Φύση
(Ανανέωση – Αρχικό κείμενο 21/02): O σεισμολόγος Γεράσιμος Παπαδόπουλος κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής του συνέντευξης μίλησε για τους φονικούς σεισμούς στην Τουρκία ενώ αναφέρθηκε συγκεκριμένα στο ρήγμα της Βόρειας Ανατολίας, το οποίο είναι «επίφοβο» να δώσει καταστροφικούς σεισμούς στην ευρύτερη περιοχή.
«Και νέους ισχυρούς σεισμούς στην Τουρκία μπορεί να φέρει η τριπλή σύνδεση ρηγμάτων, ενώ το ρήγμα της Βόρειας Ανατολίας αποτελεί έναν τρομερά μεγάλο κίνδυνο για όλη την ευρύτερη περιοχή», είπε χαρακτηριστικά στην ΕΡΤ ο σεισμολόγος.
Όπως επισήμανε ο ίδιος, ο σεισμός που έγινε χθες στην Τουρκία «έχει επίκεντρο στο τέρμα του μεγάλου ρήγματος».
Ο κ. Παπαδόπουλος πρόσθεσε, ακόμη: «Όλο το ρήγμα που έσπασε με τον σεισμό των 7,8 ρίχτερ στις 6 Φεβρουαρίου καλύπτει μια περιοχή περίπου 300 χιλιόμετρα και πλέον. Ο νέος σεισμός έγινε στο νοτιότερο άκρο αυτού του ρήγματος, εκεί που συναντάει το μεγάλο ρήγμα της Νεκράς Θάλασσας, και κατευθύνεται προς τα νότια, ενώ συναντάει ταυτοχρόνως το βορειοανατολικό τερματισμό του κυπριακού τόξου.
Αυτό συναντάει το ρήγμα της Ανατολικής Ανατολίας και ταυτοχρόνως το μεγάλο ρήγμα της Νεκράς Θάλασσας κι έτσι έχουμε το λεγόμενο triple Τζάκσον, την τριπλή σύνδεση τριών μεγάλων ρηγμάτων. Αυτό δημιουργεί νέες προϋποθέσεις, ενδεχομένως για ακόμα και άλλους ισχυρούς σεισμούς στην περιοχή».
Ο σεισμολόγος συμπλήρωσε ότι: «Φαίνεται εκ πρώτης όψεως ότι είναι στο τερματικό σημείο του ρήγματος της Ανατολικής Ανατολίας, αυτό που ενεργοποιήθηκε μέχρι τώρα. Υπάρχει αυτή η συνδεσιμότητα των ρηγμάτων που ανεβάζει τον κίνδυνο και προς το νότιο και προς το νοτιοδυτικό τμήμα. (…)
Η περιοχή εξακολουθεί να είναι πολύ δραστήρια. Ενδεχομένως να μην μπορούμε να χαρακτηρίσουμε αυτόν τον σεισμό των 6,4 ρίχτερ ως μια τυπική περίπτωση μετασεισμού του μεγάλου, ο οποίος έγινε στα βορειοανατολικά.
Μπορεί να είναι ένας σεισμός ο οποίος διεγέρθηκε από αυτόν των 7,8 ρίχτερ, ακριβώς εκεί που συνδέονται τα τρία ρήγματα. Μετέφερε τάσεις, μετέφερε δηλαδή πιέσεις, ενέργεια. Γι’ αυτό, αυτή η προς τον νότο μετατόπιση της σεισμικής δραστηριότητας – με σημαντικό μέγεθος, το 6,4 – δημιουργεί νέες προϋποθέσεις για ενδεχόμενη περαιτέρω σεισμική δραστηριότητα στην ευρύτερη περιοχή και κυρίως στα μεγάλα ρήγματα».
Ήταν ο κύριος σεισμός τα 6,4 Ρίχτερ;
Ο κ. Παπαδόπουλος εξήγησε ότι είναι νωρίς για να αποσαφηνιστεί αν η σεισμική δόνηση των 6,4 ρίχτερ είναι ο κύριος σεισμός, λέγοντας: «Διότι εάν μεν η έρευνα των επόμενων λίγων ωρών ή ημερών αποδείξει ότι είναι μετασεισμός του 7,8, τότε δεν τίθεται θέμα κύριου σεισμού. Εάν όμως αποδείξει ότι δεν είναι μετασεισμός εκείνου, τότε θα πρέπει να δούμε πράγματι εάν είναι ο κύριος σεισμός ή αν θα έχει συνέχεια.
Οι δύο δυναμικές προϋποθέσεις είναι οι εξής: Είτε να έρθουν εξίσου ισχυροί σεισμοί, είτε ανεβασμένη σεισμικότητα με μικρά μεγέθη, κάτι που μάλλον ήδη συμβαίνει και στον ελληνικό χώρο τις τελευταίες δύο εβδομάδες. Σε ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο έχουμε ανεβασμένη σεισμικότητα σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα – με μικρότερα μεγέθη όμως».
