Περιβάλλον
Πρόσφατη μελέτη του ΕΚΠΑ αναφέρεται στην απειλή του COVID-19 σε άγρια ζώα.
H βιβλιογραφία ανασκοπείται από τους Καθηγητές της Ιατρικής του ΕΚΠΑ Δημήτριο Παρασκευή (Αναπληρωτής Καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής) και Θάνο Δημόπουλο (Πρύτανης ΕΚΠΑ).
Η πιο πιθανή πηγή του ιού που προκάλεσε την πανδημία COVID-19 είναι από αντίστοιχο ιό που μολύνει νυχτερίδες. Από την αρχή της πανδημίας, η επιστημονική κοινότητα έχει αναρωτηθεί αν αυτός ο ιός μπορεί να μεταδοθεί από τον άνθρωπο στα ζώα και ποια είδη ζώων θα μπορούσαν να μολυνθούν. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε αν ο COVID-19 μπορεί να μολύνει ή να προκαλέσει νόσο τα άγρια ζώα, προκειμένου να εξασφαλίσουμε την ασφάλειά τους και να προστατεύσουμε τους ανθρώπους από νέες εξάρσεις του κορωνοϊού.
Πώς ο COVID-19 μπορεί να επιδράσει στα άγρια ζώα
Στους ανθρώπους, ο ιός που προκαλεί το COVID-19 συνδέεται με τον υποδοχέα ACE2 στα κύτταρα στόχους. Κατόπιν μελέτης αλληλουχιών ACE2 από διαφορετικά είδη έγιναν προβλέψεις ποια είδη διατρέχουν κίνδυνο μόλυνσης με τον ιό. Οι μελέτες έδειξαν ότι αρκετοί τύποι ζώων μπορούν να μολυνθούν με COVID-19. Τα είδη περιλαμβάνουν τόσο άγρια ζώα όσο και ζώα σε αιχμαλωσία (όπως αυτά που ζουν σε ζωολογικούς κήπους ή φάρμες).
Η διερεύνηση σε άγρια ζώα είναι σημαντική για τον εντοπισμό τυχόν νέων κρουσμάτων COVID-19. Σε περιοχές με ελεγχόμενα άγρια ζώα, είναι σημαντικό να γίνουν εργαστηριακοί έλεγχοι προκειμένου να ελεγχθεί η εξάπλωση του ιού. Η έγκαιρη διάγνωση θα βοηθήσει τους ειδικούς να βρουν την πηγή της μόλυνσης και να έχουν μια καλύτερη εικόνα για το πώς μεταδίδεται σε αυτά τα είδη.
Μελέτες έχουν γίνει σε περισσότερα από 50 είδη ζώων σε πολλούς ζωολογικούς κήπους και ενυδρεία. Το CDC εντόπισε λοιμώξεις από τον COVID-19 σε άγρια ζώα όπως μεγάλες γάτες, ενυδρίδες, μινκ, πρωτεύοντα καθώς και συγκεκριμένα είδη ελαφιών. Ο αριθμός των διαφορετικών ειδών που μπορεί να μολύνει ο ιός αυξάνεται καθώς η πανδημία συνεχίζεται.
Στους ζωολογικούς κήπους, δεν έχει παρατηρηθεί μετάδοση του COVID-19 από το ένα είδος σε άλλο. Τα ζώα μολύνονται από τον άνθρωπο που πάσχει από COVID-19. Τα ζώα μπορούν να μολυνθούν από επαφή με μολυσμένα αντικείμενα ή επιφάνειες ή από τη μετάδοση αερολυμάτων (μέσω του αέρα).
Οι επιστήμονες δεν ανησυχούν ιδιαίτερα για τα κρούσματα COVID-19 μεταξύ των ζώων σε αιχμαλωσία. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι φροντιστές ζώων μπορούν συνήθως να ελέγξουν τη διασπορά μέσω καραντίνας, εμβολιασμού ή και επιλεκτικής θανάτωσης των ζώων. Αντίθετα είναι πιο δύσκολο να ελεγχθούν οι μεταδόσεις σε ελεύθερα ζώα στη φύση.
Εξαιτίας αυτής της δυσκολίας, γίνεται συνεχής προσπάθεια διερεύνησης εξάρσεων σε άγρια είδη. Ερευνώνται συνεχώς οι πληθυσμοί των άγριων ζώων προκειμένου να ταυτοποιηθεί άμεσα τυχόν πηγή επιδημικής έκρηξης. Οι ερευνητές ελέγχουν ζώα σε ζωολογικούς κήπους, σπίτια, καταφύγια, κτηνιατρικές κλινικές, φάρμες και περιοχές που γειτνιάζουν τις περιοχές με ζώα. Εάν παρατηρηθούν θετικά κρούσματα COVID-19, η εκάστοτε χώρα θα ειδοποιήσει τον Παγκόσμιο Οργανισμό που δραστηριοποιείται στον Τομέα Υγείας των Ζώων.
