Ατμοσφαιρική ρύπανση: Σημαντική μείωση των παγκόσμιων εκπομπών CO2

Πολλές παγκόσμιες έρευνες των τελευταίων μηνών έχουν αποδείξει πως το μόνο θετικό αποτέλεσμα του οικονομικού και κοινωνικού lockdown, είναι η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης,

Στη φάση κορύφωσης των περιοριστικών μέτρων (lockdown) που επιβλήθηκαν σε πολλές χώρες εξαιτίας της πανδημίας Covid-19, οι ημερήσιες παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2) μειώθηκαν κατά 17% τον Απρίλιο ή κατά περίπου 17 εκατομμύρια τόνους, σε σχέση με τα μέσα επίπεδα του 2019, επιστρέφοντας στα επίπεδα του 2006, σύμφωνα με νέες επιστημονικές εκτιμήσεις. Όμως η μείωση αυτή –που εκτιμάται ότι συνολικά έφθασε τους 1.048 εκατομμύρια μετρικούς τόνους CO2 στο πρώτο τετράμηνο του 2020- είναι απίθανο να διαρκέσει.

Το 2019 οι μέσες ημερήσιες εκπομπές CO2 ήταν περίπου 100 εκατομμύρια τόνοι, κυρίως λόγω καύσης ορυκτών καυσίμων και παραγωγής τσιμέντου. Στις αρχές Απριλίου φέτος –με αποκορύφωμα στις 7 Απριλίου- οι εκπομπές είχαν μειωθεί σε 83 εκατ. τόνους τη μέρα (πτώση 17%).

Στη μείωση εκτιμάται ότι συνέβαλαν κατά 242 εκατομμύρια τόνους η Κίνα, κατά 207 εκατ. οι ΗΠΑ, κατά 123 εκατ. η Ευρώπη και κατά 98 εκατ. η Ινδία. Η ετήσια πτώση των εκπομπών διοξειδίου αναμένεται να είναι φέτος περίπου τόση όσο χρειάζεται σε ετήσια βάση και σε βάθος δεκαετιών προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της Συμφωνίας του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή.

Οι ερευνητές από ευρωπαϊκές χώρες και τις ΗΠΑ, με επικεφαλής τη γαλλοκαναδή καθηγήτρια κλιματικής επιστήμης Κορίν Λε Κερ της Σχολής Περιβαλλοντικών Επιστημών του βρετανικού Πανεπιστημίου East Anglia του Νόριτς, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό κλιματικής αλλαγής “Nature Climate Change”, υπολόγισαν ότι εν μέσω πανδημίας οι μέσες ημερήσιες εκπομπές διοξειδίου μειώθηκαν κατά 26% σε μερικές χώρες.

Οι περιοριστικές πολιτικές των κρατών είχαν σημαντική επίπτωση στην ενεργειακή ζήτηση παγκοσμίως, καθώς η κατανάλωση και οι μετακινήσεις μειώθηκαν δραστικά. Οι μειωμένες εκπομπές από τις χερσαίες μεταφορές (που υποχώρησαν κατά 50%) συνέβαλαν στη συνολική μείωση των εκπομπών κατά 43%, ενώ οι μειώσεις από τους τομείς ηλεκτρικής ενέργειας και βιομηχανιών συνέβαλαν στη συνολική μείωση εκπομπών CO2 κατά 19% και 25% αντίστοιχα.

Αν και οι αερομεταφορές επλήγησαν σοβαρά από την πανδημία και οι σχετικές εκπομπές CO2 μειώθηκαν έως κατά 75% σε μερικές χώρες, επειδή τα αεροπλάνα ευθύνονται μόνο για το 3% των παγκόσμιων εκπομπών CO2, η συμβολή τους στη συνολική μείωση διεθνώς ήταν μόνο 10%. Η αύξηση κατά περίπου 5% στην κατανάλωση ενέργειας από τα νοικοκυριά λόγω εγκλεισμού και μαζικής τηλεργασίας, ελάχιστα αντιστάθμισε τις μειώσεις των ρύπων από τους άλλους τομείς.

Η μελέτη εκτιμά ότι αν η προ κρίσης οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα έχει επιστρέψει στα κανονικά επίπεδα έως τα μέσα Ιουνίου, τότε πιθανώς σε ετήσια βάση θα υπάρξει μια συνολική μείωση της τάξης του 4% στις εκπομπές «αερίων του θερμοκηπίου» έως το τέλος του 2020.

Αν όμως ορισμένοι περιορισμοί παραμείνουν έως το τέλος του έτους, τότε η μέση μείωση των εκπομπών διεθνώς μπορεί να φθάσει το 7%.

Οι ερευνητές επίσης προειδοποιούν ότι τα μεγάλα πακέτα ενίσχυσης της οικονομίας διαφόρων χωρών μπορεί τελικά να οδηγήσουν σε ακόμη μεγαλύτερες εκπομπές CO2.