Ολόκληρη η Δύση, εδώ και χρόνια, αγωνίζεται «με νύχια και με δόντια» για να απαλλαγεί από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αλλά χάνει σ’ όλες τις προσπάθειές της.
Στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών της Τουρκίας ο Ερντογάν έλαβε το 49,6% των ψήφων και υπολείπεται ελάχιστα από το 50% +1 που απαιτείται για να παραμείνει στην προεδρία τα επόμενα πέντε χρόνια.
Το πουλέν των Δυτικών ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, επικεφαλής μιας ετερόκλιτης συμμαχίας έξι κομμάτων της αντιπολίτευσης, έλαβε το 44,9% των ψήφων και έχει ελάχιστες ελπίδες, στο δεύτερο γύρο της 28ης Μαΐου, να γίνει ο επόμενος πρόεδρος στη γείτονα.
Εξίσου σημαντικό είναι ότι το κόμμα του Ερντογάν, το AKP και οι σύμμαχοί του εξασφάλισαν την πλειοψηφία των εδρών (320 στις 600) της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης.
Η Δύση αδυνατεί να αντιμετωπίσει το πολιτικό φαινόμενο Ερντογάν. Κυβερνάει για πάνω από είκοσι χρόνια, η οικονομία βρίσκεται σε πολύ κακή κατάσταση, ιδιαίτερα μετά τον καταστροφικό σεισμό του Φεβρουαρίου, ο υπερπληθωρισμός υποβαθμίζει το επίπεδο διαβίωσης του λαού και η κρατική καταστολή περιορίζει τις δημοκρατικές ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Παρ’ όλα αυτά οι μισοί τούρκοι πολίτες επιδοκιμάζουν τον «πατερούλη» Ερντογάν. Είναι να μην τρελαίνονται οι Δυτικοί;
Όλο το προηγούμενο διάστημα τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης στην Ευρώπη και την Αμερική χαρακτήριζαν τις τουρκικές εκλογές ως τις πιο κρίσιμες της χρονιάς. Παρουσίαζαν δημοσκοπήσεις που οι περισσότερες εμφάνιζαν τον Κιλιτσντάρογλου να προηγείται σημαντικά του αντιπάλου του και ορισμένες να κερδίζει την προεδρία ακόμη και από τον πρώτο γύρο.
Οι ελπίδες τους διαψεύσθηκαν οικτρά. Συστηματικά αποκαλούσαν (όχι άδικά, αλλά, γιατί μόνο τις παραμονές των εκλογών) τον τούρκο Πρόεδρο αυταρχικό ηγέτη, ισλαμο-εθνικιστή, συνεργάτη – σύμμαχο του Πούτιν και του Ιράν, ταραξία της περιοχής, υπονομευτή της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ κ.α.
Τώρα η Δύση θα πρέπει να διαχειριστεί τη νέα κατάσταση ώστε να μην χαθεί οριστικά γι’ αυτήν ο, μεγάλης γεωπολιτικής αξίας, τουρκικός χώρος. Μέχρι τις επαναληπτικές εκλογές, θα προσπαθήσουν να ενισχύσουν τον Κιλιτσντάρογλου μήπως γίνει κάποιο θαύμα, αλλά, πολλοί λίγοι τρέφουν πια τέτοιες ελπίδες.
Μετά αρχίζουν τα δύσκολα. Θα πρέπει να αποφασίσουν (κάτι καθόλου εύκολο) αν θα χρησιμοποιήσουν την τακτική «του καρότου ή του μαστιγίου» απέναντι στο θριαμβευτή Ερντογάν.
Η «τακτική του καρότου» θα είναι μια προσπάθεια εξευμενισμού και παραχωρήσεων προς την Τουρκία. Θα περιλαμβάνει οικονομικές χρηματοδοτήσεις για την αντιμετώπιση των μεγάλων καταστροφών του σεισμού. Αναθεώρηση της τελωνειακής συμφωνίας με την Ε.Ε.
Κατάργηση της βίζας για τους Τούρκους πολίτες που ταξιδεύουν στην Ευρώπη. Πώληση αμερικανικών οπλικών συστημάτων (π.χ. F-16). Μεσολάβηση για ευνοϊκή για την Τουρκία διευθέτηση των διαφορών με την Ελλάδα, την Κύπρο, τη Συρία και το Ιράκ (σε σχέση με τους Κούρδους) κ.α
Η «τακτική του μαστιγίου» θα είναι μια προσπάθεια υπονόμευσης της τουρκικής ισχύος σε όλα τα επίπεδα. Θα περιλαμβάνει εμπόδια στη χρηματοδότηση της τουρκικής οικονομίας.
Επίθεση στο χρηματιστήριο και την ισοτιμία της λίρας προκειμένου να υπάρξει λαϊκή δυσαρέσκεια. Μη πώληση απαραίτητων οπλικών συστημάτων και άρα υποβάθμιση της ισχύος των ενόπλων δυνάμεων. Διπλωματική υποστήριξη της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας απέναντι στις τουρκικές απαιτήσεις. Στήριξη των Κούρδων της Συρίας κ.α.
Οι δύο αυτές τακτικές είναι πολύ πιθανόν να εφαρμόζονται εναλλάξ και άλλοτε να έχουμε κάποιο ευνοϊκό μέτρο και αμέσως μετά κάποιο αρνητικό. Ο στόχος θα είναι να παραμείνει η Τουρκία του Ερντογάν στο νατοϊκό στρατόπεδο, να μη καταστεί περιφερειακή ηγεμονική δύναμη και να περιοριστεί η όποια συνεργασία της με τη Ρωσία και την Κίνα. Αυτά μέχρι τη στιγμή που θα επιτευχθεί η πολυπόθητη ανατροπή του ισλαμο-εθνικιστικού καθεστώτος του Ερντογάν – AKP.
Με τις εκλογές στην Τουρκία τέλειωσαν και οι φρούδες ελπίδες του ελλαδικού και κυπριακού πολιτικού συστήματος ότι, με άλλη ηγεσία στην Άγκυρα, μπορεί να υπάρξει μια δίκαιη διευθέτηση στην ελληνοτουρκική αντιπαράθεση. Ο Ερντογάν είναι γνώριμος. Η στρατηγική του επίσης. Μόνο η τακτική του μπορεί να διαφοροποιείται ανάλογα τη συγκυρία.
Παραμένουν στο τουρκικό τραπέζι το casus belli, η «Γαλάζια Πατρίδα», η αποστρατικοποίηση των νησιών, η μη αναγνώριση του εναέριου χώρου των 10 ν.μ., το τουρκολιβυκό μνημόνιο, η υπονόμευση της Θράκης, η κατοχή της Β. Κύπρου και η απαίτηση για αναγνώρισή της ως ανεξάρτητου κράτους, η διεκδίκηση της ελληνικής και κυπριακής ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και πολλά άλλα.
Δυστυχώς ο Ελληνισμός, στη σημερινή κρίσιμη συγκυρία, δεν διαθέτει ηγεσία με εθνικό όραμα. Ηγεσία ικανή να προετοιμάζει τη χώρα και να ενισχύει όλους τους συντελεστές ισχύος της. Ικανή να εκμεταλλευτεί κάθε «παράθυρο ευκαιρίας» που θα παρουσιαστεί.
www.ellinikiantistasi.gr
