Σ’ ένα μήνα και κάτι συμπληρώνονται έξι χρόνια από την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία κατά του Ταγίπ Ερντογάν (15 Ιουλίου 2016).
Πραξικοπήματος ”στημένου” κατά πολλούς (βλ. ιστοσελίδα Nordic Monitor κλπ), γιατί έδωσε την ευκαιρία στον Τούρκο Πρόεδρο να κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης επ’ αόριστον στην Τουρκία και να κυβερνά με προεδρικά διατάγματα μετατρέποντας σε ανύπαρκτο κράτος δικαίου την ”Τουρκική Δημοκρατία”.
Οι αλλαγές που συντελέστηκαν έκτοτε στην γείτονα εξ Ανατολών μας ήταν καταλυτικές και πολυεπίπεδες, έτσι που να μιλάμε για ”Νέα Τουρκία” του Ταγίπ Ερντογάν. Μια Τουρκία άκρως αναθεωρητική, φιλόδοξη, διεκδικητική και επιθετική, σε ρόλο κυρίαρχου ηγεμόνα της Ανατολικής Μεσογείου.
Περιφερειακού ηγεμόνα ο οποίος έφτασε στο σημείο να αλλάξει ως και το όνομα της χώρας (από Turkey, που παραπέμπει σε γαλοπούλα, σε Türkiye, που ”εκφράζει με τον καλύτερο τρόπο την κουλτούρα, τον πολιτισμό και τις αξίες του τουρκικού λαού”, κατά Ταγίπ Ερντογάν), προκειμένου να πάρουν στα σοβαρά φίλοι και εχθροί της Τουρκίας τις μεγαλοϊδεατικές ονειρώξεις του ηγέτη της.
Τα όσα ακολούθησαν στη συνέχεια είναι λίγο πολύ γνωστά και επιβεβαίωσαν θριαμβευτικά την ισχυρή προσωπικότητα του Ταγίπ Ερντογάν στον διεθνή πολιτικό στίβο.Τις κατακλυσμιαίες γεωπολιτικές αλλαγές που προκάλεσε στην Ανατολική Μεσόγειο η εικοσαετία της παραμονής του στο πολιτικό σκηνικό της Τουρκίας, ο Τούρκος Πρόεδρος φρόντιζε να τις διανθίζει περιοδικά ανανεώνοντας τη λαϊκή εντολή με κατακτήσεις εικονικής πραγματικότητας.
Κατακτήσεις του νεο-οθωμανικού μεγαλείου (βλ. θεαματικές τηλεοπτικές και χολιγουντιανές παραγωγές με βάση εξωραισμένα ιστορικά κείμενα) οι οποίες ανύψωναν το εθνικό φρόνημα του λαού του ενθουσιάζοντας τους εύπιστους και φανατικούς στο όνομα του πανισλαμισμού, παντουρκισμού και νεο-οθωμανισμού που διεμβολίζει την παγκόσμια πραγματικότητα με λάβαρο την ”Μεγάλη Τουρκία”.
Ενθουσιάζοντας τους εύπιστους και φανατικούς Τούρκους απ’ τους οποίους ο ένας στους δύο — στη δεκαετία της πρωθυπουργίας του– έβλεπε τον Ταγίπ Ερντογάν σαν κοινό άνθρωπο, άνθρωπο της διπλανής πόρτας. Εργατικό, ταπεινό, ειλικρινή και καταδεχτικό, κάτι ασυνήθιστο μάλλον για τον πρώτο πολίτη της χώρας τους.
Στα δεδομένα προσόντα του προστέθηκαν έκτοτε η ασυναγώνιστη πολιτική τέχνη του (σκληρός στην Εξωτερική πολιτική και προστατευτικός για τις λαϊκές μάζες), η διπλωματική ευλυγισία του και η δύναμη της πυγμής του (τελευταίο χαρακτηριστικό παράδειγμα της οποίας ήταν η παγκόσμια αναταραχή που προκάλεσε σε δυο εβδομάδες με τρεις κινήσεις του: 1.Βέτο σε Σουηδία-Φινλανδία για ένταξή τους στην Βορειοατλαντική Συμμαχία, 2. Επίθεση κατά της σύμμαχου στο ΝΑΤΟ Ελλάδας και 3. Ανακοίνωση νέας εισβολής στη Συρία.
