτως, θα πρέπει να αναρωτηθούμε σχετικά με αυτό που ο Μπέρτραντ Ράσελ ονόμαζε «Μέθη της Εξουσίας» και ο Ντέιβιντ Όουεν «Σύνδρομο της Ύβρεως».
Για τις αλλαγές, δηλαδή, που φέρνει στην ψυχοσύνθεση και την συμπεριφορά των πολιτικών η άσκηση απόλυτης εξουσίας; Όπως έγραψε κατά το παρελθόν ο διακεκριμένος αυτός statesman της αγγλικής πολιτικής ζωής, «είναι η προσωπικότητα του Τόνυ Μπλερ [και γενικότερα του εκάστοτε ηγέτη] και όχι η υγεία του που συνετέλεσε στην εμφάνιση του “Συνδρόμου της Ύβρεως”».
Μπορεί οι δείκτες στο ρολόι που σχεδίασε στo MoCA τεστ o Τραμπ να έδειχναν –ορθώς- 11 και 10, όμως, ας ελπίσουμε πως, όπως έγραψε, πολλά χρόνια πριν, ο «δικός μας» Μενέλαος Λουντέμης,
«Το ρολόι του κόσμου» δεν θα «χτυπήσει μεσάνυχτα», εξαιτίας της αλαζονείας, της έπαρσης, και της υβριστικής ανικανότητας των παγκόσμιων πολιτικών ηγετών ή ακόμη και της διανοητικής έκπτωσης που επιφέρει σε ορισμένους εξ αυτών ο πανδαμάτωρ χρόνος, προϊούσης της ηλικίας τους.
