Η κλιματική αλλαγή απειλεί τις παραλίες με αμμουδιά στην Ελλάδα – Οι μισές κινδυνεύουν με εξαφάνιση έως το 2100

Σχεδόν οι μισές αμμώδεις παραλίες της Ελλάδας και γενικότερα του πλανήτη, πολλές από τις οποίες βρίσκονται σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, μπορεί να έχουν εξαφανιστεί έως το τέλος του αιώνα μας (2100), αν συνεχιστεί η κλιματική αλλαγή με το σημερινό ρυθμό. Τουλάχιστον μία στις δέκα ελληνικές παραλίες με άμμο μπορεί να έχει εξαφανιστεί έως τα μέσα του αιώνα μας (2050). Αυτή είναι η δυσοίωνη εκτίμηση μιας νέας μελέτης του Κοινού Κέντρου Ερευνών (JRC) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με επικεφαλής έναν Έλληνα επιστήμονα.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Μιχάλη Βουσδούκα του Joint Research Centre στην Ίσπρα της Ιταλίας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό για θέματα κλιματικής αλλαγής “Nature Climate Change”, ανέλυσαν δορυφορικές εικόνες, οι οποίες αποκαλύπτουν τη διαχρονική αλλαγή που έχει συμβεί στις παραλίες μετά το 1984. Με βάση αυτά τα ιστορικά στοιχεία, η μελέτη κάνει προβολή των εξελίξεων στο μέλλον με βάση δύο διαφορετικά σενάρια κλιματικής αλλαγής.

Όπως δήλωσε ο κ.Βουσδούκας, «για την Ελλάδα προβλέπουμε την απώλεια του 40% έως 50% των παραλιών με άμμο έως το τέλος του αιώνα μας και το 10% έως 13% έως το 2050. Μεταξύ των περιοχών όπου προβλέπεται η μεγαλύτερη διάβρωση των αμμωδών παραλιών, είναι ο Κόλπος Καλλονής στη Λέσβο, η Νότια Λήμνος, ο Πύργος, η Νότια Αττική, ο Θερμαϊκός Κόλπος, η Δυτική Θράκη και πολλές νότιες παραλίες στις Κυκλάδες».

Το επιστημονικό μοντέλο λαμβάνει υπόψη του γεωλογικούς και ανθρωπογενείς παράγοντες, καθώς επίσης την αναμενόμενη άνοδο της στάθμης των θαλασσών εξαιτίας της μελλοντικής ανόδου της θερμοκρασίας, όπως επίσης τη διάβρωση του εδάφους από καταιγίδες και άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα.

Η μελέτη εκτιμά ότι περίπου το 50% των παραλιών με άμμο παγκοσμίως απειλούνται σοβαρά έως το 2100. Ο κίνδυνος διάβρωσης και τελικά εξαφάνισης είναι ιδιαίτερα μεγάλος σε ορισμένες χώρες, όπου ακόμη και πάνω από το 60% των αμμωδών παραλιών μπορεί να χαθούν (π.χ. σε Γκάμπια και σε Γουινέα-Μπισάου).

Από άποψη μήκους παραλιών που κινδυνεύουν με εξαφάνιση, η Αυστραλία κινδυνεύει περισσότερο, καθώς απειλούνται σχεδόν 12.000 χιλιόμετρα με άμμο. ‘Αλλες χώρες επίσης μπορεί να έχουν μεγάλες απώλειες, όπως ο Καναδάς, η Χιλή, το Μεξικό, η Κίνα και οι ΗΠΑ.

Σήμερα οι αμμώδεις παραλίες καταλαμβάνουν πάνω από το ένα τρίτο της παγκόσμιας ακτογραμμής και έχουν μεγάλη κοινωνικο-οικονομική σημασία ως πόλοι οικονομικής-τουριστικής ανάπτυξης και αναψυχής. Επίσης αυτές οι παραλίες παρέχουν φυσική προστασία των ακτών από καταιγίδες και κυκλώνες.

Εκτός του Μ.Βουσδούκα, απόφοιτου του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (2002), με διδακτορικό στη μορφοδυναμική των ακτών και από το 2015 καθηγητή του Τμήματος Ωκεανογραφίας και Θαλάσσιων Επιστημών του Πανεπιστημίου του Αιγαίου, στη μελέτη συμμετείχαν δύο ακόμη Έλληνες ερευνητές της διασποράς, οι Θεοχάρης Πλωμαρίτης (Πανεπιστήμιο Κάντιθ Ισπανίας και Πανεπιστήμιο Αλγκάρβε Πορτογαλίας) και Παναγιώτης Αθανασίου (Πανεπιστήμιο Τβέντε Ολλανδίας).