Η σαύρα με το «πρόσωπο δαίμονα» που ζούσε στους ωκεανούς πριν 66 εκατ. χρόνια

Η εικόνα μιας γιγαντιαίας θαλάσσιας σαύρας με πρόσωπο δαίμονα και τεράστια δόντια ακούγεται σαν έργο επιστημονικής φαντασίας, όμως δεν είναι.

Αλλά ήταν πραγματικότητα πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια, σύμφωνα με μια νέα μελέτη. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν τα απολιθώματα ενός νέου είδους θαλάσσιας σαύρας που λυμαινόταν τους ωκεανούς. Το είδος Khinjaria acuta ζούσε δίπλα σε δεινόσαυρους, συνυπάρχοντας με μεγαθήρια όπως ο τυρανόσαυρος και ο τρικεράτωψ.

Με μήκος περίπου οκτώ μέτρων – περίπου το ίδιο που είχε μια όρκα – η Khinjaria είχε ισχυρές σιαγόνες και μακριά δόντια σαν στιλέτο για να αρπάζει το θήραμα, δίνοντάς της μια «εφιαλτική εμφάνιση», σύμφωνα με ερευνητές.

Η ομάδα είπε ότι το επιμήκες κρανίο και η γνάθος του πλάσματος υποδηλώνουν ότι είχε «μια τρομερή δύναμη δαγκώματος». Η θαλάσσια σαύρα ανήκει σε μια οικογένεια γιγαντιαίων θαλάσσιων σαυρών που είναι γνωστοί ως μοσασάυροι.

Η εξαφανισμένη σήμερα ομάδα των μεγάλων υδρόβιων ερπετών της οικογένειας Mosasauridae που έζησε κατά την Ύστερη Κρητιδική περίοδο είναι οι αρχαίοι συγγενείς των σημερινών δράκων κομόντο και των ανακόντα

Αυτά τα πλάσματα ήταν κορυφαίοι θηρευτές της εποχής τους, λένε οι επιστήμονες, που κατείχαν κορυφαίες θέσεις στους ωκεανούς μαζί με άλλους μοσάσαυρους όπως οι «πριονοδόντες» Xenodens και οι «αστεροδόντες» Stelladen.

Ο Δρ Nick Longrich, του Τμήματος Επιστημών της Ζωής και του Κέντρου Milner for Evolution στο Πανεπιστήμιο του Μπαθ, είπε: «Αυτό που είναι αξιοσημείωτο εδώ είναι η τεράστια ποικιλομορφία των κορυφαίων αρπακτικών.

Έχουμε πολλά είδη που είναι μεγαλύτερα από έναν μεγάλο λευκό καρχαρία και είναι κορυφαίοι θηρευτές, αλλά όλα έχουν διαφορετικά δόντια, γεγονός που υποδηλώνει ότι κυνηγούν με διαφορετικούς τρόπους.

Μερικοί μοσάσαυροι είχαν δόντια για να τρυπήσουν το θήραμα, άλλοι για να κόψουν, να σκίσουν ή να το συνθλίψουν. Τώρα έχουμε το νέο είδος, με ένα κοντό πρόσωπο γεμάτο τεράστια δόντια σε σχήμα στιλέτου.

Πρόκειται για μια από τις πιο ποικιλόμορφες θαλάσσιες πανίδες που έχουμε δει οπουδήποτε, ανά πάσα στιγμή στην ιστορία και υπήρχε λίγο πριν εξαφανιστούν τα θαλάσσια ερπετά και οι δεινόσαυροι».

Οι ερευνητές εικάζουν ότι τα θερμά ρεύματα της περιοχής και τα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά νερά μπορεί να παρείχαν τροφή σε μεγάλο αριθμό θαλάσσιων πλασμάτων και, κατά συνέπεια, να υποστήριξαν πολυάριθμους θηρευτές.

Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Cretaceous Research, βασίζεται σε ανάλυση ενός κρανίου και άλλων σκελετικών υπολειμμάτων που ανακαλύφθηκαν σε ένα ορυχείο φωσφορικών αλάτων νοτιοανατολικά της Καζαμπλάνκα, της μεγαλύτερης πόλης στο Μαρόκο.

Οι Μοσασάυροι εξαφανίστηκαν περίπου την ίδια εποχή με τους δεινόσαυρους, περίπου πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια – προς το τέλος της Ύστερης Κρητιδικής περιόδου.

Αν και η ακριβής αιτία της εξαφάνισής τους δεν είναι πλήρως κατανοητή, πιστεύεται ότι σχετίζεται με τον απόηχο μιας τεράστιας πρόσκρουσης αστεροειδών στη χερσόνησο Γιουκατάν στο Μεξικό.

Όταν εξαφανίστηκαν κορυφαίοι θηρευτές όπως οι μοσάσαυροι, άνοιξε ο δρόμος για τις φάλαινες και τις φώκιες να κυριαρχήσουν στους ωκεανούς, είπαν οι ερευνητές, ενώ εμφανίστηκαν και ψάρια όπως ο ξιφίας και ο τόνος.

Οι σύγχρονες θαλάσσιες τροφικές αλυσίδες έχουν τώρα μόνο μερικά μεγάλα αρπακτικά, τα οποία περιλαμβάνουν όρκες, λευκούς καρχαρίες και φώκιες λεοπαρδάλεις.