Μ’ αυτά και μ’ αυτά ο Τούρκος Πρόεδρος εξακολουθεί να κρατάει τα σκήπτρα στις καρδιές μεγάλης μερίδας Τούρκων που τον θεωρούν αδιαφιλονίκητο ηγέτη τους. Ηγέτη ο οποίος, αν και ”δημοκράτης ισλαμιστής” (για αρκετούς δυτικούς ”ισλαμοφασίστας”), ακολουθεί κατά βήμα τα χνάρια του ιστορικού οραματιστή (”Πατέρα των Τούρκων”) Κεμάλ Ατατούρκ.
Ασφαλώς, επί Προεδρίας του (στη δεύτερη δεκαετία παραμονής του στην εξουσία), θάμπωσε σε μεγάλο βαθμό το άστρο του στα μάτια πολλών Τούρκων με αφορμή τις πολιτικές διώξεις κατά αντιπάλων του και τη δίνη στην οποία περιήλθε η τουρκική οικονομία λόγω των κακών χειρισμών και των στρατιωτικών επιχειρήσεων έξω απ’ τα σύνορα της χώρας.
Ωστόσο η ανάμνηση λάμψης του χθες (της πρώτης δεκαετίας διακυβέρνησής του που μετέτρεψε την Τουρκία σε σημαίνοντα παίκτη της παγκόσμιας γεωπολιτικής σκακιέρας), στάθηκε ικανή να οπλίσει με υπομονή τους φτωχοποιημένους Τούρκους σήμερα οι οποίοι βαυκαλίζονται ακόμα με τις παραμυθίες του Ταγίπ Ερντογάν περί επανόδου των ημερών ευδαιμονίας με κλειδί λύσης των προβλημάτων τους την επέκταση προς δυσμάς της χώρας τους.
Την επέκταση σε βάρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων Ελλάδας και Κύπρου, ουσιαστικά, προς διάψευση εκείνων που πίστευαν προ ετών ότι ο Ταγίπ Ερντογάν είναι ”σκυλί που γαβγίζει, αλλά φοβάται να δαγκώσει” (βλ. σχετική δήλωση το ’16 του σύμβουλος της Μέρκελ Uwe Corsepius, που είχε χαρακτηρίσει φωνασκίες τις απειλές του προς την Ε.Ε).
Εκείνων που ξεχνούν, προφανώς, ότι έχει… ανεβεί πίστα η επιθετικότητά του και, καθώς δεν τολμά κανείς να τον σταματήσει σήμερα εν μέσω Ουκρανικού (όπου παίζει τον ρόλου του ”ειρηνοποιού”), παραβιάζει ανενόχλητος τα κυριαρχικά δικαιώματα του Ελληνισμού σε κάθε ευκαιρία.
Με ποιο τρόπο; Στην μεν Κύπρο πραγματοποιώντας παράνομες γεωτρήσεις, κατά το δοκούν, σε θαλάσσια οικόπεδα ”αδιάθετης” προς εκμετάλλευση θαλάσσιας περιοχής (για να αποτολμήσει μετά και σε παραχωρημένα τα οποία είχαν ανατεθεί απ’ την Κυπριακή Δημοκρατία σε δυτικές πετρελαϊκές εταιρείες).
Στην δε Ελλάδα καταπατώντας τα κυριαρχικά της δικαιώματα στο Αιγαίο (συνέχεια της αποτυχημένης υβριδικής εισβολής μεταναστών στον Έβρο το ’20) πότε με παραβιάσεις-υπερπτήσεις τουρκικών μαχητικών πάνω από τα νησιά της και πότε με ”πειρατική” εισβολή από θαλάσσης στην υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ της, βάσει των πλεονεκτημάτων που δίνει στην Τουρκία το παράνομο τουρκολιβυκό Μνημόνιο (2019) το οποίο αποτελεί τον βατήρα εκκίνησης των ενεργειών του Ταγίπ Ερντογάν στο πλαίσιο της ”Γαλάζιας Πατρίδας”.
