Φύση
Ολοένα και περισσότερα ρεκόρ θα καταρρίπτονται λόγω της παγκόσμιας υπερθέρμανσης, η οποία οδηγεί διαρκώς σε υψηλότερες θερμοκρασίες και σε περισσότερα ακραία καιρικά φαινόμενα στον πλανήτη.
Σύμφωνα με την έκθεση της ευρωπαϊκής υπηρεσίας Κοπέρνικος για την Κλιματική Αλλαγή (C3S), σε παγκόσμιο επίπεδο τα τελευταία οκτώ χρόνια ήταν τα θερμότερα που έχουν καταγραφεί και το 2022 ήταν το πέμπτο θερμότερο έτος.
Τα ευρήματα της έκθεσης για την γηραιά ήπειρο, καταδεικνύουν την σημαντική αποσταθεροποίηση του κλίματος στην Ευρώπη, καθώς το καλοκαίρι του 2022 ήταν το πιο ζεστό καλοκαίρι που έχει καταγραφεί ποτέ. Αυτό μάλιστα που έχει προκαλέσει εντύπωση είναι το γεγονός ότι η Δυτική Ευρώπη είναι αυτή που επλήγη περισσότερο από συνθήκες παρατεταμένου καύσωνα, όπως για παράδειγμα στο Ηνωμένο Βασίλειο όπου η θερμοκρασία έφτασε για πρώτη φορά πάνω από 40°C.
Την εκτίμηση ότι δεν θα μειωθεί η τάση της υπερθέρμανσης του πλανήτη στο εγγύς μέλλον εκφράζει στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο φυσικός- μετεωρολόγος και επιστημονικός συνεργάτης του meteo.gr και του climatebook, Σταύρος Ντάφης, καθώς όπως επισημαίνει μέχρι στιγμής όλα τα κλιματικά μοντέλα έχουν πέσει μέσα ως προς τις προβλέψεις τους.
«Δεν θα μειωθεί η τάση της υπερθέρμανσης του πλανήτη στο εγγύς μέλλον»
Παρόλα αυτά, η Ελλάδα το 2022 στάθηκε «τυχερή» ως προς τις θερμοκρασίες και το ύψος βροχής αλλά και ως προς τις πυρκαγιές, καθώς, όπως εξηγεί, ο κ. Ντάφης, οι καμένες εκτάσεις ήταν λιγότερες σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη.
«Μετά τον Φεβρουάριο φέτος περάσαμε σε φάση Ελ Νίνιο, κάτι που αναμένεται να επηρεάσει την παγκόσμια ατμοσφαιρική κυκλοφορία. Για την Ευρώπη έχει αποδειχθεί από το παρελθόν ότι σε περιόδους Ελ Νίνιο, έχουμε μια τάση αύξησης των βροχοπτώσεων στη Μεσόγειο, και μάλιστα με ισχυρό Eλ Νίνιο το οποίο προβλέπουν τα αριθμητικά μοντέλα ότι θα έχουμε το ερχόμενο φθινόπωρο. Για την ώρα, συνεχίζεται το ίδιο καιρικό μοτίβο. Τα Βαλκάνια φαίνεται να επηρεάζονται από ψυχρότερες από το κανονικό αέριες μάζες και αρκετές βροχοπτώσεις, συνεχίζουν επομένως, τα χαμηλά βαρομετρικά συστήματα να επηρεάζουν την περιοχή μας», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Ντάφης.
Πώς θα είναι το καλοκαίρι
Για την φετινή χρονιά ωστόσο είναι πολύ νωρίς να γίνουν ακριβείς εκτιμήσεις, παρόλα αυτά, όπως αναφέρει ο κ. Ντάφης, υπάρχει αισιοδοξία ότι το καλοκαίρι με βάση τις πιθανότητες θα είναι σχετικά δροσερό. «Αν θα συνεχιστεί ή όχι αυτό το φετινό καλοκαίρι δεν μπορούμε να το ξέρουμε, υπάρχουν πολλά σενάρια. Με βάση τα διαθέσιμα προγνωστικά σενάρια βλέπουμε ότι και φέτος ενδεχομένως οι θερμοκρασίες το φετινό καλοκαίρι θα κυμανθούν κοντά στο μέσο όρο των τελευταίων 30 ετών», σημειώνει ο κ. Ντάφης.
