Κολοσσιαίες διαστάσεις λαμβάνει το «Κίνημα της Πετσέτας»: Οι πολίτες διεκδικούν να πάρουν πίσω τις παραλίες

Μεγάλες διαστάσεις έχει πάρει το «Κίνημα της Πετσέτας», που ξεκίνησε από την Πάρο, και προκάλεσε μέχρι και εισαγγελική παρέμβαση καθώς οι πολίτες διεκδικούν και πάλι στις παραλίες τις οποίες με πολλούς περίτεχνους και πονηρούς τρόπους έχουν σφετεριστή διάφοροι επιτήδειοι.

Συγκεκριμένα, στην Πάρο, οι κάτοικοι του νησιού διαμαρτύρονται, καθώς δεν υπάρχει ελεύθερη παραλία, δηλαδή παραλία που δεν έχει καταληφθεί από ξαπλώστρες και άλλου είδους εγκαταστάσεις, ενώ κάποιοι επιχειρηματίες που έχουν μισθώσει από το Δήμο τμήμα των παραλιών, επεκτείνουν αυθαίρετα τις άδειες που έχουν για ομπρέλες και ξαπλώστρες, καταλαμβάνουν ολόκληρους κόλπους και παρεμποδίζουν τους πολίτες που δεν θέλουν να καθίσουν σε ξαπλώστρα.

Πίσω από το «Κίνημα της Πετσέτας» βρίσκεται η «Κίνηση Πολιτών Πάρου για Ελεύθερες Παραλίες – Save Paros Beaches».

«Η Κίνηση Πολιτών Πάρου για τις Παραλίες είναι μία ‘από τα κάτω’ συλλογικότητα πολιτών του νησιού. Μας ενώνει η έγνοια για τη συρρίκνωση του δημόσιου χώρου και ο εκτοπισμός μας από τις παραλίες του τόπου μας. Ανησυχούμε για την παγίωση της ανομίας και ασυδοσίας στις παραλίες της Πάρου από επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται τμήματα παραλιών και καταλαμβάνουν αυθαίρετα με ξαπλώστρες και ομπρέλες τον κοινόχρηστο χώρο, πολύ πέραν των ορίων που προβλέπουν οι συμβάσεις παραχώρησης που έχουν υπογράψει», τονίζεται στο εισαγωγικό σημείωμα της ομάδας στο Facebook.

«Υπερασπιζόμαστε το δικαίωμα των πολιτών και επισκεπτών του νησιού μας για ελεύθερη πρόσβασης στις παραλίες που αγαπάμε. Το ελληνικό καλοκαίρι είναι κομμάτι της ψυχής μας, είναι κομμάτι της ταυτότητάς μας: ας μην επιτρέψουμε σε κανέναν να μας το πάρει!», καταλήγει το εισαγωγικό σημείωμα.

Τα μέλη της Κίνησης διαμαρτύρονται σε παραλίες της Πάρου, Σάντα Μαρία και Μαρτσέλο έως τώρα, με πανό και πετσέτες στα χέρια, «φωνάζοντας» για «ελεύθερες παραλίες για όλους μας».

«Αυτό που έκανε η Κίνηση είναι ότι μάζεψε από τη Διαύγεια όλες τις παραχωρήσεις και τις συμβάσεις που υπάρχουν από πέρυσι. Από τις ακριβείς συντεταγμένες της ζώνης που παραχωρείται (προς εκμετάλλευση) βρήκαμε κάτι τεράστιες αποκλίσεις. Δηλαδή κάποιος νοικιάζει 16 τετραγωνικά και καταλαμβάνει 500 τετραγωνικά», τόνισε από την πλευρά του μέλος της Κίνησης, μιλώντας στην ΕΡΤ.

Παρέμβαση εισαγγελέα

Στο μεταξύ, η «φωνή» της Κίνησης είναι τόσο δυνατή, που η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Γεωργία Αδειλίνη, ζήτησε από την Εισαγγελία Πρωτοδικών Σύρου τη διενέργεια έρευνας για την εφαρμογή της νομοθεσίας μετά τις καταγγελίες για καταπάτηση του αιγιαλού στην Πάρο. 

Ειδικότερα, η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου κυρία Αδειλίνη ζήτησε με, με αφορμή καταγγελίες περί κατάληψης τμημάτων του αιγιαλού στην Πάρο, οι εισαγγελείς να ελέγχουν, σύμφωνα και με παλαιότερη εγκύκλιο της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου, αν παρεμποδίζεται η ελεύθερη και ακώλυτη πρόσβαση όλων  σε κοινόχρηστους χώρους.