Απέναντι στον ορυμαγδό επιθετικότητας που εξαπολύουν καθημερινά αυτός και οι Αξιωματούχοι της κυβέρνησής του, η Ελλάδα κρατούσε ως τώρα ”στάση νηφαλιότητας και ψυχραιμίας” (όπως συνηθίζει να ερμηνεύει τον κατευνασμό ο Νίκος Δένδιας), με αποτέλεσμα είτε να υποχωρεί είτε να μένει καθηλωμένη σε διπλωματικό επίπεδο κρατώντας την αναπνοή της υπό τον φόβο ”θερμού επεισοδίου” που θα έδινε στους απέναντι την αφορμή για γενικευμένη σύρραξη στο Αιγαίο.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το γεγονός ότι οι Δυτικοί αποφεύγουν επιμελώς να ωθήσουν την Τουρκία στα άκρα σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο (μετά το τράβηγμα του χαλιού που της έκαναν σε νομισματικό-οικονομικό) από φόβο μήπως την αναγκάσουν να φύγει απ’ το ΝΑΤΟ και να προσδεθεί εξ ολοκλήρου στο ρωσικό άρμα.
Η γνώμη μου είναι πάντως, με βάση τις κατά καιρούς αντιδράσεις του Ταγίπ Ερντογάν, ότι ο Τούρκος Πρόεδρος δεν απέχει πολύ απ’ το να σηκώσει δικό του (νεο-οθωμανικό) μπαϊράκι γυρίζοντας την πλάτη στους Μεγάλους της Δύσης και της Ανατολής (Αμερική, Κίνα, Ρωσία) για τον λόγο ότι — διορατικός καθώς είναι — έχει αντιληφθεί προ πολλού πως βασική προϋπόθεση για την πραγματική ανεξαρτησία και ευημερία μιας χώρας είναι η γεωπολιτική αυτοτέλειά της. Αυτοτέλεια εξοπλιστική και ενεργειακή.
Κι αυτό κάνει δυσοίωνο το μέλλον για την Ελλάδα (και συνακόλουθα για την Κύπρο) απ’ τη στιγμή που επιλέγουν οι ηγέτες της να ακολουθούν (διακυβερνητικά) την καθεστηκυία, παραδοσιακή ”κατευναστική” πολιτική η οποία μας υποχρεώνει να υποταχθούμε στο ”μινιμαλιστικό” status quo της απεμπόλησης (λόγω φόβου) των εθνικών μας δικαίων (βλ. επέκταση ΕΧΥ στα 12ν.μ).
Μετά την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε ”Μεγάλο Τζαμί” και την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας στις ”γκρίζες ζώνες” του Αρχιπελάγους (152 ελληνικά νησιά ”βάφτηκαν” τουρκικά στον χάρτη της ”Γαλάζιας Πατρίδας”), ο Ταγίπ Ερντογάν έφτασε να εξαπολύει μύδρους κατά της Ελλάδας αφήνοντας μομφή για λάθη των τουρκικών κυβερνήσεων που έβαλαν αυτήν και την Κύπρο στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ, ενώ παράλληλα κατήγγειλε ως παράνομη την στρατιωτικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου ((βλ. κομματική ομιλία του στην Κιζιλτζά Χαμάμ — επαρχία Σμύρνης — με αφορμή την ένταξη στην Βορειοατλαντική Συμμαχία της Σουηδίας και της Φινλανδίας).