Σύμφωνα με την έκθεση της ευρωπαϊκής υπηρεσίας Κοπέρνικος για την Κλιματική Αλλαγή (C3S) και όπως αναφέρει η επιστημονική ομάδα του climatebook, οι υψηλές θερμοκρασίες και η επίμονη έλλειψη βροχοπτώσεων προκάλεσαν σημαντική ξηρασία, η οποία στο απόγειό της επηρέασε το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης, δεδομένα που διευκόλυναν επίσης την εξάπλωση μεγάλων δασικών πυρκαγιών, με αποτέλεσμα το σύνολο του έτους να έχει τη δεύτερη υψηλότερη καμένη έκταση που έχει καταγραφεί σε όλες τις χώρες της ΕΕ.
Οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης συνεχίζουν πάντως να πλήττουν και τη Μεσόγειο, παρά το γεγονός ότι η Δυτική Ευρώπη επλήγη περισσότερο κατά το 2022. «Η Γαλλία και η Ιταλία βίωσαν πολύ σοβαρή ξηρασία μέχρι τον Φλεβάρη και πολύ υψηλές θερμοκρασίες, με ελάχιστες χιονοπτώσεις στην καρδιά του χειμώνα. Η Μεσόγειος συνεχίζει να θερμαίνεται, απλώς η περιοχή μας, τα νότια Βαλκάνια, δεν επηρεάστηκαν από ακραία υψηλές θερμοκρασίες. Η Τουρκία για παράδειγμα, είχε πολύ σοβαρό πρόβλημα ξηρασίας μέχρι τον Μάρτιο όπου υπήρχαν περιοχές που δεν είχε σημειωθεί βροχόπτωση ή χιονόπτωση επί 3 συνεχόμενους μήνες. Η ξηρασία που προηγήθηκε είχε επίπτωση και στις πλημμύρες που ακολούθησαν», υπογραμμίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Ντάφης.
Η κλιματική κρίση ενισχύει όλο και περισσότερο τα ακραία καιρικά φαινόμενα κάτι που καταδείχθηκε την περασμένη χρονιά και επιβεβαιώθηκε επίσης από τα μεγάλα διαστήματα ξηρασίας που έπληξαν περιοχές της Ευρώπης αλλά και από το ιστορικό κύμα καύσωνα που καταγράφεται στην Ανατολική Ασία αυτό το διάστημα. Σύμφωνα με τον κ. Ντάφη, τις επόμενες μέρες αναμένεται κύμα καύσωνα και στην Ιβηρική Χερσόνησο, καθώς σύμφωνα με τα προγνωστικά μοντέλα η θερμοκρασία σε κάποιες πόλεις, όπως η Σεβίλλη, προβλέπεται να φτάσει τους 39 βαθμούς Κελσίου στο τέλος Απριλίου.
«Είμαστε σε μία επιταχυνόμενη κατάσταση που ίσως την έχουμε υποεκτιμήσει. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα πάντα υπήρχαν απλώς τα ενισχύει περαιτέρω η κλιματική αλλαγή. Τα κλιματικά μοντέλα έχουν πέσει πολύ μέσα μέχρι τώρα στην άνοδο της θερμοκρασίας, επομένως και για τα επόμενα χρόνια η τάση που υπάρχει για την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό Κελσίου μέχρι το 2030 είναι ένα σημαντικό στοιχείο που δεν πρέπει να αγνοήσουμε», τονίζει ο κ. Ντάφης.
Πιο έντονες οι ξηρασίες και τα υδρολογικά φαινόμενα λόγω της παγκόσμιας υπερθέρμανσης, σύμφωνα με μελέτη της NASA
Μεγάλες ξηρασίες αλλά και πιο συχνές και σοβαρές πλημμύρες διαπιστώνει μια νέα μελέτη από τη NASA. Η μελέτη επιβεβαιώνει ότι οι μεγάλες ξηρασίες και οι περίοδοι ισχυρών βροχοπτώσεων έχουν όντως συμβεί πιο συχνά. Μάλιστα χρησιμοποιώντας ειδικές μεθόδους μέτρησης και εξετάζοντας δεδομένα 20 χρόνων κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα ακραία γεγονότα του κύκλου του νερού γίνονται όλο και πιο συχνά καθώς επίσης ότι η παγκόσμια συνολική ένταση των ακραίων αυτών γεγονότων αυξήθηκε από το 2002 έως το 2021.
Σύμφωνα με την μελέτη και όπως αναφέρει η επιστημονική ομάδα του climatebook, «η παγκόσμια ένταση αυτών των ακραίων υγρών και ξηρών φαινομένων συνδέεται στενά με την υπερθέρμανση του πλανήτη: από το 2015 έως το 2021 – επτά από τα εννέα θερμότερα χρόνια στα σύγχρονα κλιματικά αρχεία – η συχνότητα των ακραίων υγρών και ξηρών γεγονότων ήταν τέσσερα ετησίως, σε σύγκριση με τρία ετησίως τα προηγούμενα 13 χρόνια».