Για την Κύπρο και την Ελλάδα
Ως προς την Κύπρο και τις ανησυχίες που εκεί υπάρχουν για ενδεχόμενες σεισμικές δονήσεις στην ευρύτερη περιοχή, αλλά και για την σεισμική δραστηριότητα στον ελλαδικό χώρο, παρατήρησε:
«Οι κάτοικοι στην Κύπρο θα πρέπει να είναι ψύχραιμοι, διότι αυτά που λέμε είναι εν δυνάμει. Δεν είναι βεβαιότητες. Δεν σημαίνει ότι θα σημειωθεί ένας ισχυρός σεισμός. Σε κάθε περίπτωση βέβαια πρέπει να υπάρχει η απαιτούμενη ετοιμότητα, όπως και στην Ελλάδα.
Στην Ελλάδα, με απασχολούν οι αυτόχθονες σεισμοί, αυτοί που γίνονται εδώ. Σε αυτή τη χώρα έχουμε πάρα πολλές σεισμικές πηγές, πάρα πολλά σεισμικά ενεργά ρήγματα. Εάν κάθε 10, 20, 30 χρόνια ενδεχομένως να συμβεί ένας σεισμός αλλοδαπός (ετερόχθων, που έρχεται δηλαδή απ έξω από τη χώρα) είναι ένας ακόμα σεισμός.
Άρα ούτως ή άλλως πρέπει να υπάρχει η ετοιμότητα, η προετοιμασία, όλα τα μέτρα τα οποία κατά καιρούς λέμε. Και έτσι εάν θα έχουμε κάποια στιγμή και έναν έξωθεν, αλλοδαπό, αλλόχθονα σεισμό, θα είναι συν ένας σεισμός στους πολλούς που ούτως ή άλλως γίνονται σε αυτή τη χώρα και το ίδιο ισχύει και για την Κύπρο».
Για την Κωνσταντινούπολη
Σε ερώτηση για την περιοχή της Κωνσταντινούπολης και για φόβους που υπάρχουν για έναν ενδεχόμενο σεισμό εκεί, κάτι που με τη σειρά του θα σημάνει «συναγερμό» και στην Ελλάδα, ανέφερε:
«Ναι, είναι δυνατόν αυτό να γίνει. Δεν είναι βέβαιο το χρονικό διάστημα, ο χρονικός ορίζοντας μέσα στον οποίο μπορεί να γίνει. Όλη η πλάκα της Ανατολίας σταδιακά κινείται προς το Αιγαίο, προς τα δυτικά.
Όταν λοιπόν έχουμε σε ένα μήκος σχεδόν 300 χιλιομέτρων μία απότομη μετακίνηση η οποία κυμαίνεται από 1 έως 7 μέτρα κατά μέσον όρο, διότι εξωθείται από την Πλάκα της Αραβίας, τότε από μηχανική άποψη εξηγείται πάρα πολύ εύκολα ότι τείνει να μετακινηθεί και στο βόρειο τμήμα του.
Άρα είναι πιθανό. Δεν γνωρίζουμε το πότε μπορεί να γίνει αυτό, αν θα γίνει αύριο η αν θα γίνει σε ένα ή σε πέντε χρόνια. Είναι πολύπλοκο το φαινόμενο.
Σε κάθε περίπτωση το ρήγμα της Βόρειας Ανατολίας αποτελεί έναν τρομερά μεγάλο κίνδυνο για όλη την ευρύτερη περιοχή. Τα μεγαλύτερα μεγέθη έχουν συμβεί εδώ».
Για τους σεισμούς του 1999
Ο ίδιος παρατήρησε ακόμη ότι στις 17 Αυγούστου του 1999 έγινε σεισμός στην Τουρκία και ακολούθησε στις 7 Σεπτεμβρίου, τότε, ο σεισμός της Πάρνηθας στην Ελλάδα.
Όπως σημείωσε, ωστόσο: «Δεν σημαίνει ότι κάθε φορά που έχουμε έναν μεγάλο σεισμό θα έχουμε και έναν μεγάλο σεισμό στην Ελλάδα. Πρέπει να συντρέξουν και άλλες γεωφυσικές προϋποθέσεις. Πρέπει να υπάρχουν κάποια ρήγματα τα οποία είναι ώριμα, δηλαδή από μόνα τους έχουν φορτιστεί και είναι πολύ κοντά στο να δώσουν τον επόμενο σεισμό. Τότε σπάνε.
Ο σεισμός της Πάρνηθας θα γινόταν δύο χρόνια αργότερα από μόνος του. Επισπεύσθηκε, επιταχύνθηκε η γένεση του σεισμού αυτού λόγω του μεγάλου σεισμού της του ρήγματος της Βόρειας Ανατολίας τρεις εβδομάδες πριν.
Ως προς την εξήγηση που έχει δοθεί από κάποιους ότι «ο εσωτερικός πυρήνας της γης σταμάτησε για λίγο και πάει αντιστρόφως να γυρίσει» κι αν αυτό συνδέεται με τη σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή, ο κ. Παπαδόπουλος υπογράμμισε:
«Μάλλον όχι. Δεν φαίνεται να έχει σχέση. Αυτή είναι η σεισμομηχανική της περιοχής. Και από πρακτική άποψη, πρέπει να υπάρχει προστασία και προετοιμασία».