Όλα αυτά δεν είναι καλά σημάδια, όπως προείπα, γιατί δείχνουν ότι οι Τούρκοι ”ξύνουν τα νύχια τους” για πόλεμο. Κάτι που επιβεβαιώνουν τα λόγια του Χουσεΐν Μπαγκτσί (διεθνολόγου, συμβούλου Εξωτερικής πολιτικής στο τουρκικό ΥΠΕΞ), ο οποίος είπε μεταξύ άλλων σε συνέντευξή του σε ελληνικό Μέσο ότι ”Οι Τούρκοι δεν φοβούνται τους Έλληνες” και παραδέχτηκε ότι ”υπάρχει ένταση μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας με όρους στρατιωτικής αντιπαράθεσης”…
Συνελόντι ειπείν, πρέπει να είμαστε επιχειρησιακά έτοιμοι για άμεση απάντηση στην περίπτωση που η Άγκυρα διαβεί τον Ρουβίκωνα. Ως προάγγελο της ελληνικής ετοιμότητας απέναντι στις διεκδικητικές προθέσεις της Τουρκίας θεωρώ την απόφαση της Αθήνας να ”κλειδώσει με ΝΟΤΑΜ (από τις 7/6/’22) πέντε θαλάσσιες περιοχές στο τρίγωνο ανάμεσα σε Ρόδο, Καστελόριζο και Κάρπαθο — κατά την χρονική περίοδο από 21 Ιουνίου έως 7 Σεπτεμβρίου — για ασκήσεις του Πολεμικού Ναυτικού και της Πολεμικής Αεροπορίας.
Με δεδομένα αυτά εκτιμώ πως, έστω κι αργά, κινούμαστε προς την ιδεολογική αποδόμηση του ”κατευνασμού”. Κάνουμε βήματα, δηλαδή, απαγκίστρωσης απ’ την ”κατευναστική” και ηττοπαθή (”νηφάλια” και ”ψύχραιμη”, κατά Δένδια) Εξωτερική πολιτική μας, την οποία — όπως αποδείχθηκε εκ των πραγμάτων –εκλαμβάνει ο Τούρκος ως φοβική.
Οι εκπτώσεις στην εθνική κυριαρχία μας δεν διασφαλίζουν την ειρήνη. Γι’ αυτό και η εθνική ευθύνη των εκάστοτε κυβερνώντων επιτάσσει απαλλαγή από προσωπικές ή κομματικές λογικές που ευνοούν τις εκπτώσεις αυτές.
Απαλλαγή, προπάντων, απ’ την λογική του ”κατευνασμού” η οποία εμφανίζει σημάδια υποχώρησης, τελευταία. Τη λογική η οποία έγινε βασική μας στρατηγική στην Εξωτερική πολιτική με πρόσχημα την μακροβιότητα της ειρήνης, αν και μας οδηγεί σε αντίθετα αποτελέσματα.
Μας οδηγεί σε ήττα χωρίς πόλεμο. Σε ήττα εν καιρώ ειρήνης, με το να αφήνει πεδίο ελεύθερο στον εχθρό (τον Τούρκο, εν προκειμένω) να πολλαπλασιάσει την επιθετικότητα και διεκδικητικότητά του σε βάρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων μας.
Τούτων δοθέντων, συνεπώς, αυτό που προέχει είναι να αναπτύξουμε — πέρα από διπλωματική — και επιχειρησιακή κινητικότητα. Όπερ σημαίνει ότι πρέπει να κάνουμε τα αδύνατα δυνατά για να επισπεύσουμε την εγκατάσταση συστήματος drone στο Αιγαίο, ώστε να μπορούμε να μπλοκάρουμε τα τουρκικά UAV πάνω από τα νησιά μας.
Να μπορούμε να τα μπλοκάρουμε στην πρώτη απόπειρα που θα κάνουν για να μπουν στο FIR Αθηνών με κατεύθυνση τα νησιά μας. Παράλληλα, πρέπει να αυξήσουμε το ταχύτερο δυνατόν τον αριθμό των δικών μας UAV τύπου ”Heron” (στα οποία θα προστεθούν αργότερα και τα 3 τύπου MQ-9 απ’ τις ΗΠΑ), γιατί το πολωμένο κλίμα μεταξύ Άγκυρα και Αθήνας (με υπαιτιότητα της πρώτης) προοιωνίζεται σύγκρουση στο ορατό μέλλον…