«Είναι μεγάλη χαρά για μας και ικανοποίηση ότι παρενέβη ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου. Κάποιοι είχαν ξεφύγει ως προς την κατάληψη χώρων στην παραλία /είχαμε κάνει έλεγχο με τη δημοτική μας αστυνομία, είχε κάνει έλεγχο και η ελληνική αστυνομία και η επιτροπή του δήμου τα είχαμε στείλει στην κτηματική εταιρεία του δημοσίου ως ορίζει η νομοθεσία» είπε από την πλευρά του ο δήμαρχος Πάρου Μάρκος Κωβαίος, μιλώντας στην ΕΡΤ.

Τι προβλέπει ο νόμος για τους αιγιαλούς και τις παραλίες

Αιγιαλός είναι «η ζώνη ξηράς που βρέχεται από τη θάλασσα κατά τις μεγαλύτερες και συνήθεις αναβάσεις των κυμάτων της».

Θεωρείται ουσιώδες στοιχείο του φυσικού περιβάλλοντος της χώρας, που προστατεύεται από την πολιτεία η οποία το διαχειρίζεται σύμφωνα με τη φύση του και τον κοινόχρηστο χαρακτήρα του. Παραλία είναι η ζώνη της ξηράς που ξεκινά από τον αιγιαλό και «συνδέει» την ξηρά με τη θάλασσα.

Το πλάτος της καθορίζεται (από το κράτος) σε τουλάχιστον 30 και μέχρι 50 μέτρα από τη γραμμή του αιγιαλού, ενώ επιτρέπεται να είναι μικρότερο ανάλογα με τα γεωμορφολογικά στοιχεία κάθε ακτής και φυσικά, το δομημένο περιβάλλον.

Σε ποιον ανήκουν ο αιγιαλός και η παραλία;

Σύμφωνα με το Σύνταγμα, οι αιγιαλοί και οι παραλίες είναι δημόσια (εκτός συναλλαγής) και κοινόχρηστα. Κύριος προορισμός τους, ως κοινόχρηστα, είναι «η ελεύθερη και ακώλυτη πρόσβαση του κοινού σε αυτά, καθώς και η επικοινωνία της ξηράς με τη θάλασσα, λιμνοθάλασσα, λίμνη ή ποταμό». Εξαίρεση επιτρέπεται μόνο για την εξυπηρέτηση επιτακτικού δημοσίου συμφέροντος.

Υπάρχουν ιδιωτικές παραλίες στη χώρα μας;

Όχι. Κάθε επιχείρηση που γειτνιάζει με παραλία οφείλει να διατηρεί ελεύθερη την πρόσβαση των λουομένων (αν δεν υπάρχει άλλη πρόσβαση) μέσω των εγκαταστάσεών της. Αν με κάποιο τρόπο μια επιχείρηση προσπαθεί να παρεμποδίσει την πρόσβαση των πολιτών στην παραλία (με αποτρεπτικές πινακίδες, περιφράξεις ή φύλαξη) οι πολίτες πρέπει να απευθύνονται στην αστυνομία. Μοναδική εξαίρεση, οι λιγοστές οργανωμένες πλαζ για τις οποίες έχει θεσπιστεί εισιτήριο.

Τι επιτρέπεται σε αιγιαλούς και παραλίες;

Ο γενικός κανόνας είναι ότι επιτρέπεται η παραχώρηση της «απλής» χρήσης τους, αλλά όχι η κατασκευή μονίμων εγκαταστάσεων. Η απλή χρήση περιλαμβάνει τα γνωστά ομπρελοκαθίσματα, πλωτές εξέδρες για θαλάσσια σπορ, φουσκωτές «παιδικές χαρές». Σε κάθε περίπτωση, η παραχώρηση (που γίνεται έναντι τιμήματος) δεν πρέπει να επηρεάζει τον κοινόχρηστο χαρακτήρα τους. Η παραχώρηση πραγματοποιείται είτε απευθείας από το υπουργείο Οικονομικών ή από τον δήμο.

Με ποιους όρους επιτρέπεται να τοποθετούνται ομπρέλες και ξαπλώστρες;

Η μέγιστη επιτρεπόμενη επιφάνεια δεν μπορεί να ξεπερνά το 50%.

Σε μια μεγάλη παραλία μπορούν να υπάρχουν πολλές παραχωρήσεις σε «ομπρελάδες»;
Ναι. Αλλά πρέπει να καταλαμβάνουν έως 500 τ.μ. έκαστος και να διατηρούν ανάμεσά τους ελεύθερη ζώνη 100 μέτρων (και συνολικά να καταλάβουν έως το 50% μιας παραλίας). Η υποχρέωση ελεύθερης ζώνης δεν ισχύει για τις περιπτώσεις χρήσης της παραλίας από τις επιχειρήσεις που βρίσκονται σε επαφή με αυτήν. Το σημείο αυτό άλλαξε με τον νέο νόμο και θα εφαρμοστεί από το 2020.