Ανακάλυψη στη Τάφρο των Μαριανών: Πώς τα ψάρια της αβύσσου προσαρμόστηκαν στο απόλυτο σκοτάδι

Επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τα ψάρια που επιβιώνουν σε ακραία περιβάλλοντα των μεγάλων θαλάσσιων βαράθρων μοιράζονται την ίδια γενετική μετάλλαξη, παρότι εξελίχθηκαν ανεξάρτητα και σε διαφορετικές εποχές.

Η έρευνα, που επικεντρώθηκε στην Τάφρο των Μαριανών, αποκάλυψε ένα εντυπωσιακό φαινόμενο συγκλίνουσας εξέλιξης, με τα είδη να αναπτύσσουν παρόμοιες προσαρμογές για να επιβιώσουν σε συνθήκες υψηλής πίεσης, χαμηλών θερμοκρασιών και απόλυτου σκότους.

Σε μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Cell, ερευνητές ανέλυσαν το DNA από 11 είδη βαθυθαλάσσιων ψαριών, όπως τα σαλιγκαρόψαρα και τα σαυρόψαρα, που ζουν σε βάθη μεγαλύτερα των 6.000 μέτρων. Τα δείγματα συλλέχθηκαν με τη χρήση επανδρωμένων υποβρυχίων και τηλεχειριζόμενων οχημάτων από διάφορες θαλάσσιες τάφρους στον Ειρηνικό και τον Ινδικό Ωκεανό.

Η ανάλυση έδειξε ότι οι πρόγονοι των συγκεκριμένων ψαριών άρχισαν να κατακτούν τη βαθιά θάλασσα σε διαφορετικές χρονικές περιόδους.

Οι παλαιότερες γενεαλογίες χρονολογούνται στην Κρητιδική περίοδο (περίπου 145 εκατομμύρια χρόνια πριν), ενώ άλλα είδη προσαρμόστηκαν κατά το Παλαιογενές (66 έως 23 εκατομμύρια χρόνια πριν) ή ακόμα και κατά το Νεογενές (23 έως 2,6 εκατομμύρια χρόνια πριν).

Παρά τις διαφορές στο χρονικό πλαίσιο, όλα τα ψάρια που ζουν κάτω από τα 3.000 μέτρα παρουσίασαν την ίδια γενετική μετάλλαξη στο γονίδιο Rtf1, το οποίο παίζει καθοριστικό ρόλο στον τρόπο με τον οποίο το DNA κωδικοποιείται και εκφράζεται.

«Αυτή η μελέτη δείχνει ότι τα ψάρια βαθέων υδάτων, παρά την προέλευσή τους από πολύ διαφορετικά κλαδιά του δέντρου της ζωής, έχουν αναπτύξει παρόμοιες γενετικές προσαρμογές για να επιβιώσουν στο σκληρό περιβάλλον των βαθιών ωκεανών – το κρύο, το σκοτάδι και την υψηλή πίεση», δήλωσε ο Ρικάρντο Μπετανκούρ, ιχθυολόγος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Ντιέγκο.

Αυτό αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα συγκλίνουσας εξέλιξης, κατά την οποία διαφορετικά είδη αναπτύσσουν ανεξάρτητα παρόμοια χαρακτηριστικά όταν αντιμετωπίζουν κοινές προκλήσεις.

«Είναι μια ισχυρή υπενθύμιση ότι η εξέλιξη συχνά επαναχρησιμοποιεί το ίδιο περιορισμένο σύνολο λύσεων όταν βρίσκεται μπροστά σε παρόμοιες συνθήκες», πρόσθεσε ο Μπετανκούρ.